anne adayının nelere dikkat etmesi gerekir‎
Hamile Bir Annenin Nelere Dikkat Etmesi Gerekir‎

Sağlıklı Hamilelik İcin;

Sağlıklı bir hamilelik icin yapmanız gereken ilk şey bir doktora gorunmek olmalı. Vucudunuzda farkında olmadığınız bir sorun tehlikeli sonuclar doğurabilir. Orneğin troit bezinin cok ya da az calışması duşuk nedenlerinden biridir.

Onceleri gebelikte tıbbi bakım, gebelik başladığı andan itibaren verilmekte ve bu şekilde gebelikle ilgili tum etkenlerin kontrol edildiği duşunulurdu. Ancak gebelik sureci anlaşıldıkca gebelik oncesi donemin de sağlıklı bir gebelik, doğum ve doğum sonrası icin oldukca onemli olduğu ortaya cıktı. Bu yuzden gunumuzde anne adaylarına gebe kalmayı planladıklarında doktorlarına başvurmaları ve genel bir kontrolden gecmeleri oneriliyor. Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kağan Kocatepe, gebe kalmayı planladığınız andan itibaren gideceğiniz doktorda yapılan kontrolleri şoyle sıralıyor:

Gebelik oncesi kontrolun amacı gebelikte, doğumda ya da doğum sonrasında anormal durumların ortaya cıkma riskini artıracak faktorlerin (kansızlık, enfeksiyon gibi) belirlenip tedavilerinin yapılmasıdır. Muayenede yoneltilen ayrıntılı sorularla, gebeliği olumsuz etkileyebilecek kronik hastalıklar (hipertansiyon, diyabet, epilepsi gibi), jinekolojik rahatsızlıklar (miyom, over kisti, enfeksiyonlar gibi), onceki gebeliklere ait durumlar (duşuk, anomalili doğum, onceki gebeliklerde yaşanan normal dışı durumlar) tespit edilir. Anne adayının beslenme alışkanlıkları, hayat tarzı, (sigara-alkol ve diğer maddelerin kullanımı, iş hayatı, uyku ve dinlenme alışkanlıkları belirlenip, gebeliğe uyarlanır.

Son bir yıl icinde alınmadıysa pap -smear testi (rahim ağzı kanserini belirleyici test) yapılır. Anne adayının tansiyonu olculur.

Kilo olcumu ve kilo ile boy arasındaki ilişkinin belirlenmesi ile jinekolojik ultrasonografi, muayene sırasında uygulanacak diğer işlemlerdir.

Şeker hastalığı riski belirlenmeli
Laboratuar incelemeleri: Hicbir şikÂyeti olmayan ve muayene bulgularına gore risk faktoru taşımayan anne adaylarında tam kan, tam idrar (idrar kulturu), bilmiyorlarsa anne ve baba adayının kan grupları, toksoplazma paraziti ve kızamıkcık virusu enfeksiyonlarının onceden gecirilip gecirilmediğinin araştırılması. Aclık kan şekeri olcumu. Bobrek işlevlerini değerlendirmek icin kanda BUN ve kreatinin seviyelerinin belirlenmesi, tiroit bezinin işleyişinin değerlendirilmesi amacıyla TSH olcumu yapılır.



Aclık kan şekeri anne adayının şeker metabolizmasının değerlendirilmesi amacıyla en az 12 saatlik bir aclık suresi sonunda uygulanır.

Tiroit bezinin aşırı ya da az calışması durumunda gebelikle ilgili bazı normal dışı durumların (duşuk gibi) ortaya cıkma riski artar. Tek bir TSH olcumu tiroit bezinin işlevleri hakkında ayrıntılı bilgiler verir. Belli bir şikÂyeti olan ve/veya muayene bulgularına gore risk faktoru belirlenen anne adaylarında diğer incelemeler (ileri tiroit fonksiyon testleri, kalple ilgili ileri incelemeler gibi) yapılabilir.

Vitamin her zaman şart değil
Herhangi bir kronik hastalığı olmayan, beslenmesi anormallik arz etmeyen anne adaylarının gebelik oncesi vitamin desteğine ihtiyacı yoktur. Daha onceden problemli bebek doğurmuş olan anne adaylarında ise, yeni gebelikte bu durumun tekrarlamasını engellemek icin, planlanan gebelikten bir ay once başlanarak uc ay boyunca gunde 4 miligram folik asit kullanımı uygundur. Vitaminlerin de ---8216;ilac---8217; grubunda yer aldığı ve gerekli gorulmedikce kullanılmaması gerektiği unutulmamalıdır.

Hepatit B' yi unutmayın
Muayene sırasında saptanan tedavi gerektirir durumlar icin uygun tedavi verilir (kansızlık, idrar yolu enfeksiyonları gibi).

Diyabet hastaları icin kan şekerinin gebelik başlamadan cok oncesinden itibaren normal sınırlara cekilmesi, bu anne adaylarının bebeklerinde anomali ortaya cıkma riskini belirgin şekilde azaltır.

Aşılar: Hepatit B aşılarına başlanması, kızamık aşısı uygulanması, tetanos aşısı yapılır. Kızamıkcık aşısı daha once kızamıkcık gecirmediği belirlenen anne adaylarına uygulanır. Aşı, canlı aşı olduğundan anne adayının bu uygulama sonrası en az uc ay gebe kalmaması ve bu sure sonunda tercihen kanda bağışıklık oluşup oluşmadığının araştırılması onerilir tavsiye edilir. Tetanos aşısı gebeliğin ucuncu ayından sonra da uygulanabilir.

Sut-yumurta yarar, ekmek-tatlı zarar
Şunu en baştan bilmek gerekir ki, sağlıklı bir bebek dunyaya getirmek icin bu kararı aldığınız ilk andan itibaren dengeli beslenmeye, vucudun ihtiyacı olan vitamin ve mineralleri almaya ozen gostermelisiniz. Peki ne yemeniz gerekiyor? Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı Op. Dr. Kağan Kocatepe, gebe kalmadan once yenmesi ve dikkat edilmesi gereken besinleri sıraladı:

Kırmızı et, tavuk eti, balık, kuru fasulye, yumurta ve fındık: B vitamini, protein, demir ve cinko kaynağıdır.

Sut, yoğurt ve peynir: Protein, kalsiyum, fosfor ve ceşitli vitaminlerin kaynağıdır.

Meyveler: A vitamini, C vitamini, potasyum ve lif kaynağıdır. Lifli beslenmek kabızlık problemi yaşamamanız icin onemlidir.

Sebzeler: A vitamini, C vitamini, folik asit, demir ve magnezyum gibi minerallerin kaynağıdır. Yağı duşuk ve lif oranı yuksektir.

Ekmek, makarna, pirinc: Kompleks karbonhidrat (nişasta) kaynağıdır.

Katı yağlar, sıvı yağlar, tatlılar: Kalori dışında fazla bir faydası yoktur. Dikkatli tuketilmelidir.

Demirden zengin besinler: Et, kuru uzum, erik, fasulye, soya, ıspanak, buğday demir iceriği zengin besinlerdir. C vitamini maddeler (turuncgiller, patates ve karnabahar) demir emilimini artırır.

Folik asit kaynakları: Karaciğer, yeşil sebzeler ve baklagiller folik asitten zengin besinlerdir. Vejetaryenseniz ve ozellikle de katı vejetaryenseniz, daha fazla bilgi edinmek icin bir doktora danışmalısınız.

Omega 3: En cok balıklarda bulunuyor. Ancak, uzmanlar hamilelik doneminde bu yağ asidinin cok fazla olduğu buyuk balıkların yenmesini tavsiye etmiyor. Cunku iceriklerinde beyin gelişimine zararlı cıva var. Bunun yerine en buyuğu palamut olmak uzere kucuk balıkları tuketebilirsiniz.