DOĞU Karadeniz Bolgesi'nde, fındık bahcelerine dadanan 'kahverengi kokarca' adlı bocek turu tehdit oluşturmaya başladı. Gurcistan'dan Turkiye'ye geldiği belirlenen ve gunde 30 kilometre yol kateden bocekler, yapraklarını yediği suyunu emdiği fındık ağaclarının kokunu kurutuyor. Bu yıl yeniden ortaya cıkan boceklerin yayılışının başladığı Artvin'de mucadele yurutuluyor. Artvin'de, Karadeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitusu tarafından geliştirilen kitlesel yakalama amaclı 450 feromen tuzak bahcelere kuruldu.
Turkiye'nin dunya ticaretinde lider olduğu fındıkta verim ve kaliteyi duşuren hastalık ve zararlılarla ilgili mucadele suruyor. Doğu Karadeniz Bolgesi'nde cay tarımına zarar veren ve yorede 'vampir' olarak bilinen 'ricania simulans' adlı kelebek turunun ardından fındık bahcelerinde dadanan 'kahverengi kokarca' adlı bocek turu tehdit oluşturmaya başladı. Gurcistan'dan Turkiye'ye geldiği belirlenen ve gunde 30 kilometre yol kateden bocek turu suyunu emdiği fındık ağaclarının kokunu kurutuyor. Bu yıl da yeniden ortaya cıkan bocekler icin yayılışın başladığı Artvin'de mucadele yurutuluyor. Artvin'de, Karadeniz Tarımsal Araştırmalar Enstitusu tarafından geliştirilen kitlesel yakalama amaclı 450 feromen tuzak bahcelere kuruldu. Tuzaklar kurulduğu yerden 2 kilometrekarelik alanda bulunan kahverengi kokarca boceklerini cekerek yok edebiliyor. Kahverengi kokarca ile mucadele icin ihbar hattı da kuruldu. Ureticilerden boceklere rastlanılması halinde '444 02 08' numaralı hatta ihbarda bulunmaları istendi.
‘TEDBİR ALINMAZSA FINDIK YOK OLACAK’
Fındıkta tehlikenin boyutunun buyuk olduğuna dikkat ceken Ulusal Fındık Konseyi Başkanı Sebahattin Arslanturk, kahverengi kokarca boceğinin 3 yıldır urune ciddi zararlar verdiğini soyledi. Artvin'de tarım urunlerinde bu zararın buyuk olduğuna dikkat ceken Arslanturk, "Bu donem bazı tedbirler alındı. Bolgede feromen tuzaklarla mucadele başlatıldı. Bunun yanında kimyasal mucadele de onerildi. Bakanlıkta biyolojik mucadele anlamında calışmalar devam ediyor. Bu zararlı ile mucadele Turk ekonomisi icin cok onemli. Sadece fındığa zarar vermiyor. Fındık dışında meyve ve sebzelere de zarar verdiği tespit edildi. Verdiği zarara eğer gerekli tedbir alınmazsa fındığın tamamının yok olma olasılığı var. Bu cok ciddi bir durum. Fındık Turkiye acısından 2 milyar dolar civarında gelir elde ettiğimiz bir urun. Bu konuda daha hızlı bir karar almak gerekiyor. Artvin'in Borcka ilcesinde bazı koylerde gecen yıl fındığın tamamı gitti. Ozellikle temmuz aylarının başında en buyuk zararı veriyor. Şu anda boceğin tam ureme donemi. Mutlaka onune gecilmeli” dedi.
‘FEROMEN TUZAK BOCEKLERİ CEKİYOR'
Kimyasal ilacları cotanakların cıktığı donemde tercih etmediklerini soyleyen Borcka Tarım ve Orman Muduru Muhammet Fatih Cineviz de, “Bu tarz zararlılarla ilacla mucadeleye karşıyız. Fakat bu anlamda feromen tuzakları bizim icin cok onemli, cunku boceklerin sosyal davranış modelleri uzerinden geliştirilmiş olan feromen tuzak sistemleri bulundukları bolgede cekici olma ozelliğine sahip. Biz belirli mesafelerde bu tuzakları koyduğumuz zaman herhangi bir kimyasal uygulama yapmadan bocekleri bu tuzağın icine cekebiliyoruz. Bu boceğin yumurtalarını enfekte etmek suretiyle boceğin gelişimini engelleyen bir arı turu var. Bu arının da bolgemize adaptasyon calışmalarıyla ilgili bir on calışma programı yurutuyoruz” diye konuştu.
'EVLERİMİZDE OTURAMAZ OLDUK'
Kahverengi kokarcanın sadece tarımsal alanları değil evlerini de istila ettiğini anlatan ureticiler, boceklere karşı onlem alınmasını istiyor. Boceğin evlerine girdiğini anlatan Mehmet Navdar, "Bu bocek sadece tarlada değil evlerin icerisinde, ambarlarda, ahırlarda da gorulebiliyor. Bocek fındığı kurutmaya, verim ve kalitesinde duşukluğe neden oluyor. Biz gorduğumuz yerde yok ediyoruz. Milyonlarca kahverengi kokarca var. Oldurerek yok edemiyoruz. Baş etmemiz mumkun değil. Evlerimizde de oturamaz olduk. Ciddi bir istila var burada. Boyle giderse buraları da terk etmek zorunda kalacağız” diyerek onlem alınmasını istedi.

tarımpusulası