Uc ayların Onemi
Uc aylar, İslam Âleminde maneviyat ve ibadetlere onemin verildiği, haramlardan uzak durulmaya calışıldığı ve nafilelere yonelme noktasında diğer aylardan daha faziletlidir. Cunku Rabbul - Âleminin lutuf ve ihsanı, affı ve mağfireti bu aylar icerisinde fazlasıyla tecelli etmektedir. Bundan dolayı, bu ayları hakkıyla değerlendirmek, geceleri ihya ederek manevi azığı elde edebilmek tum muslumanlar icin bilhassa da İslam davetcileri icin gereklidir.
Bu Ayları Ayrıcalıklı Kılan Bazı Sebepler Şunlardır.
Efendimizin (s.a.v) ummetinin omru kısa olduğu icin, Allah kullarını affetmeye vesileler murat etmiş, bu sebeple mubarek gunler ve geceler yaratmıştır.
Resulullah (s.a.v)dan bu ayların faziletine dair bazı rivayetler zikrolunmuştur.
Beş vakit namaz bu aylar icerisinde farz kılınmıştır.
Kuran-ı Kerim bu aylarda nazil olmuştur.
Mubarek gun ve gecelerden dordu bu aylar icerisinde vuku bulmaktadır.
Receb ayının ilk cuma gecesi Regaip Kandili,
Receb ayının 27. gecesi Mirac Kandili, (Efendimizin rabbiyle bizzat goruşmesi)
Şaban ayının 15. gecesi Beraat Kandili, (Gunahlara kefaret, gunahlardan Berat gecesi)
Ramazan ayının son on gununde bin aydan hayırlı olan Kadir Gecesi.
Receb Ayı:
Receb kelimesi, tazim manasına gelen (tercib) ile aynı kokten alınmadır. Tevbe edenlere rahmet edildiği ve amel edenlerin amellerinin kabulunden dolayı bu aya esam da denir.
Receb ayı hem haram aylardan hem de uc aylardan olması hasebiyle iki kat faziletli bir aydır. Bu ayda savaşmak yasaklanmıştır. Receb ayının fazileti hususunda bazı rivayetler zikredilmiştir. Ancak bu rivayetlerin sıhhat derecesi zayıf olduğundan burada yer vermedik.
Şaban Ayı:
Bu aya, cok hayrın olması hasebiyle hayır yolu anlamında Şaban denilmiştir.
Rivayet edilir ki:
Efendimiz Hz. Ayşeye:
Sen bu gecenin Şabanın on beşinci gecesi olduğunu bilmiyor musun? Allah azze ve cellenin bu gecede Beni Kelb kabilesinin koyunlarının kılları adedince cehennemden azadları vardır. Bu azadlardan altı zumre istisna edilmiştir. Devamlı icki icenler, ana babasına asi olanlar, zina yapanlar, bir Musluman bir şey satın alırken uzerine varıp fiyat artıranlar, suret yapanlar, koğuculuk edenler. (Tirmizi Siyam - 39)
Ramazan-ı Şerif:
Uc ayların sonuncusu kendisinde bin aydan hayırlı olan kadir gecesi, manevi azık deposu olan itikÂfın bulunduğu aydır. Ramazan orucu, Peygamberin hicretinden, bir bucuk sene sonra Şaban ayının onuncu gunu farz kılınmıştır. Farziyeti kitap, sunnet ve icma ile sabittir. Oruc sizden oncekilere farz kılındığı gibi size de farz kılındı. (Bakara - 183)
Bu ayet ramazan orucunun vucubiyetini ifade etmektedir. Fazileti hususunda bircok hadisler mevcuttur.
Ebu Hureyre den rivayetle: Efendimiz şoyle buyurmuştur. Kim faziletine inanarak ve karşılığını Allahtan bekleyerek Ramazan orucunu tutarsa gecmiş gunahları bağışlanır. (Buhari, Savm - 6)
Ramazan-ı Şerifin faziletleri diğer iki aydan daha fazladır. Bu ayda ozursuz oruc tutmamak buyuk gunahlardandır ve kazasını gerekli kılar. Diğer iki ayda oruc tutmak nafile, bu ayda tutmak ise farzdır. Hatta belirli bir ozur sebebiyle (sefer, baygınlık, hastalık vs.) gibi hallerde tutulamayan orucların kazası gerekir. Tutulmuş bir orucun kasten bozulması halinde yukarıdaki (Receb ve Şaban) aylarında kazayı gerekli kılarken bu ayda hem kaza hem de kefareti gerekli kılar.
Uc Aylarda Yapılması Mustehap Olan İbadetler:
Oruc tutmak : Receb ayının perşembe, cuma ve cumartesi gunlerinde tutulacak oruclar, aynı şekilde Şaban ayında (Efendimizin sunneti uzere) tutulacak oruclar da mustehaptır. Hz. Aişeden rivayetle:
Rasullahın hicbir ayda Şaban ayından daha cok oruc tuttuğunu gormedim. Bazen Şabanın tamamını orucla gecirirdi.(Buhari, Savm - 32)
Efendimizin Şaban ayında diğer aylardan daha cok oruc tutmasının hikmeti uzerine bircok Âlimin goruşleri mevcuttur. En kuvvetli rivayete gore Efendimizin bu ayda daha fazla oruc tutmasının hikmeti şu hadiste belirtilmektedir.
Usame bin Zeyd, der ki:
Ey Allahın rasulu! Dedim, ben sizi hicbir ayda Şabanda tuttuğunuz kadar cok oruc tutar gormuyorum.(bunun sebebi nedir)
Efendimiz şoyle acıkladılar:
Bu, halkın Ramazanla Receb arasında gaflet ettiği bir aydır hÂlbuki bu ay amellerin Rabbul Âlemine yukseltildiği bir aydır. Ben amellerimin oruclu olduğum halde yukselmesini istiyorum. (Nesai, Savm - 70)
Şaban ayının tamamını oruclu gecirdiği zaman ramazan ayına sıhhatle başlayamayacağından korkan kimse icin Şabanın on beşinden sonra Ramazan orucunu sıhhatle karşılamak icin oruc tutulması nehyedilmiştir.
Musluman kimse bilmelidir ki; Efendimiz (s.a.v) hayatları boyunca hem Rabbine ibadet etmiş hem de Onun yolunda mucadele vermiştir. “Nasıl yaşarsanız oyle olur, nasıl olurseniz oyle haşr olunursunuz dusturu hayatımızı Ona vakfetmemiz gerektiğini beyan etmiştir. Bu mubarek gun ve geceler, Muslumanın gafletinin veya Allah yolundaki hizmetteki hatalarının affı icin vesileler olmalıdır. Allah (cc) ise ayetinde De ki: Benim namazım, ibadetim, hayatım ve olumum hep Âlemlerin Rabbi olan Allah icindir (Enam - 162) buyurmaktadır.
Rabbimiz bu uc ayları hakkıyla ihya edebilmeyi nasip eylesin ve bu mubarek ayları İslam ummetinin dirilişine, birlik ve beraberliğine, kardeşliğin pekiştirilmesine ve kendisine yakınlaşmamıza vesile kılsın
Muslime HAKSEVEN
furkanvakfi.net