ABD Senatosu, savunma butcesine 740 milyar dolar ayıran ve Başkan Donald Trump'ın "veto edeceğini" soylediği Ulusal Savunma Yetkilendirme Yasa (NDAA) Tasarısı'nı kabul etti.
Trump'ın sosyal medya şirketlerine yasal guvence sağlayan bir duzenlemeyi icerdiği icin veto edeceğini soylediği tasarıyı, Temsilciler Meclisi 11'e karşı 79 oyla onayladı.

Temsilciler Meclisinden ucte ikiden buyuk oy cokluğuyla gecen tasarı, senatodan da aynı coğunlukla gectiği icin Trump'ın vetosu gecersiz kılınabilecek.
[h=3]TASARIDA NELER VAR?[/h]Tasarının nihai halinde, Savunma Bakanlığı (Pentagon) icin 635,5 milyar doları temel butce, 69 milyar doları savaş fonu olarak bilinen "Denizaşırı Muhtemel Operasyonlar Fonu", 8,9 milyar doları ise tasarının yetki alanları dışındaki savunmaya ilişkin harcamalar olmak uzere 713,4 milyar dolar butce ayrıldı.
Bunun yanı sıra Enerji Bakanlığı butcesi altında nukleer kapasiteye ilişkin savunma harcamaları icin 26,6 milyar dolar butce belirlendi.
NDAA tasarısında, Cin'e karşı "Pasifik Caydırıcılık İnisiyatifi"nin kurulması ongorulurken, ABD'nin Pasifik bolgesindeki askeri gucunu tahkim etmek, bolgedeki ortak ve muttefiklere destek vermek uzere bu inisiyatif icin Hint-Pasifik Kuvvetleri Komutanlığının butcesine ek 2,2 milyar dolar fon ayrıldı.
[h=3]RUSYA İLE ASKERİ İLİŞKİ SINIRLAMALARINI ARTIRIYOR[/h]Tasarıda, ABD ordusunun Rus ordusu ile ilişkilerine yonelik kısıtlamalarının artırılması ve Rusya'nın Kırım'daki egemenliğini tanıyacak fiil ve faaliyetlerin yasaklanmasına ilişkin maddeler dikkati cekti.
Rusya'ya yonelik faaliyetler kapsamında, tasarı ayrıca Ukrayna'ya 75 milyonu silah olmak uzere 250 milyon dolarlık savunma yardımı yapılmasını şart koştu.
Tasarıda Avrupa Caydırıcılık İnisiyatifi icin onceki butce yasalarında belirlenen 3,7 milyar dolarlık fonun tamamının, bu butce kapsamında da sağlanması istendi.
[h=3]ALMANYA VE KORE'DE ASKER SAYISININ AZALTILMASINI YASAKLIYOR[/h]ABD Başkanı Trump'ın Almanya ve Guney Kore'den asker cekme planına ilişkin ise tasarıda, gerekli şartlar teyit edilmediği surece Guney Kore'deki asker sayısının 28 bin 500'un altına, Almanya'daki asker sayısının ise değerlendirme sureci tamamlanmadan 34 bin 500'un altına duşurulmesi yasaklandı.
Tasarıdaki, "ABD ozel kuvvetlerinin ABD ortaklarına gayrinizami harp icin destek yetkisini artırmasına" ilişkin bir madde de dikkati cekti. ABD, hibrit savaş ve gayrinizami harbe ilişkin strateji belgesini daha once yayımlamıştı.
ABD askerlerinin, Finlandiya'daki Avrupa Hibrit Tehditlerle Mucadele İcin Eğitim Merkezinin eğitimlerine katılmasını şart koşan tasarıda, İsrail, Tayvan, Baltık ulkeleri, Hindistan, Vietnam ve Japonya'ya yapılan askeri yardımların surdurulmesi talep edildi.
ABD Hava Kuvvetlerinin, gucunun ortalama 386 filo veya 3 bin 850 savaş ucağına ulaştırılmasını ongoren tasarı, bircok savaş ucağının yanı sıra 93 F-35 ucağının alınması icin yetki verdi.
Tasarıda, Turkiye'nin aldığı 6 F-35 ucağının da ABD Hava Kuvvetlerince kullanılması icin gerekli yetkilendirme yapıldı.
[h=3]ASKERİ USLERDEKİ GENERALLERİN İSİMLERİNİN KALDIRILMASINI ONGORUYOR[/h]ABD vatandaşı siyahi George Floyd'un oldurulmesinden sonra yaşanan olaylarda gundeme gelen Konfederasyoncu generallerin isim ve heykellerinin kaldırılması da tasarıda yer aldı.
Tasarının ilgili maddelerinde, Konfederasyoncu generallerin isimlerinin uslerden kaldırılması icin bir komisyon kurulması ve bu komisyonun 3 yıl icerisinde gerekli tavsiyeleri iceren rapor hazırlaması şartı konuldu.
[h=3]TASARIDA TURKİYE DETAYI[/h]Savunma butcesi tasarısında Turkiye'ye yaptırım uygulanmasını ongoren bir bolum de yer aldı.
Tasarıda, Turkiye'nin S-400'leri teslim almasının ABD Hasımlarına Yaptırım Yoluyla Mucadele Yasası (CAATSA) kapsamında Rusya ile onemli bir işlem olarak kabul edildiği ve NDAA'nın yasalaşmasından sonra 30 gun icinde Turkiye'de S-400 alımına mudahil olanlara CAATSA yaptırımlarının uygulanması talep edildi.
Tasarıda, başkanın CAATSA kapsamında belirtilen 12 maddeden en az 5'ini uygulaması, yaptırımların "ithal edilen malları" kapsamaması istendi.
Bu mallar da "doğal ya da insan eliyle yapılmış maddeler, imal edilmiş erzak ve bunlara ilişkin denetim ekipmanı" şeklinde sıralandı.
Yaptırımların kaldırılmasının şartları ise şu şekilde belirtildi:
"Başkan yaptırım uyguladıktan sonra 1 yıl icinde Kongrenin gerekli komitelerine, Turkiye'nin veya yaptırım uygulanan kişilerin artık S-400'leri veya bunların yerine herhangi bir Rus sistemini uhdesinde bulundurmadığını, Turk topraklarında Rus hukumeti veya şirketleri adına herhangi bir Rusya vatandaşının S-400'leri calıştırmadığını teyit ettikten sonra, Turkiye'den Turk hukumetinin veya hukumet adına başka bir tarafın S-400 veya onun yerini alabilecek bir sistemi tekrar edinmek icin CAATSA'nın 231. bolumunun kapsamına girecek herhangi bir faaliyete girmeyeceğine dair taahhut aldıktan sonra yaptırımları kaldırabilir."
Tasarının 159. bolumunde ise yasalaşmasından sonra, 15 gun icerisinde Turk şirketlerinin yerine F-35 icin parca uretecek ortakların tespit edilmesi ve gerekli işlemlerin başlatılması istendi.
[h=3]TEMSİLCİLER MECLİSİ'NDEN DE GECMİŞTİ[/h]Ote yandan, Turkiye'ye yaptırım iceren tasarı ABD Temsilciler Meclisi'nden de gecmişti. Temsilciler Meclisi'nde yapılan oylamada tasarı, 335 kabul oyuna karşılık 78 ret oyuyla kabul edilmişti.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Dildar Baykan