Kimi kadın rahatına duşkundur, şık bir babet tercih eder ve kendini bir balerin gibi zarif hisseder. Kimi ise dişiliğine ve şıklığına duşkundur, yuksek topuklu ayakkabılar uzerinde salınmayı sever.
Oysa uzmanlar bu konuya bambaşka bir gozle bakıyor Melek'lerim. "Ya ideal topuk boyunu yada ayak sorunlarını kabullenin" diyor.
Şimdi gelelim uzmanların onerisine Melek'lerim.
Erkekler, en rahatsızı, yeni alındığında biraz burundan sıkan o dumduz, ortopedik ayakkabılarıyla ayak, bilek, başparmak ve hatta bel ağrılarından uzak bir yaşam surerken; biz kadınlar, incecik civilerin ya da bir kÂğıttan bile duz tabanların uzerinde cambazlık yapmaya calışıyoruz. Ancak işin kotusu biz guzellik uğruna acılara, ağrılara katlanmayı kabul etsek de, vucudumuz buna kocaman bir "hayır" diyor ve zaman icinde cıkardığı ciddi sorunlarla, eninde sonunda bunu bize duyuruyor. Peki, ne yapmalı, hangi durumda, hangi topuk boyunu tercih etmeliyiz? Bu soruların yanıtını İsvec Ayak Sağlığı Merkezi'nden Podiatri Uzmanı Ozgul İşgor'den aldık...
Ayaklar da, parmak izi gibi kişiye ozel!
Yuksek topukların anatomimize nasıl zararlar verdiğini anlamak icin, oncelikle ayaklarımızın nasıl bir yapıya sahip olduğunu iyice anlamak gerekiyor. Ellerdekilere kıyasla pek de fazla işlevi olmayan 5 parmak ve bir de topuktan oluşan ayaklarımız oldukca basit gorunseler de, aslında son derece karmaşık bir yapıya sahipler. Ayaklarımız, birbirine yaklaşık 30 eklemle bağlı, 26 kucuk kemikten oluşuyor. Ayak parmakları ve tarak kemiklerinin yapısı, ayağın şeklinde cok buyuk oneme sahip. Bu şekil hemen herkeste farklı ve bu nedenle birkac numarayla sınırlandırsak bile, herkesin ayağı birbirinden cok farklı karakteristik ozelliklere sahip. Uzmanlar ayak tiplerini parmak boylarına bakarak kabaca sınıflandırıyor.
Buna gore, ilk uc ayak parmağı boyunun eşit olduğu ayaklar 'Roma tipi ayak', ikinci parmağın belirgin bir şekilde uzun olduğu 'Grek tipi ayak' ve başparmağın en uzun olduğu 'Mısır tipi ayak' olarak tanımlanıyor. Fakat elbette, hangi tip olursa olsun, gunluk koşuşturmaların butun yukunu ayaklar cekiyor ve bu nedenle ayak sağlığına dikkat etmek, cok buyuk onem taşıyor. Bunun da ilk kuralı, doğru ayakkabıyı secmekten geciyor. Uzmanlar, doğru ayakkabı seciminde, mutlaka dikkat edilmesi gereken noktaları ise şu şekilde sıralıyor:
• Ayakkabıları gunun sonunda satın alın. Ayaklarınız gun boyu biraz şişer ve buyur. Sabah saatlerinde alacağınız ayakkabı, ileride gun ortasından itibaren sizi rahatsız edecektir.
• Ayakkabı, parmaklarınıza ve ayağınızın on tarafına tam uyduğu gibi topuğunuza da tam oturmalıdır.
• Alacağınız ayakkabının sadece sağ ya da sol tekini değil, her ikisini de deneyin.
• İdeal olcude bir ayakkabının burnu ile en uzun parmağınız arasında biraz mesafe olmalıdır ve burun kısmı parmaklarınızı rahatca oynatmanıza izin vermelidir.
• Ayakkabıyı deneyip hic yerinizden kalkmadan cıkarmayın. Bir sure mağaza icinde dolaşın.
• Eğer ayakkabı sıkıyorsa "zamanla acılır" sozlerine inanmayın ve onları satın almayın.
Ayakkabıların karnesi
Yuksek ve sivri burunlu: Topuğunun 3.5 pont yani 5 cm.'den yuksek ve burnunun sivri olması ayak sağlığını ciddi şekilde tehdit ediyor. Bu tur ayakkabılar surekli giyildiğinde hem ayak hem de diz ve bel sorunlarına yol acıyor.
Ortopedik: Ayak kavisine uyumlu, parmaklara, tabana ve topuğa herhangi bir baskı uygulamayan bu tip sandaletler, ayak sağlığını korumak icin son derece ideal. Sıklıkla topuklu ayakkabı giyenlerin uygun zamanlarda bu tip sandaletlerle ayak sağlıklarını korumaya
calışmaları gerekiyor.
Spor ayakkabılar: Spor ayakkabılar ayak anatomisine son derece uygun olarak uretiliyor ve bu nedenle ayak sağlığını koruyorlar. Ancak burada da dikkat edilmesi gereken nokta, yapılan spora uygun ayakkabı secilmesi. Yani asla tenis ayakkabılarıyla koşuya cıkmamak gerekiyor.
Babet: Bugunlerde cok moda olsa da, cok duz babetler de ayak sağlığına zarar verebiliyor. Ortopedik olmadıkları icin ayak kavisinde duzleşmeye yol acabiliyor, ayak bileklerini zorlayıp, bacaklardaki kan dolaşımını engelleyebiliyorlar. Ayrıca pek cok uzmana gore bu ayakkabılar vucut duruşunu bozdukları icin bel ağrılarının da sebebi.
Topuklu da sakıncalı, cok duz de...
Yuksek topukların kadınları olduklarından daha ince ve daha zarif gosterdiği bir gercek. Hatta pek cok giysi, altında yuksek topuklu bir cift ayakkabı olmadan şıklığının buyuk bolumunu kaybeder; bu da gercek. Ancak ne yazık ki, ortopedistler ve podiatri (ayak sağlığı) uzmanları bu konuda guzelliğine duşkun kadınlarla hem fikir değil. Onlara gore ideal topuk boyu maksimum 3.5 pont yani 5 cm. olmalı. Cunku topuk yukseldikce ayak tarağının maruz kaldığı basınc artıyor. Ayrıca pek cok yuksek topuklu ayakkabı sivri burunlara sahip, bu da parmakları doğal olmayan ucgenimsi bir şekle girmeye zorluyor ve onların yapılarına da zarar veriyor.
Tum bunlar başparmak kenarında kemik cıkması, tabanda nasır ve tırnak batması gibi sorunlara neden oluyor. Ayrıca yuksek topuklar diz eklemi ve bel sağlığını da tehdit ediyor. Surekli yuksek topuklu ayakkabı giyen kadınlar, diz ve bel ağrılarına daha fazla maruz kalıyor.
Peki ya platform topuklu ayakkabılar?
Bunlar ayağı, on kısmı duz, sadece topuğu yuksek ayakkabılar kadar zorlamıyorlar. Ancak bugunlerde, neredeyse 20 cm.'ye varan modellerinin moda olduğu platform topuklar, ciddi bir ayak burkulması riskini de beraberinde getiriyorlar. Ayrıca bu ağır ayakkabılarla uzun sure dolaşmak yine eklem sorunlarına ve bacak ağrılarına yol acabiliyor.
Tıpkı cok yuksek topuklular gibi cok duz topuklu ayakkabılar da, vucudun doğal duruşunu bozuyorlar. Ortopedik yapıda olmayan bu ayakkabılar ayak kavisinde duşmelere, taban sorunlarına yol acıyor. Vucudun bu ayakkabılar nedeniyle aldığı yanlış duruş şekli, ayak bileği, bacak ve bel ağrılarına zemin hazırlayabiliyor.
İdeal topuk boyunun ne olduğuna gelince; uzmanların bu konudaki onerisi ortalama 2-5 cm. arası. Ayrıca bu ayakkabıların ortopedik ozellikte ve burnu yuvarlak tipte olması da ayak sağlığı icin gerekiyor. Peki ya siz topuklulardan vazgecemiyorsanız? Bu durumda, "hic değilse dolgu topukluları tercih edin" diyor ortopedistler. Bu oneriyi de hafife alanlara son soyleyecekleri şeyse şu: "Mutlaka ince ve yuksek topuklu ayakkabı giymek istiyorsanız, o zaman bunlarla mumkun olduğu kadar az hareket edin, cantanızdan spor ayakkabılarınızı eksik etmeyin ve uzun sure yurumeniz gerekirse, ayakkabılarınızı hemen değiştiri!".