Amerikan Donanması icin kuma gomulu deniz mayınları onemli bir problem oluşturuyor. Bu tur mayınlar mevcut sonar teknolojisiyle bulunamıyor. Bu handikapı aşmak isteyen Amerikalı yetkililer yunustaki sonar tasarımını teknolojide taklit etmeye calışıyorlar. (Sciencenow: Spotting Mines With Dolphin Sonar, 18 Ekim 1998)

Yunuslar, kafalarının on kısmında bulunan ozel bir organ sayesinde cevrelerine ses dalgaları yayabilirler. Etraftaki cisimlere carparak geri donen dalgalar, yunusa yon belirlemede ve avlarının yerini bulmada onemli faydalar sağlar. Bu sonar sistemi o kadar hassastır ki kumun altına gizlenen bir balığı bile kolaylıkla bulabilir.

Kailu’da bulunan Hawaii Deniz Biyolojisi Enstitusu araştırmacılarından Whitlow Au, “Donanma, gomulu mayınlar konusuna oldukca fazla onem veriyor” diyor.

Bazı mayınlar fiberglastan yapıldığı icin metal dedektorlerle bulunamıyorlar. Uzun dalga tarama yapabilen donanma sonarları, kuma gomulu mayınları bulamıyor. “Korfez savaşında birkac buyuk donanma gemisinde mayınların sebep olduğu onemli zararlar meydana gelmişti” bilgisini veriyor Au.

Bir yandan yunusları canlı mayın dedektorleri gibi eğitme projesi başlatan Amerikan Donanması, yunuslar konusunda uzman bilimadamlarıyla temas kurup elektronik bir yunus sonarı uretmenin yollarını arıyordu. Whitlow Au ve calışma arkadaşları en sonunda boyle bir sonar uretmeyi başardılar. Bu yapay yunus sonarı, gonderdiği dalgaların yankısını izleyip deşifre eden ozel bir bilgisayar unitesine sahip. Bilim adamları geliştirdikleri bu sonarı ceşitli testlere tabi tuttular. Sonuclar gayet olumluydu: Kumun yaklaşık 40 santim altındaki mayınları bulmada % 90 başarı sağlandı.

Washington D.C de bulunan Donanma Araştırmaları Laboratuvarı fizikcilerinden Robert Gragg projeyi ilgiyle izliyor. Gragg, “İşte bizim gitmemiz gereken yol bu” diyor.

Yunus sonarının mukemmel bir tarama aracı olduğu goruluyor. Peki ama yunuslar boyle gelişmiş bir sonara nasıl sahip olmuşlardır? Tam da kendilerine gerekli boyda ses dalgaları uretecek bu ozel organı kafalarının on kısmında kendi iradeleriyle uretmiş olabilirler mi? Elbette hayır.

Yunus sonarı tesadufen meydana gelmiş olamaz. Bunu savunmak akıl ve mantığa aykırı bir hareket olur. Cunku hicbir tesaduf boyle kompleks sistemler meydana getiremez.

Yunus sonarını yaratan Alemlerin Rabbi Yuce Allah'tır. Allah herşeyi yoktan var edendir. Evrendeki herşey O’nun “Ol” kelimesiyle varolmuştur.

“Gokleri ve yeri (bir ornek edinmeksizin) yaratandır. O, bir işin olmasına karar verirse, ona yalnızca "OL" der, o da hemen oluverir” (Bakara Suresi, 117)

Bu makale, Dergisi 01. sayı (Ocak 1970) 1. sayfada yayınlanmıştır.
__________________