Yeni tip koronavirus (Kovid-19) salgınına karşı aşılama calışmaları dunyanın bircok ulkesinde başlatılırken, henuz aşılamanın başlamadığı cok sayıda ulke de sipariş ettikleri aşıların ulaştırılması icin gun sayıyor.
Bulaşıcı hastalıklardan korunmanın en guclu yolu ve Kovid-19'a karşı korumadaki en etkili yontem olan aşılar, Avrupa'nın neredeyse tamamında yapılmaya başlanırken, ABD ve Rusya'da da toplu aşılama calışmaları hızla suruyor.

Salgındaki en buyuk umut olan aşıların yapımına dunyada ilk başlayan ulke 8 Aralık'ta İngiltere olurken, yaygın kullanımına izin verilen Pfizer/BioNTech aşısı ilk kez Coventry kentindeki universite hastanesinde 90 yaşındaki bir kadına yapıldı.
İngiltere'nin ardından Avrupa Birliği (AB) ulkeleri de aşılama calışmalarına hız verirken, 21 Aralık'ta Avrupa İlac Ajansının (EMA) Kovid-19 aşısının kullanımına onay vermesiyle 26 Aralık'ta tum AB ulkelerine BioNTech ve Pfizer tarafından geliştirilen aşıların teslimatı yapıldı.
Almanya'daki ilk Kovid-19 aşısı, Halberstadt beldesinde bir yaşlı bakım merkezinde kalan 101 yaşındaki Edith Kwoizalla'ya 26 Aralık'ta yapılırken, ertesi gun AB ulkelerinde yaygın olarak aşılama calışmaları da başladı.
Ulkeler, onceliği risk grubundaki yaşlılara ve sağlık calışanlarına verdi.
AB, BioNTech ile Pfizer'in geliştirdiği aşıdan 100 milyon doz daha almaya karar verdi. AB Komisyonu Başkanı Ursula von der Leyen, alınacak ek 100 milyonla bu aşıdan 300 milyon doza sahip olacaklarını duyurdu.
ABD'de ilk aşı 14 Aralık'ta yapıldı
ABD'de Kovid-19'a karşı geliştirilen aşı, 14 Aralık'ta ilk olarak New York'ta bir hemşireye uygulanırken, ulke genelinde aşı yapılanların sayısı 2 milyonu gecti.
ABD'de Kovid-19 aşısını teşvik etmek amacıyla başkanlığa secilen Joe Biden ile başkan yardımcılığına secilen Kamala Harris de kameralar karşısında aşı oldu. Biden, Pfizer/BioNTech aşısını yaptırırken, Harris Moderna'nın geliştirdiği aşıdan oldu.
ABD Sağlık Bakanı Alex Azar ile ABD Ulusal Alerji ve Bulaşıcı Hastalıklar Enstitusu Direktoru Dr. Anthony Fauci de Moderna tarafından geliştirilen aşıdan yaptırırken, ordunun komuta kademesi de askerleri ve halkı aşı konusunda teşvik etmek icin kameralar karşısında aşı oldu.
ABD'de sağlık calışanlarına uygulanmaya başlanan aşının az sayıda kişide alerjik yan etkilere yol actığı bildirilirken, aşı uygulandıktan sonraki 10 dakikada ortaya cıkan alerjik tepkilerin giderildiği ve bu kişilerin sağlık durumlarının iyi olduğu kaydedildi.
Kanada'da da 15 Aralık'ta Pfizer/BioNTech aşısının uygulanmasına başlandı.
Rusya'nın tum bolgelerinde toplu aşılama başladı
Rusya Sağlık Bakanı Mihail Muraşko, 15 Aralık'ta ulkenin tum bolgelerinde Kovid-19'a karşı toplu aşılamanın başladığını bildirdi.
İsrail'de de Pfizer/BioNTech aşısının toplu olarak uygulanmasına 20 Aralık'ta başlanırken, oncelikle sağlık calışanlarına aşı yapılacağı acıklandı. İsrail Başbakanı Binyamin Netanyahu ile Sağlık Bakanı Yuli Edelstein, 19 Aralık'ta canlı yayında aşı oldu.
Kosta Rika, Şili ve Meksika'da da 24 Aralık'ta Kovid-19'a karşı aşılama calışmalarına başlanırken, Arjantin'de kullanımına izin verilen Rusya'nın "Sputnik V" aşısı 29 Aralık'ta ilk olarak sağlık calışanlarına yapıldı.
Balkanlar'da ise Sırbistan 24 Aralık'ta aşı calışmalarına başlayan ilk ulke oldu. Sırbistan'da ilk aşıyı Başbakan Ana Brnabic yaptırdı.
Kuveyt'te de 24 Aralık'ta ilk aşıyı Başbakan Şeyh Sabah Halid es-Sabah'a yaptırırken, Suudi Arabistan'da Veliaht Prens Muhammed bin Selman ile Sağlık Bakanı Tevfik er-Rabia da Kovid-19 aşısının ilk dozunu aldı.
Umman ve Bahreyn'de de aşılama calışmaları başlatıldı.
Ote yandan, virusun ortaya cıktığı Cin'deki yerel kaynaklara gore, ulkedeki aşılama calışmaları kapsamında 1 milyondan fazla insana aşı yapıldığı belirtildi.
Bu arada, Dunya Sağlık Orgutu (DSO), Kuresel Aşı ve Bağışıklama İttifakı (GAVI) ve Salgın Hastalıklara Hazırlık İcin Yenilik Koalisyonunca (CEPI) yurutulen ortak girişimle gelecek yıl orta ve duşuk gelirli 92 ulkeye 1,3 milyar doz Kovid-19 aşısı dağıtılması planlanıyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Kayhan Gul