Sudan'da Egemenlik Konseyi (Devlet Başkanlığı) Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan'ın Geciş Donemi Ortakları Konseyi adında yeni bir yonetim kurduğunu acıklamasına iktidarın sivil ortakları karşı cıktı.
Hukumet ve iktidarın diğer sivil ortağı Ozgurluk ve Değişim Bildirgesi Gucleri (ODBG) koalisyonu, kararın kendilerine danışılmadan alındığını ve gecen sene uzerinde uzlaşılan Anayasal Bildiri anlaşmasına aykırı olduğunu belirterek, yeniden gozden gecirilmesini ve yeni oluşumun iptalini talep etti.

Başbakanlıktan yapılan acıklamada, Geciş Donemi Ortakları Konseyinin kurulmasına karşı cıkıldığı belirtildi.
Enformasyon Bakanı Faysal Muhammed Salih, yaptığı acıklamada, Egemenlik Konseyi ile Bakanlar Kurulunun ortak toplantısında ele aldıkları ve kendilerinin onayladığı kararın yeni bir konsey oluşturmak değil yalnızca geciş donemindeki anlaşmazlıklar ve tartışmaları sonlandırmak icin bir koordinasyon organı kurulmasına yonelik olduğunu belirtti.
Yeni konsey kararına, Başbakan Abdullah Hamduk'un iktidar ortaklarından Ozgurluk ve Değişim Bildirgesi Gucleri koalisyonu temsilcileriyle yaptığı goruşmedeki acıklamaları dikkate alınmadığı gerekcesiyle itiraz ettiklerini soyleyen Salih, gorev tanımı, yetkileri ve geciş doneminin oncelikleri bakımından Anayasal Bildiri belgesiyle celişen yonleri bulunduğundan tum tarafları, kararı Anayasal Bildiriye gore yeniden gozden gecirmeye cağırdı.
Hukumetin yanı sıra iktidarın diğer ortağı sivil koalisyon ODBG de devrimin hedeflerini gercekleştirecek bir mutabakat sağlanana dek Burhan'ın Geciş Donemi Ortakları Konseyi kararını iptal etmesini istedi.
Acıklamada, "Egemenlik Konseyinin herhangi bir yasama ve yurutme yetkisi yoktur. Konsey, Anayasal Bildiri belgesine gore kurulan kurumların yetkilerine mudahale etmemelidir. Diğer iktidar ortaklarının onayı olmadan bu karar alınmıştır. ODBG, geciş doneminin bileşenleri arasında fikir birliği ve koordinasyonun onemini vurgulamaktadır." ifadelerine yer verildi.
29 uyeli yeni Geciş Donemi Ortakları Konseyi
Egemenlik Konseyi Başkanı Orgeneral Abdulfettah el-Burhan, 3 Aralık'ta Geciş Donemi Ortakları Konseyi'nin kurulmasına ilişkin kararname yayımlamıştı.
Geciş Donemi Ortakları Konseyi, Burhan'ın yanı sıra yardımcısı Muhammed Hamdan Dagalu, Yasir el-Ata, Şemseddin el Kebbaşi, İbrahim Cabir ve Abdurrahim Dagalu gibi ordudaki onemli isimlerin yanında mevcut geciş donemi başbakanı Abdullah Hamduk, ODBG'den 13 uye, Devrimci Cephesi'nden 7 uye ve Doğu bolgesinden 2 temsilciden oluşacak.
Konsey, Sudan'ın ustun cıkarlarına hizmet edecek şekilde geciş donemine yon vermek, taraflar arasındaki fikir ayrılıklarını cozmek ve geciş doneminin başarısı ve gorevlerin yerine getirilmesi icin gerekli desteği sağlamakla sorumlu olacak.
Anayasal Bildiri
Sudan'da 19 Aralık 2018'de hayat pahalılığı nedeniyle başlayan gosterilerin ulke genelinde rejim karşıtlığına donuşmesi uzerine ordunun 11 Nisan'daki mudahalesiyle 30 yıllık Omer el-Beşir donemi sona ermişti.
Askeri darbenin ardından yonetimi devralan Askeri Geciş Konseyi (AGK) ile sivil muhalif koalisyon ODBG arasında darbe sonrası suren otorite krizini resmen bitiren ve Gecici Sivil Yonetim duzenlemelerini iceren Anayasal Bildiri anlaşması 17 Ağustos 2019'da imzalanmıştı.
Sudan'da geciş donemini Egemenlik Konseyi, Bakanlar Kurulu ve Yasama Meclisi'nin (parlamento) yonetmesi planlanmıştı.
Bu anlaşmaya gore, AGK lağvedilmiş, 6 sivil ve 5 askerden oluşan 11 uyeli Egemenlik Konseyi (Devlet Başkanlığı Konseyi) oluşturulmuştu.
3 yıl 3 ay surecek geciş doneminde konseye 21 ay asker, 18 ay bir sivilin başkanlık etmesi kararlaştırılmıştı ancak gecen ay iktidarın askeri kanadının tek taraflı kararıyla Anayasal Bildiri'de değişiklik yapılarak bu sure 14 ay daha uzatılmıştı.
Başbakan ve kabinenin belirlenmesinin ardından 5 Eylul 2019'da geciş doneminin 21 uyeli ilk hukumeti goreve başlamıştı. Egemenlik Konseyi, başbakan ve bakanlar kurulunun belirlenmesinin ardından son olarak gecen ocak ayında parlamentonun oluşturulması ongoruluyordu ama henuz kurulamadı.
Anayasal Bildiri'de yapılan son değişiklikle 2024 başlarında geciş doneminin sonlanmasıyla secimlere gidilip askerin yonetimi tamamen sivillere devretmesi bekleniyor.
Kaynak: Anadolu Ajansı / Omer Erdem