Turkiye bir suredir, Sağlık Bakanlığı tarafından yayınlanan gunluk koronavirus tablosunu konuşuyor. Sağlık Bakanı Fahrettin Koca'nın kafa karıştıran acıklamaları sonrasında patlak veren tartışma, gunlerdir de bir sonuca bağlanabilmiş durumda değil. Ancak Ahmet Emir isimli bilgisayar muhendisliği oğrencisi, bu konuya ışık tutacak bir algoritma geliştirdi. Dunya genelindeki sayı ve oranları kıyaslayan bu algoritma, gunluk aktif vaka sayısını tahmin edebiliyor.
Geliştirdiği algoritma ile ilgili acıklamalarda bulunan Emir, salgın başlangıcında Erasmus programı kapsamında Berlin'de olduğunu, bu surecte tum verileri şeffaf bir şekilde oğrendiklerini soyluyor. Turkiye'ye geldikten sonra sabit kalan sayılar nedeniyle şupheye duştuğunu belirten Emir, Sağlık Bakanı Koca'nın test vaka oranıyla ilgili acıklamalarından faydalanarak bir algoritma oluşturduğunu ifade etti.

Emir'in oluşturduğu algoritma, iki farklı senaryo uzerinden calışıyor. Bu senaryolardan bir tanesi Fahrettin Koca'nın acıkladığı pozitif test oranına, diğeri ise diğer ulkelerin verilerini baz alıyor. Algoritma, bu senaryolar doğrultusunda "gunluk yeni pozitif vaka" ve "aktif pozitif vaka sayısı" tahminleri yapıyor. Bu bağlamda ilk senaryo, pozitif test oranını sabit yuzde 10 alarak, Fahrettin Koca'nın acıkladığı gibi calışıyor.
Şimdi sizlerle birlikte, bu algoritmayı bir ornekle anlayalım. Sağlık Bakanlığı, 19 Ekim Pazartesi gunu acıkladığı verilerde 2026 kişinin "hasta" olduğunu duyurmuştu. Bu da şu anlama geliyordu; "Pazartesi gunu icin COVID-19 testi pozitif cıkıp, belirti gosteren vatandaş sayısı 2026". Algoritma, Bakan Koca'nın acıklamaları doğrultusunda o gun icin testi pozitif cıkan kişi sayısını 11 bin 624 olarak belirledi. İkinci, yani dunya genelindeki oranlara bu o gun icin tespit edilen pozitif test sayısı ise 20 bin 537'ydi. Yani algoritmanın tahmini, gerceklerin cok daha otesindeydi.

Algoritma, Turkiye'de koronavirus taşımakta olan vatandaşların sayısını da ortaya koyuyor. Algoritma bu sayıyı belirlemek icin, ilk etapta son 14 gundeki test sonucu pozitif cıkan hicbir bireyi iyileşmemiş olarak kabul ediyor. 14-28 gun aralığındaki pozitif bireyleri de kademeli olarak iyileşmiş olarak kabul eden algoritma, 28 gun oncesinin vakalarını tamamen iyileşmiş sayıyor. Bu koşullar uzerinden iki senaryoyu da uygulayan algoritma, gerceğin cok daha otesinde sonuclara ulaşıyor.
Sağlık Bakanlığı'nın verilerine baktığımızda bugun Turkiye'de, iyileşenler haricinde 44 bin 92 belirti gosteren vaka var. Ancak algoritma, yukarıdaki koşulları ilk senaryoya uyguladığında 236 bin 762, ikinci senaryoya uyguladığında ise 369 bin 681 vakanın olduğunu soyluyor. Algoritmanın sonucları, onumuzdeki gunlerde bir numaralı gundem maddemiz olacakmış gibi gorunuyor.

Emir, konuyla ilgili yaptığı acıklamalarda pandemiyle mucadelenin bir numaralı şartının karşılıklı guven olduğunu soyluyor. Ozellikle de veri sayısı gibi kritik bir durumun tartışmaya acılmasının guven zedeleyici olduğunu soyleyen muhendislik oğrencisi, bu algoritmanın Sağlık Bakanlığı tarafından yapılan acıklamalara etki etmesi durumunda mutlu olacağını ifade ediyor.
Bu arada, oluşturulan algoritmanın halka acık olduğunu belirtmek gerekiyor. Algoritmadan elde edilen veriler her gun, Corona Vaka Tahmin Botu olarak isimlendirilen bir Twitter hesabı uzerinden paylaşıyor. Eğer bu Twitter hesabına ulaşıp, tahminsel verileri gormek isterseniz, burada bulunan bağlantıyı kullanabilirsiniz.