İSTANBUL'a beklenen yağışların gelmemesiyle barajlarındaki doluluk oranı yuzde 19.35 seviyesine indi. Bu durum barajları tekrar doldurmak icin halk arasında "yağmur bombası" adıyla bilinen "yağmur artırım projesinin" kullanılmasını gundeme getirdi. Prof. Dr. Orhan Şen, "Sizin yağışlı mevsimin başladığı Ekim ayından Ocak 15'e kadar yuzde 50 eksik yağışınız olmuş. Biz ne diyoruz, burada yuzde 30'a varan geri yağış artırımı yapıyorsunuz, eksik yağışı burada yerine getirebilirsiniz. Bu şekilde yapılabilir" dedi. Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu ise "Yağmur bombası gercek anlamda yalan bombası" acıklamasında bulundu. İstanbul'da barajların doluluk oranı beklenen mevsimsel yağışların gelmemesiyle bugun yuzde 19.35 seviyelerine indi. Beklenen bulutların yağış bırakmaması neticesinde Ekim ayından bu yana İstanbul, yuzde 50 oranında su kaybetti. Bu durumda ise zaman zaman "yağmur bombası" adıyla bilinen "yağmur artırım projesinin" kullanılmasını gundeme geliyor. Ancak bazı meteoroloji uzmanları bu konuda farklı goruşlere sahip.
"YAĞIŞ ARTIRIMIDIR BU"
İstanbul Teknik Universitesi (İTU) Meteoroloji Muhendisliği Bolumu Oğretim Uyesi Prof. Dr. Prof. Dr. Orhan Şen, "yağmur bombasının" ne olduğu konusunda, şunları soyledi: "Yağmur bombası lafı cok eskiden kalma. Bu iş eskiden roketlerle yapılıyormuş. Dağın yamacından buluta doğru bir roket atıp arkasında barut yerine gumuş iyodur varmış. Ama o artık kalmadı. Teknoloji o kadar gelişti ki 1980-70'lerde hatta 50'lerdeki teknolojiler yok oldu. Şimdi daha yeni teknolojilerle yapılıyor. Bunun ismi 'yağmur bombası' olarak anılıyor ama esasında oyle değil, yağış artırımıdır bu. Yani bir yağış varsa onu artırmaktır buradaki amac. Bir bulutun icerisinde sıvı su miktarı var bir de tanecik miktarı var, buz kristalleri vardır. Bu sıvı su tanecikleri birbirileri ile birleşmezler. Birleşmesi, buyumesi lazım ki cekim kuvveti etkisine girsin, yağmur olarak duşsun. Bu ancak tanecik etrafında birleşir bu su zerrecikleri. O da orada bulunan buz tanecikleri, hava kirliliği tanecikleri, biraz daha mikro caplı, tuzlar gibi bunlarla su zerrecikleri birleşir 30 tanesi birleşir bir damla olur. Bu şekilde aşağıya iner. Bu bulutun icerisinde eğer bu tanecik miktarı az ise yağışa gecme ihtimali azalır. Bu su zerreciklerinin uzerinde toplanacak zerreciği bulamazlarsa buldukları kadar yağmur damlası oluştururlar. İşte bu durumda yapay yağış ya da yağış artırımı projelerinde bunlar olculur. İcinde ne kadar sıvı su miktarı var ne kadar tanecik var. eğer tanecik eksikse bunun icerisine gumuş iyodur bırakılır. Gumuş iyodur de bir fişek halindedir, yakılarak bırakılır."

"EKSİK YAĞIŞI BURADA YERİNE GETİREBİLİRSİNİZ""Bu bir kuraklığa care değildir. Kuraklığı yağış artırım projesiyle cozeceğim derseniz olmaz bu iş. Bu enstantane bir cozumdur." diyen Prof. Dr. Orhan Şen, şoyle devam etti:
"Yani suyunuz kalmamış, bitmek uzere, 'ne yapayım ben, uzerine nasıl ilave edilir, deniz suyundan arıtarak mı alayım; o da olabilir, o da enstantane cozumdur. Yağış artırımı mı yapayım, kovalarla su mu taşıyayım gibi şeyleri bu enstantane cozumlerde yapılabilir. Ama bunu 'kuraklığa ben care buldum' diyemezsiniz. 50 gunluk suyunuz kaldıysa sizin, bu suyu ne kadar artırırsanız o kadar kardır. Onumuzdeki 2-3 aylık bir yağışlı donem var ama burada ne kadar ne olacak belli de değil. Sizin yağışlı mevsimin başladığı Ekim ayından Ocak 15'e kadar yuzde 50 eksik yağışınız olmuş. Biz ne diyoruz, burada yuzde 30'a varan geri yağış artırımı yapıyorsunuz, eksik yağışı burada yerine getirebilirsiniz. Bu şekilde yapılabilir. Artık Turkiye'de bu kuraklık meselesi sadece bu sene icin değil artık bu kuraklıkla ilgili Turkiye'nin cok başı ağrıyacak. Bundan sonraki kuraklık 20-30 sene sonra değil, 4-5 sene sonra tekrar gelebilir. Onun icin bu teknolojiyi Turkiye'nin yerleştirmesi lazım. Hem tarımsal acıdan, hem icme suyu acısından yapılır. Ama bu cok ucuza getirilebilir, yerli ve milli bilim adımlarıyla, teknik elemanlarla bu işler yapılır."

PROF. DR. KADIOĞLU: YAĞMUR BOMBASI GERCEK ANLAMDA YALAN BOMBAS
İstanbul Teknik Universitesi (İTU) Meteoroloji Muhendisi ve Afet Yonetim Uzmanı Prof. Dr. Mikdat Kadıoğlu, "Yağmur bombası gercek anlamda yalan bombası. Bu tamamen bizim gibi gelişmemiş ulkelerde umut tacirliği icin kullanılan bir şey bu." dedi. Prof. Dr. Kadıoğlu, şoyle konuştu:
" Bugun Amerika, İngiltere İspanya, Fransa, İtalya orman yangınlarıyla, kuraklıkla boğuşurlar ama bir Allah'ın kulu boyle bir şeyden bahsetmez. Bir umut tacirliğidir yani bilimsel bir şey değildir. 'Yağmur bombası' halk arasındaki adı bu. Bunun teknik adı 'yağış artırım projesidir'. Bu yağmur bombacılar olmayan bulutu oluşturmaz, olmayan yağmuru da yağdırmaz. Bunlar mevcut yağan yağmuru artırdıklarını iddia ederler. Nasrettin Hoca'nın fıkrası gibi, 'dunyanın merkezi burası olc istersen' gibi durum var burada. Bulut ve yağış fiziğinde 'yağmur bombasının' bir yeri yok. 1985'de en son bu deneyler terk edildi. En sonra İsrail 1985 senesinde bunun dağların yamacında işe yaradığına dair makale yayınladılar."

- İstanbulKaynak: Demiroren Haber Ajansı / Gulseli KENARLI – Harun UYANIK