Peygamberimizin atasi Abdulmenaf'in oglu HÂsim'in soyundan gelenlere verilen isim.

HÂsim ticaretle ugrasan zengin ve comert biriydi. Asil adi Amr'dir. Rivayete gore, bir kitlik yilinda Filistin'e giderek oradan un satinalmis ve Mekke'ye getirerek ekmek yaptirmis, kestirdigi hayvanlarin et suyuna ekmek dagitarak tirid ikraminda bulunmustur. Bu nedenle Arapca'da kirmak anlamina gelen (heseme) fiilinden mustak olan HÂsîm adi verIlmistir (Ebu Ca 'fer Muhammed b. Cerîr et-Taberi, "Tarîhu'r-Rusul ve'l-Millûk" nsr. Anneles III,1088; Ibnu HIsam, "es-Sîretil'n-Nebeviyye, I, 107).

Taberi'ye gore; HÂsim, Rûm ve GassÂn hukumdarlarindan Kureys icin dokunulmazlik hakki saglamis, Sam'a yaz seferleri, Yemen'e de kis seferlerini O ihdas etmis bilahere bu, bir Âdet haline gelmistir. Yine Taberî'nin rivayetine gore Hasîm bir seferinde Medine'ye ugramis, Amr b. Zeyd'e misÂfir olmus, Amr'in kizi Selma'yi gorup onunla evlenmek Istemisti. Baba, kizinin kendi yaninda dogum yapmasini sart kostu. Hasîm de bu sarti kabul edip Sam'a gitti. Donusunde Selma ile evlendiler. Hasîm, Selma'yi alip Sam'a goturdu. Dogum yapma gunu yaklasinca O'nu alip Medine'ye babasinin evine getirdi, kendisi tekrar Sam'a dondu.

HÂsim'in dort oglu ve bes kizi vardi. Soyu, cocuklarindan Seybe (Abdulmuttalib) ile devam etmis ve bu soydan gelenlere HÂsimogullari (Benu HÂsim) denmistir. HÂsim'in, Abdulmuttalib'den baska erkek cocuklarinin nesilleri devam etmemistir (Taberî, a.g.e., III, 1082).

Hasîmîler Kureys Kabilesinin bir koludur. Peygamberimiz de bu boydandir. Hasîmîler IslÂmiyetten once de hem Mekke'nin hem de Kureys Kabilesinin yoneticisiydi. Cok onurlu bir is sayilan KÂbe bekciligi ve hac Isleri ne bakmak da ayni ailenin elindeydi.

Hasîmîler ile Kureys Kabilesi'nin bir baska kolu olan Emevîler arasinda oteden beri bir cekisme vardi. Rivayete gore Hasîm ile kardesi Abdu Sems Ikiz olarak dunyaya gelmisler bunlardan birinin parmagi digerinin alnina yapisik iken ayrIlmis bu esnada kan akmis, bundan da ileride bu Iki kardes arasinda kan dokulecegi sonucu cikarIlmis (Taberî, a.g.e, III, 1089).

IslÂmiyet'ten sonra bu cekisme bir sure diner gibi olur. Ancak Hasimîler'den olan Hz. Ali'nin halife secIlmesiyle cekisme yeniden alevlenir. Emevîlerden Muaviye Sam'da guclu bir yonetim kurmus ve Hz. Ali'ye isyan edip, savas acmisti. YenIlmek uzere olan Muaviye, entrika ile savasi kendi lehine cevirmeyi basarmis neticede mucadeleden galip cikmisti. Bundan sonra Emevîler, IslÂm Dini'nin getirdigi, halifeligin sûra ile belirlenmesi usulunu kaldirdilar. Halifelik babadan ogula gecen bir saltanat kurumu haline geldi. Ancak bu durum cok surmedi. Halk yer yer Emevîlere karsi direnise gecti. Bu arada Hz. Ali'nin oglu Hasan, zehirlenerek olduruldu. Ikinci oglu Huseyin ise butun aile uyeleriyle birlikte KerbelÂ'da kilictan gecirilerek sehid edildi. Fakat sonradan Emevîler, HÂsimîlerin bir kolu olan Abbasiogullari (Peygamberimizin amcasi Abbas'in soyundan gelenler) tarafindan ortadan kaldirildilar. Son Emevî hukumdari Mervan el-Himer (esek Mervan) da olduruldu ve iktidarlari boylelikle son buldu (132/750).

'Tarihe AbbÂsî saltanati adiyla gecen Hasîmogullari'nin bu seferki iktidarlari, Ebu'l-AbbÂs es-Saffah (kan dokucu) ile basladi. Mogol hukumdari HulÂgu'nun saldirilarina maruz kalan bu devlet de 1258 tarihinde ortadan kaldirildi.

Hasîmogullari bu tarihten I. Dunya savasina kadar Mekke Serifligi gibi sembolik ve mahalli bir gorevin disinda onemli bir rol oynamadilar. Mekke Serifi Huseyin b. Ali (1852-1951), Ingilizlerle anlasarak I. Dunya savasinda Osmanlilara karsi ayaklanmis, Osmanlilar yenilerek Arap topraklarindan cekilince kendisini Hicaz krali ilÂn etmisti (1916).


Daha sonra Necid prensi (Suudi Arabistan Devleti'nin kurucusu) Abdulaziz b. Suud (1880-1953), Huseyin'i Hicaz'dan cikartti. Ancak Huseyin 0ngilizlerin destegini saglayarak oglu Faysal'i Irak'a, Abdullah'i da Urdun'e kral yaptirdi. Urdun'e kral olan Abdullah, Filistin'in bolunmesi konusunda 0srail ile anlastigi iddiasiyla Filistinli bir genc tarafindan olduruldu. HÂsimî iktidari Irak'ta, 1958 yilina kadar surdu. 14 Temmuz 1958 gunu, basta kral II. Faysal olmak uzere ailenin bircok mensubu olduruldu ve yapilan askerî darbe ile HÂsimîlerin bu ulkedeki iktidarlari son bulda.

Ancak bugunku Urdun krali Huseyin, kendisinin Hasîmî soyuna mensup oldugunu iddia etmektedir
__________________