Hiperaktif cocuklar bizim toplumumuz da %5 oranında gorulen yaygın bir durumdur. Dikkat eksikliği ve hiperaktivite durumunun uc şekli bulunmaktadır. Birincisinde dikkat eksikliği on planda ,ikinci tipinde hiperaktivite on planda ,diğer tipinde ise her ikisi birlikte gorulmektedir. Bu cocuklarda surekli hareketlilik ile beraber dikkat eksikliği , dikkatini uzun sure bir noktaya odaklayamama ve fevri olma durumu sıktır. Bu belirtilerin gorunumu tanının gecerli olması icin 7 yaşından once başlamalıdır. Zaten hiperaktif cocuklar doğumdan itibaren hatta anne karnında aşırı hareketlilikleri ile dikkat cekerler ve cok net bir şekilde diğer cocuklardan ayrılırlar. Ama burada gereken sınır konmamış , davranış sorunlarına uygun mudahale edilmemiş , eğitim konusunda eksik kalmış cocukları bu durumdan ayırmak gerekir.

Dikkat eksikliği belirtileri -başka nedenler yok ise - ikkatlerini uzun sure toparlayamazlar , başladıkları işlerin sonunu getirmekte gucluk cekerler , dikkat gerektiren gunluk işlerden kacınırlar, eşyalarını sık sık kaybederler , gunluk işlerde unutkanlıkları vardır, işlerini duzensiz ve dağınık yaparlar , genelde bir işten diğerine cok sık geciş yaparlar, karşısındakini dinlememe sık sık konu değiştirme gorulur, dikkatleri ilgisiz uyaranlarla sık sık dağılır, calışmaları plansızdır , emirleri anlamakta gucluk cekerler, yaptıkları işlerde dikkatsizce hatalar yaparlar.

Hiperaktivite ve fevrilik belirtileri-başka nedenler yok ise- :Yerinde duramama hali vardır, devamlı kıpır kıpır haldedirler, kendi yaşıtlarına gore belirgin farklılık ile surekli hareket halindedirler, otururken bile bir yerleri kıpır kıpırdır. Her şeye karışma , mobilyaların uzerinde gezme , ev icinde koşuşturma , bir iş yaparken sık sık ayağa kalkma gezinme halindedirler, konuşmanın sonu gelmeden araya girerler, başkaları onların sozunu kesememekten yakınır,elleri ayakları kıpır kıpırdır, ellerinde surekli bir şeylerle oynarlar, olası sonuclarını duşunmeden tehlikeli işlere girme gorulur, sakinlik isteyen grup ici etkinliklere katılmakta zorlanırlar, etraftaki insanlar tarafından sık sık hareketlilik konusunda uyarılırlar. Sonunu duşunmeden ani olarak karar verip o işi yaparlar , sabırsızdırlar , sıra beklemek konusunda engellenmeye dayanamazlar.

Hiperaktivite ve dikkat eksikliği olan cocuklarda okul cağından once ve okul cağında hareketlilik ve dikkat eksikliği belirgin olarak goze carpar. Bu dikkat eksikliği ve hiperaktivite ozellikleri sadece bir ortamda değil birkac ortamda kendini belli eder . Hiperaktif cocukların işlevselliği belirgin olarak bozulur , ozellikle okul doneminde goreceli bir başarısızlık ve sık sık oğretmeninden uyarı alma gorulur. Derse konsantre olamadığı ve dikkat eksikliği olduğu icin , coğu zaman zeka normal olmasına rağmen derslerde başarısızlık gorulur.

Dikkat eksikliği ve hiperaktivite bozukluğu olan cocuklarda ek diğer psikiyatrik durumlar olabilir. Bu psikiyatrik durumlar arasında oğrenme guclukleri , karşı gelme bozukluğu , davranış bozukluğu , depresyon , anksiyete bozuklukları sayılabilir .Onemli olan bu tanının psikiyatrik muayene ve testler ile bir cocuk ve ergen psikiyatristi tarafından kesinleştirilmesidir

Tedavi konusunda ilac tedavisi on plandadır. Turkiye’de mevcut ilaclar ile dikkat eksikliği ve hiperaktivite semptomları buyuk oranda kontrol altına alınabilmektedir. Gerekirse ilac tedavisinin yanı sıra ek olarak psikoterapi , pedagojik eğitim ile dikkat suresini artırma ve davranışcı yaklaşımlar vardır. İlac tedavisinin ne kadar devam edeceği klinik gorunum ve semptomların devam etmesine gore tespit edilir.

Hiperaktif cocuğun ailesinin yonlendirilmesi onemlidir. Ailenin bu turlu bir cocuğu idare etmesi guc olur. Hatta anneler bu konuda oldukca yorgun duşup sık olarak yorgunluk belirtileri gostermektedirler. Cocuğun sosyal ilişkileri bozulabilir, arkadaş ilişkilerinde sorunlar yaşanabilir.. Ders başarısızlığı da bu duruma eklenince cocuğun kendine olan ozguveni azalabilir , anksiyete ve duygusal zedelenebilirlik artar. Bu nedenle ailenin ve cocuğun psikososyal acıdan desteklenmesi cok onemli bir konudur.

Diğer yandan cocuğun okul icerisindeki durumu oğretmenin yonlendirmesi ve davranışları onemli olmaktadır. Yanlış tutumlar cocukların hareketliliğini daha da artırmakta , mevcut problemlerin cozumunu gucleştirmektedir. Okul -aile - doktor işbirliği bu durumda cok onemlidir.