Hicretin sekizinci yilinda Huneyn gazvesinden sonra meydana gelen olay.

Mekke'nin fethinden sonra Nasrogullari kabilesinden MÂlik b. Avf liderliginde HevÂzin ve Sakif kabilelerinden olusan musrik ordusu muslumanlara savas acmis ve kadin, cocuk ve esyalarini da ordunun arkasina alarak Huneyn vadisine gelmislerdi. Hz. Peygamber (s.a.s.) de musluman ordunun hazirlanmasinda henuz musluman olmamis musrik Savfan b. Umeyye'den ordunun silah ve techizatini borc almak seklinde saglamis ve IslÂm ordusu asilerin uzerine gitmisti. Ancak musluman askerler cokluklariyla ovunerek tedbirsizce ilerlerken MÂlik b. Avf'in askerleri onlari ok yagmuruna tutarak bozguna ugrattilar. Savas alaninda Hz. Peygamber (s.a.s.) ve en yakin ashÂbi kalirken, musluman askerler geri kacmaya basladilar.

Muslumanlar cokluklariyla magrur olmuslardi. Kelede b. Hanbel, "Bugun sihir bozuldu" derken, Seybe b. Osman b. Ebi Talha adli musrik de Uhud savasinda oldurulen babasinin intikamini almak icin Hz. Peygamber (s.a.s.)'e saldirdi; ancak bir mucize eseri eli kolu baglandi kaldi. Daha sonra o soyle dedi: "Resulullah'i oldurmek istedim, ancak basima bir hal geldi, hatta kendimden gectim, onu oldurmeye guc yetiremedim, nihÂyet onun korunmus oldugunu anladim" (Ibn HisÂm, es-Sire, IV, 72-80).

Bu sirada AbbÂs b. Abdulmuttalib'in gur sesini duyan muslumanlar tekrar toplandilar ve mevzilerinden cikan kÂfirleri bozguna ugrattilar. MÂlik b. Avf Taif'e kacarken, bir kisim dusman askeri de cocuk, kadin ve esyalariyla Nahle ve Evtas ovalarina cekildiler.

Hz. Peygamber (s.a.s.) esir ve ganimetlerin CirÂne'de bekletilmesini emrederek MÂlik b. Avf'i tÂkip etti; onun sigindigi TÂif'i haram aylardan ZilkÂde girinceye kadar kusatti, sonra CirÂne'ye dondu (Ibn Sa'd, Tabakat, II, 114 vd.; Ibn HisÂm, es-Sîre, IV, 128).

Hz. Peygamber (s.a.s.) Ebû Amir Es'Ârî'yi EvtÂs'daki asilerin uzerine yolladi. Ebû Âmir savasirken sehid dusunce yegeni Ebû Musa el-Es'ari, yerine gecerek Âsileri yendi; baslarinda bulunan Dureyd b. Simme'yi oldurdu; esirler ve ganimetlerle Hz. Peygamber'in yanina dondu. Esirler arasinda Hz. Peygamber'in sut kardesi olan Sa'd b. Bekirogullari kabilesinden Seym binti HÂris de bulunuyordu. Onu Hz. Peygamber'in huzuruna cikardilar. Hz. Peygamber, onun sut kardesi oldugunu ve sutannesi Halime'nin yillar once oldugunu duyunca, gozleri doldu. Sut kardesine yaninda kalabilecegini soyledi; fakat o, kabilesine donmek istedi. Hz. Peygamber de onu yanina bir kole, iki cariye v.b. hediyelerle kabîlesine geri gonderdi.

Allahu TeÂlÂ, Kur'an-i Kerîm'de, muslumanlarin bu savastaki halini soyle anlatmaktadir; "Huneyn gununde de hani coklugunuz, sizi gurura sevketmisti de, size fayda vermemisti. Yeryuzu, bunca genisligiyle size dar gelmisti. Sonra ardiniza donup, kacmistiniz. Sonra Allah, Resulune ve muslumanlarin uzerine sukûnet ve huzurunu indirdi" (et-Tevbe, 25/26).

Hz. Peygamber, Taif'ten dondukten sonra CirÂne'de HavÂzin kabilesinin heyetini kabul etti. Onlar, musluman oldular, esir ve ganimetlerini istediler. Hz. Peygamber, kadinlarini verdi, mallarini ise ganimet olarak birakti. Bu sirada kadin esirlerden bazilarini ellerinde bulunduran muslumanlardan yeni IslÂm'a girmis olan Mekkelilerden Akra b. Habîs, Uyeyne b. Hisn, AbbÂs b. MirdÂs, ellerindeki esirleri vermek istemediler. Resulullah, "Onlari birakiniz; o esirlerden herbiri icin kendisine dusecek ilk ganimetten size alti hisse verilecektir" dedi (H. Ibrahim Hasan, IslÂm Tarihi, cev.: Ismail Yigit ve digerleri, Istanbul 1983, I,191). Hz. Peygamber, bu yeni muslumanlara, kalpleri IslÂm'a isinsin diye, ganimetten fazlaca verince, ensÂr, bu taksimden kirilmisti. Bunu belli edince, Hz. Peygamber, onlari butun Arap kabilelerinden daha cok sevdigini soyledi; kendisinin de onlardan oldugunu belirterek, dua etti. Bunun uzerine ensÂr, sevincten agladi. Hz. Peygamber, onlara soyle hitap etmisti:

"Ey ensÂr toplulugu, sizden gelen bir soylenti ve nefsinizde hissettiginiz ofke, bana ulasti. Siz musrikken, Allah (c.c.) sizi benimle hidÂyete ulastirmadi mi?.. Birtakim kimseleri IslÂm'a kazandirmak, kalplerini IslÂm'a Isindirmak icin verdigim biraz dunyalik yuzunden bana kirildiniz. Halbuki ben, sizin dindeki samimiyetinize guvenmistim. Allah'a yemin ederim ki, eger Hicret olmasaydi, ensÂrdan bir fert olmayi tercih ederdim..."

EnsÂr, "Biz, Allah'in Resulunun bizim payimiza dusmesine rÂziyiz..." dediler (Taberî, III, 138-139).
__________________