Bir Kabrin Bulunması
Bir rivÂyete gore Ebu'l-Hasan HarkÂnî, Kars'ın fethine katılmış ve kale onlerinde şehit duşmuştur. Kars'ta, Hasan HarkÂnî'nin kabrinin bulunmasıyla ilgili ceşitli rivÂyetler vardır. Evliy Celebi, SeyahatnÂme'sinde bir rivÂyeti şoyle nakletmektedir:
Kars kalesi Osmanlılar tarafından Ucuncu MurÂd Han devrinde tekrar geri alınınca, kale tÂmirÂtı Lala Mustafa Paşaya verilmişti. TÂmirÂtın yapıldığı sırada askerlerden HÂfız Osman isimli hal sÂhibi biri ruyÂsında Hasan-ı HarkÂnî'yi gordu. Ona;
- Oğlum HÂfız Osman! Uzun muddetten beri toprak altında yatmaktayım. Paşana soyle, kabrimi ayan edip acığa cıkarsın, okunacak FÂtihalardan nasîbdÂr olayım." dedi.
Ertesi gece HÂfız Osman aynı ruyÂyı tekrar gordu. Fakat cesÂret edip Paşaya soyleyemedi. Ucuncu gece de aynı ruyÂyı gordu. Ebu'l-Hasan HarkÂnî, mutebessim cehresiyle bu def şoyle dedi:
-Yavrum HÂfız Osman! Gorduğun ruyÂlar sÂdık ruyÂlardır. Yalnız makÂmımın nerede olduğunu, evvelki ruyÂlarında soylemediğim icin, seni tereddutte bıraktım. Bunun icin de paşaya soylemeye cesÂret edemedin. Şimdi dikkatlice dinle tÂrif ediyorum. Yarın hemen Paşaya cık ve soyle. Kars Kale ici mahallesinde Kağızman Kapısı'na girdiğinde yirmi iki adım gun batı tarafına gidersin, son adımın altında benim tabutum bulunur. Uzerimdeki kul ve toprak yığınlarını temizledikten sonra, hÂlis topraktan uc arşın eşin. Sandukam meydana cıkar. Tekrar Kars Kalesine doğru on sekiz adım goturur oradan da uc arşın derinliğinde hÂlis topraktan kabrimi eşer oraya defnedersiniz. Baş ucuma bir de cÂmi inşÃ‚ edersiniz.
HÂfız Osman gorduğu bu sÂdık ruyÂyı ertesi gun Paşaya buyuk bir heyecanla anlattı. Paşa bu askerini kucakladıktan sonra;
- YÂ evlÂdım! Sen de mi bu ruyÂyı gordun? Evet oğlum, bir pîrî fÂnî, bana da bu husûsu defÂlarca ruyÂda buyurdularsa da senin tafsilÂtlı ruyÂn gibi olmadığından buyuk tereddut ve endişe icindeydim. Bihamdillah bu telaşlı endişeden beni kurtardın." dedi.
Ertesi gun Lala Mustafa Paşa bir tamim yayınladı. Butun halk ve askerî erkÂn, tekbir sesleriyle ruyÂda tÂrif edilen yere geldi. Kazma işi tamamlanıp tabut cıkınca, Mustafa Paşa ulemÂnın musÂdesiyle actı. Tabuttan hoş bir koku yayıldı. Arkasındaki yaş hırka bile henuz curumemişti ve savaş sırasında yaralanan sağ bacağı ile sol pazusuna bağlanan mendillerden, hÂl kan damlamaktaydı. Durum sultana bildirilince, Ucuncu MurÂd hemen bir turbeyle yanına cÂmi yaptırılmasını emretti.
__________________