Tarih boyunca insanlar gecmişlerini araştırma, kendilerinin ve ailelerinin tarihlerine ulaşma arzusunu hep taşımışlardır. Bilhassa yazılı belgelere dayandırılan aile şecereleri bazı toplumlarda itibarlı olmanın gereği sayılmıştır. İnsanlar yaratılış gereği mensubiyetlerinde hep asalet ya da soyluluk araya gelmişlerdir. Bu vesile ile insanoğlunun tarih arama veya kokunun derinliklerine inme isteği, her tabakadan insanın peşinden koştuğu bir gaye olmuştur.

Ancak bu hususta yapılan calışmalarda kullanılabilecek kaynakların yetersizliği ve kaynaklara ulaşabilmenin zorlukları, şimdiye kadar, insanımızın aile gecmişlerine ait bilgi ve calışmaların yetersiz kalması sonucunu doğurmuştur.

Ayrıca toplumumuzda soy ağacı hazırlama kulturunun olmaması, yaşam tarzının bir sonucu olarak sozlu anlatımın yazılı anlatımdan daha fazla kullanılması ve nihayet alfabe değişikliği ailelerin gecmişlerine ait bilgilere ulaşmasının onundeki engeller olarak gorulmektedir. Gunumuzde vakıf kurucularının torunlarının elde ettikleri vakıfnameler ya da hanedan sahiplerinin tuttukları şecereler haricinde istifade edebilecek belge bulunmamaktadır.

Aile gecmişine ait bilgilere ulaşabileceğimiz kaynaklar olarak, tahrir, avarız, ahkÂm, cizye, nufus defterleri ve şer'iyye sicilleri gorulmektedir.

Bu kaynaklar icinde 1829 ve sonrası doneme ait nufus sayım sonuclarını ihtiva eden nufus defterleri ise bu konuda en onemli başvuru kaynağıdır. Nufus defterlerinde şahıs isimleri genellikle aile lakapları ile birlikte verilmişken, tahrir, avarız ve cizye defterlerinde ise sadece şahıs ve baba adı verilmiştir.

Calışmamızı teşkil eden 1146 ve 1147 numaralı Surmene Nufus Defterleri de bu seride tutulan defterlerdir. 1835-1845 yılları arasında Surmene Kazası nufusunun kaydedildiği defter, gunumuzde Surmene, Araklı, Koprubaşı, kısmen de olsa Of ve Arsin ilceleri ile ilgili kayıtları kapsamaktadır. Defterdeki kayıtların incelenmesi sonucunda, zikredilen yerlerde yaşayan ailelerin isimleri, nufus ve nufus hareketleri, gorevli memurlar, gocler, nakiller, muhtarlar, imamlar, askerler, ozurluler, halkın kullandığı yerel isimler ve fiziksel ozellikler gibi bolge tarihi ve insanı icin onemli ayrıntılara ulaşılmıştır.

Bu calışma, nufusla ilgili terminoloji, kaynaklar ve 1146 ve 1147 numaralı Surmene Nufus Defteri'nin yeni Turk harflerine aktarılması ve değerlendirilmesinden oluşmaktadır. Transkriptgunumuz Turkcesine yakın bir şekilde yapılmaya calışılmıştır. Metinde gecen hicrî tarihler aynen alınmış, metnin diğer kısımlarında olduğu gibi gunumuz takvimine cevrilmemiştir. Bu noktada dikkat ettiğimiz husus, tamamıyla orijinal metni yansıtmaktır. Bu doğrultuda orijinal metnin yanında transkriptmetni ilave edilmiş, bir yanlışlık ya da eksiklik varsa, okuyanlar tarafından tespit edilip yeniden değerlendirilmesi amaclanmıştır.



Sayfa Sayısı: 582

Baskı Yılı: 2013


Dili: Turkce
Yayınevi: Alioğlu Yayınevi
Kitap Adı: Surmene Nufus Defteri Yazar: Dundar Ali Kılıc Yayınevi: Alioğlu Yayınevi İlk Baskı Yılı: 2013 Dil: Turkce Barkod: 9786054088164