" Oruc tutun ki sıhhat bulasınız"
Her ibadet oncelikle Allah emrettiği icin yapılır.Ama Yuce Rabbimizin her emrinin de mutlaka bir cok hikmeti vardır.Burada bu konuları işleyeceğiz.

ORUC İBADETİNİN HİKMETLERİ

Gerek bu ibadeti yapan şahsa ait, gerekse cemiyete, topluma ait bir cok fayda ve maslahat ancak ibadetler de esas olan, sadece ve sadece Allah rızası icin o ibadetin yapılmasıdır. Oruc ile sahip olduğumuz ni’metlerin kıymetini daha iyi anlayabiliriz. Yaz gunlerinde oruc tutan bir kimse icin, soğuk bir bardak su ne kadar kıymetli bir ni’metdir. Akşama doğru bir kase corbanın bir parca kuru ekmeğin ne kadar buyuk bir nimet olduğunu ancak oruclu olan bir kimse daha iyi anlar.( Bu bolum TRT televizyon kanallarında bir cok kanalda ramazan ayında yapılan dini programlarda muteaddit def’alar, ozet olarak ve sohbet şeklinde neşredilmiştir. Onun icin programlardaki sohbet havasını kitabı yazarken bozmak istemedim. Bu bolumu sohbet havası icerisinde yazdım.)

Oruc tutmak insanı sabra taşır sabırsızlığın ve tahammulsuzluğun bir ilacı da oructur. Oruc tutan zengin bir kimse, aclığın ne demek olduğunu, fakir kimselerin zor hallerini daha iyi anlar. Onlara yardım elini daha geniş olarak acar." Vucudun zekatı oructur" ( İbn-i Mace, Siyam, Hadis No:1345 )

İNSAN KAC GUN ACLIĞA DAYANABİLİR

Yediğimiz gıdaların bir kısmı bedenimizde yağ şeklinde depolanmaktadır. Bu maddeler aclık esnasında enerji kaynağı olarak kullanılmaktadır.Vucudunda depolanmış olan gıda maddelerinin yani karbonhidratların, yağların proteinlerin tamamının harcanması yani bir manada yanmasının neticesi toplam 150 000 kilo kalorilik bir enerji meydana gelmektedir. Gunde asgari den 1500-2000 kilo kaloriya ihtiyac vardır. Bu durumda teorik olarak Bir insan hicbir şey yemeden haftada bir su icmek şart ı ile yaklaşım 70-75 gun kadar yaşayabilir.Dewey adalı araştırıcı kendi şahsında 65 gunluk aclık tatbikatı yaptı. Hazzart 75 Carington 79 gun oruc tutturdu.(pediatri 2. baskı Nobel tıp kitabevleri Ankara , 1993 I. Cilt, s. 346-pasternak C A : insan biyokimyasına giriş (tercuman kitab) Hacettepe un yan (A-40) Ankara 1980, s.217 - 5-yeğin M ve arkadaşları: İslami oruc uzerinde biyokimyasal bir araştırma. Ataturk un diş hek fak Yıllığı sayı:4,135-136,1980-Geffory M R : Le jeune (Tedavi vasitası olarak oruc). Tercume eden İbrahim canan, basılmamıştırc Erzurum,1978)

Aclıktan olenler şayet 40 gunden evvel olseler kattıyen rızıksızlıktan değildir. İBni-i Haldun “ cok yemek yemeye calışan kimselerin kıtlığa maruz kaldıkları zaman, az az yemeye alışmalara nazaran daha cok zaiyat verdikleri vakidir. Onları olduren karşılaştıkları aclık değil, daha once alışmış oldukları tokluktur.”( Canan İ: Hz. Peygamberin sunnetinde terbiye. Cihan yay, İstanbul 2. baskı, 1982 s.222de: ibn-i Haldun (Tunus 1332- Kahire 1406), mukaddime)

ORUC TUTMAK TAHAMMULU ZOR OLAN BİR İBADET MİDİR?

Vucudu alışmış ise, ortalama 60-70 gun kadar aclığa bir hafta kadar da susuzluğa tahammul edebiliyor. Sair vakitler de bir nev’i gece tutmuş olduğu bu orucu şahıs ramazan ayında gunduze alacak demektir. Tansiyonu ilk gunlerde hafifce duşebilir. Bunlar bunyenin oruca yani kısmı aclığa olan alışma yani adapte olma halleridir.Her yemek vucut icin bir yorgunluğun başlangıcıdır. Mideyi adeta bir asit fabrikası ve bağırsakları da bir rafineri tarzında yaratan Cenab-ı Hak, 11 ay aralıksız calışan bu fabrikalara yılın bir ayında, yani Ramazan ayında muvakkat bir istirahat vermiştir. Karaciğer 24 saat calışmazsa şahıs olur. Oruc halinde karaciğerin yuku azalacağı vucudu toksit yani zehirli maddelerden temizleme imkanı artmış olmaktadır. Oruc Tutarken, karaciğere, sindirim neticesi duşen iş azalacağından karaciğerde zehirleştirme hadisesine daha fazla imkan hasıl olmuş olur. Vucut, şahıs oruclu iken maddi olarak da temizlenmiş olmaktadır.Oruc esnasında karaciğerin yuku azaldığı icin olu ve olmekte olan hucrelerin tasfiye işi kolaylaşır ve hızlanır. Allah’ın emri olan orucun tutulması ile, insan vucudu, eskiyen hucrelerin temizlenmesi, onların yerine yeni hucrelerin gelmesi ile adeta gencleşmektedir." Vucudun zekatı da oructur "(ibn-i Mace, Siyam, Hadis no: 1345) hadisini ve Zekatın lugat manasının temizlenme oldugunu hatırlayınca hikmet daha iyi anlaşılır.

ORUC BICAKSIZ AMELİYATTIR

Gunumuzde batı memleketlerinde oruc ile tedavi uygulayan klinikler mevcuttur.Bazı hastalıklara karşı oruc tutmayı tedavi edici bir ilac gibi tatbik eden bir cok batılı hekim vardır.Genel anestezi yapılacak olan ameliyatlarda, hasta ameliyattan altı saat once ve ameliyattan altı saat sonraya kadar ac bırakılmaktadır. Anestezi icin verilen Zaralı maddeler, bu muddet esnasında vucuttan atılmaktadır."Oruc bıcaksız ameliyattır" ( Geffory M R : Le Jeune (tedavi vasıtası olarak oruc -Tercume eden: İbrahim Canan) basılmamış kitap, Erzurum , 1978 )

ORUCLUNUN KALBİ DE DİNLENİR

Oruclu iken, bilhassa oğleden sonra kalp cok daha rahat atacak , zorlanmayacaktır. Kalp oruclu şahıslarda bir gunde ortalama 15 000 kadar daha az atacaktır. Daha cok dinlenen kalp, daha kuvvetli bir hale gelecektir.

ŞİŞMANLIK

Şişmanlık, bircok hastalıkları peşin sıra getirir. Kalbe ağır bir yuk biner kalp ve damar hastalıkları tansiyon yuksekliği, şeker hastalığı, belde ve dizlerde ağrılar, safra kesesi taşları gibi bir cok problemler şişmanlarda gorulmektedir. (New england J of Medicine, 343: 1888, 2000 ) ibn-i Sina; “ Butun hastalıklar yenilen icilen şeylerden ileri gelir." der

En onde gelen olum sebebi kalp ve damar hastalıklarıdır.oruc şahsi fazlı yemek yeme alışkanlıklarından alıkoyar .

Oruclu şahıs ac kaldığı icin, kanda mevcut olan yaylar kullanılır. Damar sertliğine yani sebep olan yağ fazlalığı tehlikesini azaltmış olur. Oruc damar sertliği onun arkasından gelen yuksek tansiyon, kalp hastalıkları damar tıkanmaları yani bazı bobrek hastalıkları icin bir sağlık kazanma egzersizidir.( yeğin M ve arkadaşları: İslamı Oruc uzerinden biyokimyasal bir araştırma-. Ataturk Un. Diş Hekimliği Fak. Yıllığı, 4 : 135-65,1980 )

Oruc tutun ki sıhhat bulasınız nefis terbiye.( Et-Terbiğ ve’t Tevhib, cilt:2, s.83 ; ibn-i Sunni ve Ebu Nuaym, Tıb Bolumu; El-Camiu’s Sağır, hadis no: 5060 ; Keşfu’l-Hafa, Hadis No: 1455)

Orucla insan zayıf ve aciz olduğunu anlar. Her uzvuna kendisine mahsus oruc tutturmalıdır.Mesela dili yalandan, gozu haramdan korumak gibi...

Ramazan aylarında intiharların, intihar benzeri davranışların azalmış olması bunun acık bir delilidir. ( Daradkeh T K : parasuicide deruing ramadan in jordan. Acta Pyschiatrica scandinavica,86(3) :253-4,1992-Sadeghipour H, et al: the effect of ramadan on the number of suicidal intoxication. Iranian J of Endocrinology and Metabolism (IJEM). Abstract book the Congress on health and ramadan, October, 2001, p.31 )

“Oruclu bir kimse yalan ve yalancılıkla iş yapmayı terk etmezse, yemeği icmeği bırakıp ac durmasın. Allah nezdinde hicbir kıymeti yoktur. Buyurulmuştur.(Buhari, Savm, 8; Muslim Siyam 163 ( Riyaz-us Salihin Tercumesi, Turk tarih kurumu Basımevi, Ankara , 1967 II. Cilt, s.502 Hadis No: 1245)

Bizden uzun bir muddet değil, senede bir ay oda gunun belli saatlerinde ve yine kendi menfaatimiz icin oruc tutmamız istenmiştir. Bakara suresi 184:" Eğer bilirseniz oruc tutmak sizin icin daha hayırlıdır."

ORUCLA ALAKALI İLMİ CALIŞMALAR

Bircok calışmalar kandaki yağların kolesterolun seviyelerinin oruc tutmakla genellikle duştuğunu gostermiştir.( Roky R ve arkadaşları, sağlık ve ramazan ile alakalı ikinci milletler arası kongre kitabı, 1997, s:87)Orucla Kalp ağrısı (angina) ve hipertansiyonun duştuğu rapor edilmiştir.

İftarda ve sahurda bol miktarda yağlı ve tatlı gıda alanlarda, yağları kandaki seviyelerinin artması normal bir neticedir.Cocuklar ay halindekiler yolcular hasta olanlar emziren anneler isterlerse oruclarını acarlar..Ama cocuk haric daha sonra kaza etmelidirler.Ay takvimi kullanıldıgı icin 36 yılda butun yılı devretmiş olur. Oruc tutulmasında guneş takvimi esas alınmış ola idi, dunyanın bir yarım kuresinde olanlar hep soğuk ve kısa gunlerde oruc tutacak ve uzun gunlerde oruc tutmuş olacaklardı.

İslami oructa bir beslenme bozukluğu olmaz veya eksik bir kalori alınması soz konusu değildir. (Shahid ATHAR M.D: Dept. Of Medicine and Endocrinology, St. Vincent Hospital. Indiana Universty, Indianapolis, Indiana U.S.A - http://www.al-muslim.org-ramadan-health.html)

Oructaki susuzluk bedendeki butun sıvıların, su kaybından dolayı daha konsantre yani daha kesif olmasına yol acar. Orucun fizyolojik te’sirleri arasında, kan şekerinin kolesterolun duşmesi ve sistolik kan basıncının duşmeside sayılabilir. Aslında ramazan ayında tutulan oruc insulin bağımlı olmayan şeker hastalığının şışmanlığın ve yuksek tansiyonun stabil (sabit, kararlı) zararsız hale gelmesi icin ideal bir sağlık tavsiyesi olabilir. 1944 yılında Fas’ın kazablanka şehrinde “sağlık ve ramazan “ Musluman ve gayri Muslim dunyanın her tarafından gelen araştırmacılar 50 kadar araştırmayı takdim ettiler. Orucun herhangi bir hastayı veya genel tıbbi durumu daha kotu yaptığına dair bir neşriyatı tebliğ eden olmadı.(Sağlık ve ramazan” Birnci Milletler arası Kongre, Kazablanka, 1994)

Aldıkları manevi hazdan dolayı, bir sulh ve sukunet halleri vardır.

“Oruclu iken biri kendisine sover veya catarsa, “ben orucluyum” desin "kılınan her rekat namazın sonunda 10 kalori ekstradan dışarı verılmış olur. ( Buhari ,savm:8)

Bilhassa hassas bağırsak sendromu,kabızlığı olanlardan oruc tutanların onemli bir kısmının, Ramazan ayında şifa buldukları anlaşılmıştır.( Afifi Z E M : Daily Practies, Study performance and health during the ramadan fast. J of Royal Society for health, 117(4):231-5. 1997)

Ramazan da gun gectikce oruc tutanların acıkma hissine alıştıkları anlaşılmıştır.( Finch G M, et al : Appetite Changes under free- living conditions during Ramadan Fating. Apeetite,31 (2) :159-70,1998)

Şahıs Ramazan ayında oruc tutarken, sahurda ve iftarda yediği gıdalara bağlı olarak, kilosunun aynen muhafaza edebilir, kilo verebilir veya kilo dahi alabilir. Bu da ramazan da oruclu iken, iftarda ve sahurda alınan gıdaların, oruc tutan şahısların enerji ihtiyaclarına fazlası ile yettiğini ispat etmektedir.

Ramazan ayında alkoliklerin belli bir yuzdesi oructa tutmaktadır. (%37). Araştırmacılar calışmalarının neticesi olarak ickiyi terk etmekte inancların onemli rolu olduğunu hatırlatarak, ickiyi terk etmek de inancların onemli olabileceğini belirtmektedir. GATA tarafından yapılan, İstanbul garnizonunda vazifeli, er ve subaylardan 2300 kişiye “nicin icki kullanmıyorsunuz” %45.5 i (646kişi) “dinimizce haram edilmiş olduğu icin” ( Tarhan N ve ark. Milli psikiyatri kongresi kitabı, 1992 ), Sağlık bakanlığının 1995 yılında 24 ilde ve 12 781 kişi ile yaptığı araştırmada “ nicin icki icmiyorsunuz?” sorusuna %44,6(5700) kişi “dinimizde haram edilmiş olduğu icin demişlerdir.

Dini inanclar insanları zararlı alışkanlıklardan hem korumada, hem de insanların alışkanlıklarını terk etmelerinde son derece onemli rolu vardır. " O’nun mağfiretini iste, şuphe yok ki, Allah tovbeleri cok kabul edici, gunahları affedicidir." ( Nasr :3)

SİGARA-SABIR

Sigarayı bırakmakta en onemli faktor şahsın irade gucudur. Şahsın nefsine ve iradesine en hakim olduğu zaman ise oruclu olduğu Ramazan ayıdır."aylarca nasıl sabredeceğim” deyip mevcut sabrınızı başka zamanlara dağıtmayınız.Sabırda sadece yaşadığınız gunu, hatta yaşadığınız o saati duşunun. Yani; “ ben şu anda sigara icmemeye sabır edebiliyor muyum?” diye kendinize sorun.

Ramazan ayında sigarayı bırakmaya teşebbus eden ve muvaffak oldukca coktur. ( Afifi Z E M : J of roya .society for Health :117 -4- 231-5, 1997 )

ORUC TUTANLARDA GORULEN FİZYOLOJİK DEĞİŞİKLİKLER

Oruclu iken, istirahat esnasında kalbin atış sayısında (nabız) azalma vardır...Oruc tutmanın solunum faaliyetlerinde herhangi bir onemli değişikliğe yol acmadığı anlaşılmıştır.( Duncan M T et al: ventilatory function in Malay Muslims during normal activity and the Ramadan fast. Singapore Med J,31 (6) :543-7.1990- Ghamdi B, Nwoye L O: Effects of Ramadan fasting on respiratory test in normal voluntees. Proceedings of the Second Interntional Congers on “ Health and Ramadan”, İstanbul ,1997, p.67 )

Oruclu iken vucuttaki kortizol miktarı artmaktadır. Bu vucutta belli dengelerin devamı icin, aclık halinde yaratan Allah’ın verdiği bir tedbir mekanizmasıdır. Bu sayede aclık durumunda kan şekeri belli seviyelerde korunmuş olur.( Tahmasebi A , ve ark:sağlık ve ramazan , 1997,s:20 )

Ramazanda oruc tutmak, anlama,kavrama ile alakalı faaliyetlere zarar vermemektedir.Hafızayı azaltıcı bir yonu de yoktur.( Roky R, et al :Ann of nutr and metab, 44 -3- :101-7, 2000 - Haouari M , Health and Ramadan, 1997,p.65)

Suriye de yapılmış olan bir araştırmada , oruc tuttanlarda mekanik sebeplerden ileri gelen bel ağrıları dahil, bel ağrıları olan bir cok hastaların iyileşmesinde orucun faydalı tesirleri gorulmuştur İltihabı sebeplerle bel ağrısı olan hastalarda bu iyileşme cok daha acıktı, aşıkardı. (Karadan A N , “ Health and Ramadan”, İstanbul ,1997, p.66)

100 sağlam gonullu şahıs uzerinde yapılan araştırmanın sonucları:

Normal de %95,86 miligram (mgr) olan ortalama aclık kan şekeri oructa %83,91 mgr’a duşmuştur.Bu ise normal hudutlar da olan bir değerdir. Serum albumini, kontrollerde ortalama %4.3 gr oruclularda ise %4.57 gramdır. Onemli bir fark bulunmamıştır. Oruclu iken kandaki homosistein duşmektedir. Bu ise kalp ve damar hastalıkları ile alakalı risk faktorlerinin azaldığını gosterir.( LariJani B , Et al ,“ Health and Ramadan”, 2001, p.28 ) Kontrol grubunda %116.27 mgr olan triglseridler(yağların bir şekli) oruclularda %90.9 mgr’a duşmuş; kontrollerde %12.22 mgr olan serbest yağ asitleri oruclularda %8,8.14 mgr’a duşmuştur. Bunlar arzu edilen, sağlık acısından guzel olan neticedir.Total lipid (yağ) kontrollerde ortalama %515,80 mgr iken oruclularda %495.75mgr inmiş. Yağların oruclu iken duşmesi sıhhat acısından guzel olan değerlerdi.( M ve ark: islami oruc uzerinde biyokiyasal bir araştırma Ataturk un diş. Fak. Yıllığı 4:135-65,1980)

Pr Dr Munip Yegin ve ark. araştırmalarının ( İslami oruc uzerinde biyokimyasal bir araştırma, 1980 ) neticelerine gore : islami oructa, kandaki ure değeri kontrollerde %42,50 mgr iken oruclu olanlarda % 42,20 mgr dir. Urik asit kontrollerde %6,63 mgr iken oruclularda %6.47 mgr olup birbirine cok yakın değerler cıkmıştır. Orucsuz iken yapılan tahlillerde yoğunluğu 1,0417 bulunmuştur. Aradaki fark onemsizdir.

Oruclularda kandaki ure artmamıştır.Kandaki protein miktarı azalmamıştır.Amino asitlerin kandaki miktarları artmıştır. İdrarda aseton tesbit edilmemiştir.Serbest yag asitleri artmamış hatta eksilmiştir.kan şekeri %83,91 mgr kadar duşmuştur.arteriyoskleroza refakat eden, hipertansiyon, angina pektoris yani kalp ağrısı, ceşitli ceşitli enfarktusler ve bazı bobrek hastalıkları icin İslami mana da orucun, son derece onemli profilaktik yani koruyucu te’siri olduğu rahatlıkla soylenebilir.

Ramazan ayında tutulan orucun kan şekeri, kreatinin, ALP (alkalen fosfataz), ALT (alanin amino transferaz) ve AST (aspartat amino Trasferaz ) değerleri uzerine olan te’sirleri 100’u erkek 10’u bayan olan 110 kişide incelenmiştir. Bu değerlerde ufak ufak değişiklikler olsa bile, neticelerin hep normal hudutlarda kaldığı anlaşılmıştır.(Siahkolah B,o Azizi F: The effect of fasting on blood sugar, creatinine and hepatic enzymes during ramadan. Iranian J of Endocrinology and Metabolism (IJEM). Abstarct Book The Congress on Health and Ramadan, October, 2001, p.30.)

ORUC VE SİNDİRİM SİSTEMİ

Oruc şuphesiz belli bir yaşa gelmiş ve sihhatlı olan şahıslara farz dır. Hastalık oruca manı ise oruc tutmaz . Ulserli şahıslar oruc tutmalı mıdır. Ulser daha cok midede ve on iki parmak bağırsağında meydana gelen yara olarak bilinir. 1992 yılında Prof. Dr. Said Kapıcıoğlu ve arkadaşları ulser (duodenal ulkus) teşhisi konulmuş 7 erkek gonullu uzerinde araştırma yaparlar, akşama kadar yani iftar saatine kadar ac kalmağa niyet eden şahısların, ulserli olsa bile oğle saatlerinde rahatladığı gorulmuştur. Midedeki asit ifrazatı oğle saatlerinde azalmıştır. Oruc tutmanın mide (peptik) ulserinin ortaya cıkmasında onemli rolu olan midedeki asit ifrazatının artmasına (hiprasidite) yol acacağını soylemek yanlış olur.Tunuslu bir araştırıcı grubunda 57 hastaya her gun 30mgr lansoprazol verildi. 27 si si oruc tutmadı 30 kışılık diğer grupda oruc tuttu.Sonucta oruc tutan ve tutmayanlar arasında arazlar ((semptomlar) bakımından bir fark gorulmedi. Oruc tutmayanlarda %88.8 oruc tutanlarda ise daha fazla yani %90 nisbetinde ulser den şifa buldukları goruldu.Bu nedenle ulserli hastalar herhangi bir riske girmeden rahatlıkla oruclarını tutabilirler ( Mehdi A, Ajmi S , Gastroenterol clin Biol, 21- 11- :820-22, 1997 )

Ramazan oncesi ve ramazan ayında serum gastrin seviyelerinde onemli bir farkın olmadığı anlaşılmıştır. ( Polat H ve arkadaşları: Oruc tutmanın serum Gastrin seviyesinde TE’sirleri. “ramazan ve sağlık” ile alakalı ikinci milletler arası kongre kongre kitabı.)

ic salgın yapan guddelerin salgıları
İslami oructaki aclık muddeti salgı ve hormonların kandaki seviyelerinde herhangi bir değişikliğe yol acacak kadar uzun değildir.( Azizi F : “health and ramadan”. P.39, İstanbul, 1997.)

Ramazan da kan şekeri seviyelerinde ufak tefek iniş cıkışlar olsa da genellikle kan şekeri normal hudutlarda kalmıştır.(Azizi F: the blood glucose in health and diabets during ramadan. Proceedings of the 2nd ınternatıonal congress on “health and ramadan”. P.40, İstanbul, 1997)

İnsulinin değerlerinde ramazan ayında normal gunlere gore fazla fark olmadığı anlaşılmıştır.( Marniche D, et al : effect of fasting and refeeding during ramadan on glucoregulation. Proceedings of the 2nd ınternatıonal congress on “health and ramadan” .p.125, İstanbul 1997 )

Oruc tutabilecek şeker hastaları
20 yaşın uzeri, hamile olmamalıdırlar,bebeğini emziriyor olmamalı,şahsın kilosu normal, kan şekerinde buyuk iniş cıkışlar olmaması, hastaların ağır hiper tansiyon gibi ikinci bir ağır hastalığın olmaması lazım. Vucutları perhize cevap verıyor olmalıdır.kan şekeri belli seviyeleri gecmeyen Tip II şeker hastaları perhize dikkat ederek ve ilaclarını aksatmadan sahurda ve iftarda muntazaman alarak oruclarını tutabilirler. Ramazanda gerek ilac gerekse gıdayı sahur ve iftarda eşit olarak almaları; ilacları sahurda imsaktan once akşamleyin de iftarda yemekden once almaları tavsiye edilir.İnsulin bağımlı şeker hastalarına oruc tutmaları tavsiye edilmez. ( Azizi F : “health and ramadan”. P.40, İstanbul, 1997.)

HAMİLELİK VE ORUC

Yeni doğan 13.351 bebeğin doğum ağırlıklarına bakıldığında, annelerinin ramazan da hamile iken oruc tutmalarının , bebeklerinde hicbir zarara yol acmadığı anlaşılmıştır. Doğan bebeklerin doğum ağırlığına te’siri olmadığı ortaya cıkmıştır. Hamile iken ve bebeklerini emzirirken oruc tutan Musluman kadınlarla, hamile olmayıp da oruc tutan kadınlar incelenmiştir, kan kimyaları mukayese edilmiş iki grup arasında onemli bir fark olmadığı anlaşılmıştır.( Cross J H, Eminson J and Wharton B A : Ramadan and birth weight ar full term in asian moslem pregnat women in Birmingham. Arch Dis Child,65 : 1053-6,1990 - Prentice A M, et al : Metabolic consequences of fasting during ramadan in pregnat and lactating women. Hum nutr clin Nutr, 37 (4) : 283-94, 1983.)

Oruclarını tutmakta iken ve ramazandan iki hafta sonra aynı bayanlardan orucsuz iken alınan sutun terkipleri arasında onemli seviyelerde fark olmadığı anlaşılmıştır.( Bener A, et al: Fasting during the holy month of Ramadan does not change the composition of breast milk. Nutrition Research, 21 (6): 859-64 )

Esansiyel Hipertansiyonlu hastalar , kan basıncı ciddi problem olmadan , sahur ve iftarda da olculu ve ilaclarını kullanarak oruc tutabilirler.Ramazan ayında kalp krizi sayısının diğer aylara gore onemli seviyede duşuk olduğu araştırmalar sonucu ortaya cıkmıştır. ( Temizhas A. et al :Int Cardiolo ,70,2:149-53,1999 )

Bevliye hastaları uzerindeki calışmalar ise iftar ve sahurda bol su alınması şartı ile orucun bu hastalar faydalı geldiğini ispat etmiştir (Abderrahim F :Effect of ramadan fasting on urological patients.p.218-31,1994 )

KAYNAK ESER VE DAHA PEK COK ARAŞTIRMA KAYNAK SONUCLARI :
Din ve Bilimin Işığında ORUC VE SAĞLIK :Pr.Dr. Alparslan Ozyazıcı ( HUTF Histoloji-Embriyoloji Anabilim Dalı oğretim uyesi)

ORUC AC KALMA AYI DEĞİL, SABIR AYIDIR
" Nice oruc tutanlar vardır ki, orucundan kendisine ac ve susuz kalmaktan başka bir şey yoktur." (Buhari-Muslim)
__________________