Bugun sizinle bazı temel kÂidelerimiz uzerine sohbet etmek istiyorum. Bilmem cevapsız kalan sorularınıza cevap teşkil edebilir, yahutta etmez, kifayetsiz bulursunuz. Takdir size aittir.

Ama ne olursa olsun bu kÂideler bilinmeli, bunların da varlığı hatırdan uzak tutulmamalıdır. Bunlardan biri:
? Bir şeyin tumunu yapamıyorsanız tumunu de terk etmeniz gerekmez. Bu, doğru bir kÂidedir.

Siz bir doğruyu butun olarak yapmak istiyor, eksiksiz yaşamayı arzu ediyorsunuz. Ancak, bu konuda zorluklar var, hatta yer yer imkÂnsızlıklar da soz konusu. Ya siz nefsiniz itibariyle hazır değilsiniz, yahut da sizin dışınızdaki şartlar musait bulunmamaktadır. Ne yapacaksınız bu durumda?

Yapmak istediğinizi tumuyle yapamıyorsanız tumuyle de terk mi edeceksiniz, yoksa ne kadarını yapabiliyorsanız o kadarını yapmaya yonelecek, yapamadıklarınız icin de musait imkÂn ve şartları mı bekleyeceksiniz?

KÂide diyor ki; tumuyle yapamadım diye tumuyle terk etmeniz gerekmez. Ne kadarını yapabiliyorsanız o kadarını yapın, yaşayın. Yapamadıklarınızı, yaşayamadıklarınızı da yapma ve yaşama azim ve araştırması icinde olun...

Şayet icinde bulunduğunuz zorluk ve imkÂnsızlıklardan bir cıkış yolu bulmayı istiyor, bir care arıyorsanız. Maksadınız yaşamaksa tabii...

Muhakemeyi genişletecek bir noktaya daha dikkatinizi cekmek istiyorum izin verirseniz.
Âyetlerin ve hadislerin ortak olculeri:
? Sevaplar gunahları giderir, iyilikler kotulukleri yok eder.
Diyelim ki, istemeden, arzu etmeden, ona ya nefsin baskısıyla, ya da cevrenin izinsizlik ve imkÂnsızlığıyla bir gunaha maruz kalıp, bir hata işlediniz? Her şey yok mu oldu, hic cıkış yolu yok mu artık?

Bize gore her şey mahvolmadı, umitlerin tumu de suya dokulmedi, cıkış yolu, umit yeri vardır.
MeÂllerini verdiğimiz Âyetler, hadisler:
? İyilikler kotulukleri yok eder, sevaplar gunahları giderir: (Hûd?114)
? Gunahına tevbe eden gunah işlememiş gibi olur...
Oyle ise istek ve irade dışı maruz kaldığınız gunahlardan dolayı ibadet ve sevabınızı coğaltın, iyiliğinizi fazlalaştırın, hizmetinizi yoğunlaştırın, boylece sevabınızı gunahınızdan fazla hale getirmiş olursunuz.

Muhtemeldir ki kazandığınız bunca sevaplar maruz kaldığınız gunahlardan cok fazla ve ustun gelir de Âyetin verdiği mujde hakkınızda tecelli eder. Kaybederken kazanır duruma bile girmiş olursunuz.

Elbette bunlar gunaha girmek icin izin değil, girilenlerden umitsizliğe duşup de her şey yok oldu gibi bir yeise kapılmamak icin bir umittir.

Hayat boyunca gorduğum şey, ya hep, ya hic olmamıştır. Başlangıcta eksik, noksan şekilde başlanmış; ama zaman icinde noksanlar azalmış, hatta mukemmele ulaşılmıştır.

Dinî meselelerin hepsi de boyledir. Sakın gozunuzde buyutup de ben bunların hepsini de yapamıyorum, oyle ise hicbirine teşebbus etmeyeyim, demeyin. Yapabildiklerinizi yapın, yapamadıklarınız icin Allah (cc)ın lutfedeceği aşk ve şevk ve imkÂnı bekleyin.

Her şeyinizi kaybedebilirsiniz; ama umidinizi asla! Cunku umidini kaybeden her şeyini kaybetmenin de otesinde kayıplara duşmuş demektir.

? De ki: "Ey cok gunah işleyerek kendi oz canlarına kotuluk etmede ileri giden kullarım! Allah (cc)ın rahmetinden umidinizi kesmeyiniz. Allah (cc) dilerse butun gunahları mağfiret eder. Cunku Gafur ve Rahimdir: Cok affedicidir, merhamet ve ihsanı fazladır.
__________________