CenÂb-ı Hakk vahdÂniyyeti kendisine munhasır kılmış, butun mahlûkÂtı cift olarak halketmiştir. Aralarına da cezb ve incizÂb kanunu koyarak maddî ve mÂnevî kemÂli, birbirleriyle butunleşmelerine bağlamıştır. Hic şuphesizdir ki, eşref-i mahlûkÂt olan insanda fıtrî olan muhabbet temÂyulu, ilÂhî aşka yukselmenin ilk kademesini teşkîl eder. Bu itibarla AllÂh TeÂlÂ, vermiş olduğu bu ulvî mertebenin muhÂfaza edilmesi ve insan neslinin temiz ve mubÂrek bir şekilde devamı icin Âile hayatını zarûrî kılmış ve nikÂhı emretmiştir.

NikÂh, kadın icin, kadınlık duygu, istîdÂd ve meziyetlerinin karşı cinsine tahsîs edilmesidir. Bu da hanımın, hanımlık vakar ve haysiyetinin muhafazasıdır. Erkek icinse nikÂh, onu nefsin kotu Âkıbetine dûcÂr olmaktan kurtaran ve şerefli bir Âile hayatı yaşatan mecrÂdır.

NikÂh, rûhun sukûn ve huzûru yanında bedenin nizÂmına da vucûd veren yegÂne muessirdir. AhlÂkın guzelliği onun sayesindedir. Âile seÂdeti, toplumun refah ve terakkîsi, yine nikÂhla gercekleşir. Kadın, kucağına aldığı yavru ile merhamet ve şefkat duygularının inkişÃ‚fına mazhar olur. Bir murebbiyelik imtihanı yaşar. Erkek ise, mes'ûliyet duygusunun gelişip kuvvetlenmesi yanında Âile reisi sıfatıyla olgunluk basamaklarını tırmanmaya başlar. Cunku Âile, millî bunye icinde en kucuk, fakat en temel idÂrî bir unitedir.

İşte bundan dolayıdır ki, insanlığa rehber olan -genc yaşta semÂya refedilen Hazret-i Îs dışında- butun peygamberlerin başından nikÂh gecmiştir. Onları takip eden buyuk ve mubÂrek şahsiyetlerin hayatı da boyledir.

Mu'minin, takvÂsından sonra en kıymetli varlığı, sÂliha bir hanıma sahip olmasıdır. SÂliha kadın, seÂdet bahcelerinin en kıymetli tezyînÂtıdır. Milletler, Âilenin sağlamlığı ile terakkî eder. İnsanların bir erkek ve dişiden yaratılması gerceğine mebnî olarak kurulan Âile catısındaki hikmetler, AllÂh'ın pek yuce Âyetlerindendir.

İdrÂk sahipleri icin nikÂhdaki ibretler hakkında Âyet-i celîlede şoyle buyurulur:

"Kaynaşmanız icin size kendi (cinsi) nizden eşler yaratıp aranızda muhabbet ve merhamet te'sîs etmesi O'nun Âyetlerindendir. Doğrusu bunda, iyi duşunen zumre icin muhakkak ki ibretler vardır.." (er-Rûm, 21)

Bu Âyet-i kerîme, birtakım hikmetleriyle birlikte izdivactaki en buyuk gÂyeyi gostermektedir: AllÂh yolunda muhabbet ve merhamet sÂhibi olmak... Bunun icindir ki Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-, kendisiyle evlenilecek bir hanımın vasıfları ve tercih sebebi husûsunda:

"Kadın dort şey, yÂni malı, guzelliği, soy-sopu ve dîndeki kemÂli icin nikÂhlanır. Siz dîndar olanını tercih ediniz ki, elleriniz hayır gorsun!.." buyurmuşlardır.

Diğer bir hadîs-i şerîfde:

"Kişinin yuceliği dîninde, muruvvet ve şerefi aklında, soy-sop guzelliği de (nikÂhla korunan) ahlÂkında gizlidir." buyurulur.

Cemiyet ahlÂkını muhÂfazada en muessir Âmil, nikÂh olduğu icin AllÂh Rasûlu -sallhallÂhu aleyhi ve sellem-, onun zorlaştırılmaması husûsunda ummetini îkÂz ederek:

"NikÂhın hayırlısı, kulfetsiz olandır." buyururlar.

Muhyiddîn-i Arabî -kuddise sirruh- Hazretleri, nikÂha teşvik edip evlenenlere yardımcı olmanın fazîleti hakkında şoyle buyurur:

"En ustun sadaka-i cÂriye, evliliğe vesîle olmaktır. Zîr onların neslinden gelen kimselerin yaptıkları her iyilikten vesîle olana bir ecir vardır."

Diğer taraftan Âile yuvasının kurulması yolunda yapılan merasimlerde gÂyet mutevÂzî davranmak ve israftan kacınmak zarûrîdir. Ayrıca gayr-i şer'î birtakım yanlış hareketler ve Âdetlerle bu mubÂrek teşebbuse kotu bir başlangıc yapmak da, husrÂn kapısını aralamaktır. Ancak yuce şerîat hukumlerine bağlı ve ahlÂk kÂidelerine uygun nikÂh meclisleri, mubÂrektir ve duÂların makbûl olduğu mekÂnlardan biridir.

HÂsılı evlilik, İslÂm'ın, uzerinde cok hassas bir şekilde durduğu maddî ve mÂnevî iki yonlu ulvî bir muessesedir. Dolayısıyla bu ulvî muessesenin te'sîsi husûsunda son derece ciddiyet ve dikkat sahibi olmak zarûrîdir. Aksi halde izdivacı basit bir beraberlikten ibaret zannederek oluşturulan Âile yuvaları, arş-ı ÂlÂyı titreten hÂdiseler olarak ifÂde edilen yersiz boşanmalarla neticelenmektedir. AllÂh Rasûlu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- buyururlar:

"Evleniniz, boşanmayınız!.. Zîr boşanma dolayısıyla arş titrer..."

Hele zevk ve eğlence icin kadın boşamak, hesap ve azÂbı buyuk bir curum ve zulum olup merdûddur. Bu da, Hakk'ın asl afvetmeyeceği kul hakkını yuklenip helÂk ve husrÂna doğru gaflet dolu adımlarla yurumektir.

Karı-Koca Hakları

Âile seÂdeti, iki tarafın karşılıklı haklarını iyi kullanmasına bağlıdır.

Âile reisi erkekdir. Âile riyÂsetini duzgun yurutmek daha ziyÂde erkeğe bağlıdır. Âyette: "Erkekler, kadınlar uzerinde idÂrecidirler." (en-NisÂ, 34) buyurulmaktadır.

Âile reisliğinin erkeğe verilmesi, kadınların aşırı hissîliğinden dolayıdır. Husûsiyle neslin korunması, ancak şefkat duyguları ile mumkundur.

Bu ustunluk zulum ve tahakkum icin değil, Âile nizÂmını sağlamak ve izdivac hayatını korumak icindir. Kadın da ev icine Âid husûslarda Âmirdir.

Erkeğin; nafaka, mesken, muhÂrebe, namazda imamlık, hukumdarlık gibi mukellefiyetleri uzerine alması, onun, itÂatın kutbu olduğunu gostermektedir. Bu hÂl, kadınlardan peygamber gelmemesinin en muhim delillerindendir.

Once Âdem -aleyhisselÂm-'ın yaratılması, sonra Havv vÂlidemizin bir filiz gibi ondan neş'et etmesi, erkeğin onculuğunu gosteren acık bir hakîkattir. Hazret-i Âdem'in sol kaburga kemiğinden yaratılan Hazret-i HavvÂ'nın, tek candan kopan ikinci bir parca olduğu gerceği, aynı zamanda kadın ile erkeğin, yakınlık ve kaynaşmasına en guzel bir îzÂhdır. Zîr butun mahlûkÂtın var oluş sebeplerinin temel sÂiklerinden biri de: "Ben bir gizli hazîne idim. MÂrifetime muhabbet ettim de mahlûkÂtı yarattım." hadîs-i kudsîsinde beyÂn buyurulduğu uzere muhabbettir. Bu da ilÂhî aşka bir merhaledir. Zîr ilÂhî aşk, varlığın sebebi olduğu gibi aynı zamanda gÂyesidir de. Bunun icin ilÂhî aşka bir basamak olan sevme meyli, butun canlılara ve hassaten insana fıtrî olarak verilmiştir. LÂkin bu fıtrî temÂyulun gercekleşmesi, muayyen bir mecrÂda olmalıdır. İşte bu mecrÂ, nikÂhdır. Bunun icindir ki İslÂm Âile hayatının temeli, muhabbet, ahlÂk, fazîlet, dînî metÂnet, husn-i muÂmele, merhamet, sadakÂt, sabır, mukÂvemet ve sulh u selÂmet gibi mÂnevî cevherlerle tezyîn olunmuştur.

Hazret-i Âdem -aleyhisselÂm- ve Hazret-i Havv vÂlidemizle cennette başlayan Âile hayatı, AllÂh'ın takdîr ettiği izdivac kanunu ile Âdemoğullarına intikÂl etmiş, İslÂm dîni ile ebedîleşmiştir. Gercekten İslÂm dîni, koyduğu kÂidelerle Âile hayatına cennet huzûru ve dÂimî bir baharın rahmet semÂsı olmuştur. Bu seÂdete nÂil olabilmek icin, nikÂh ve izdivac kanunu ile birer Âdem ve Havv manzarası sergilemek, onlar gibi AllÂh muhabbeti ve takv yolunda kaynaşan Âdet tek can ve tek nabız hÂline gelebilmek zarûrîdir.

Âile seÂdetinin te'sîsi husûsunda Âyet-i celîlelerdeki "ittekû" ifÂdelerinin ihtiv ettiği "takvÂ" pınarından nasîb alabilmek cok muhimdir. Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- Efendimiz, kadın hakları husûsunda ved hutbesinin bir bolumunde şoyle buyurmaktadır:

"Ey İnsanlar! Kadınların haklarına riÂyet ediniz! Onlara şefkat ve sevgi ile muÂmele ediniz! Onlar hakkında AllÂh'dan korkmanızı tavsıye ederim. Siz kadınları, AllÂh emÂneti olarak aldınız; onların namuslarını ve iffetlerini AllÂh adına soz vererek helÂl edindiniz!"

Bu itibarla hanımların, ev tanzîmi ve sÂlih bir nesil yetiştirmek yolunda evladlarının ahlÂkî yapıları ile meşgûl olmak yerine, hanımlıklarına, mustesn fıtratlarına zıd işlere yonlendirilmeleri, mantık, iz'Ân ve îmÂna sığmaz. Cunku Âiledeki huzûr ve seÂdet, kadındaki ve erkekteki istîdadların yerli yerince kullanılması ve korunmasıyla elde edilebilir.

Kadınlığın kemÂli, AllÂh'ın verdiği guzel kÂbiliyetleri muhÂfaza ile tahakkuk eder. ŞÃ‚yet kadın, husûsiyetlerini ilÂhî ta'yine ters bir sûrette yonlendirir ve kendi hakîkatine ved ederse, kıymetini mahveder; huzûrsuz ve bedbaht olur. Âile ocağını kurutur. Boylece toplum hayÂtı coraklaşır. Cağımızda kadınlarla erkekler arasında sun'î bir eşitlik yarışı başlatılmıştır. Yaratılıştaki husûsiyetlere zıd olan bu yarış, hanımlık ve annelik meziyetlerini za'fa uğratmakta ve Âileyi yaralamaktadır. Diğer taraftan zamanımızdaki cocuk aldırma hÂdiseleri, cÂhiliyye devrindeki kız cocuklarını diri diri gommenin modernleşmiş bir şekli olup asrın cinÂyetidir. Bu asrın yorgun ve bitik kadını ile cÂhiliyye devrinin kadını arasında sadece bir kıyafet farkı kalmıştır. Bu ise, rûhsuz materyalist eğitimin meydana getirdiği bir toplum cinÂyetidir.

Nitekim AllÂh TeÂlÂ, bu cinÂyetlerdeki cirkin, iğrenc hÂlin ve merhamet mahrûmluğunun acı Âkıbetini, duyan, hisseden gonullere:

"Diri diri toprağa gomulen kıza, hangi gunÂh sebebiyle oldurulduğu sorulduğunda..." (et-Tekvîr, 8-9) Âyetindeki tehdîdle ne dehşetli olarak beyÂn eder.

Cocuk istememek; ilÂhî lutfa nankorluk, nikÂhın ciddî gÂyesine aykırılık, rûhÂnî, ictimÂî, ahlÂkî kıymet ve lezzetlere karşı duygusuzluktur.

Gercek şudur ki, CenÂb-ı Hakk, her varlığı ve o varlığın her cuz'unu bir maksad icin yaratmış ve o maksadla yaratılış gÂyesini gercekleştirmeye musÂit bir biyolojik ve psikolojik yapı lutfetmiştir. İşte bu realite sebebi ile İslÂm, yaratılış husûsiyetindeki gerceği esas alıp beşeri ona gore istikÂmetlendirmiş, kadınlık ve erkeklik istîdadlarını, gerektiği şekilde yonlendirmiştir.

Nitekim Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-, cihan kadınlarının zirvesinde bulunan kızı Hazret-i FÂtıma'ya butun ev işlerini duzenlemesini, Hazret-i Alî -radıyallÂhu anh-'a da dış işleri tanzîm etmesini emir buyurmuş, boylece bir Âilede olması gereken iş bolumunu fıtrî husûsiyetler cercevesinde te'sîs etmişti. Ancak mubÂrek kızı Hazret-i FÂtıma, ev işlerinin cokluğu, buna mukÂbil bedeninin zayıflığı ve evladlarının kucuk olması dolayısıyla birgun kendisine gelip yardımcı istedi. O rahmet ve merhamet Peygamberi -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-, mubÂrek kızının bu isteğini hoş gormeyip kabûl etmedi.

Bizzat RasûlullÂh -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- tarafından, hem de iki gozunun nûru mubÂrek kızı uzerinde butun ummete sergilediği bu misÂl, cok ibretlidir. Bu hakîkat istikametinde bilmelidir ki, hanımların ev işleri ve neslin eğitimi ile bizzat meşgûl olmaları, onların şerefini mustesn bir şekilde artırır.

Âilede Babalar, Anneler ve Kardeşler

Baba, Âile huzûr ve seÂdetinin nÂzım otoritesidir. Âilenin kartvizitidir. Zîr babayı hayat mucÂdelesi ve evin gecimi ile mukellef kılan AllÂh -celle celÂluhû-, onu kadına gore bedenen daha kuvvetli, rûhen de daha metîn kılmıştır.

Âilede seÂdetin sağlanması hic şuphe yok ki, iyi bir babanın olgun idÂresine dayanır. LÂkin bir babadan, gucunun ve kazancının ustunde bir şeyler beklemek, ana ve cocuklar icin hak değildir. Erkeğin vazîfesi, israfa sapmamak ve luzûmundan aşağı duşmemek şartı ile ortalama bir gıd ve gecim te'mîn etmektir. Erkek zengin dahî olsa, isrÂftan korunmakla mukelleftir. Zîr mulk, AllÂh'a Âid olduğu icin insana sadece bir emanet olarak verilmiştir. İnsan bu şuûr icinde hareket etmezse, israfın ağır mes'ûliyyetini yuklenmiş olur. Burada insan karnının, bir tehlike kazanı olduğunu unutmamak gerekir. Onun infilÂkı, maddî ve mÂnevî helÂktir.

MisÂfirlere hÂl ve şÃ‚nına uygun bir sûrette ikrÂm ise, Âilenin muruvvet vazîfesidir.

Giyimde de itidÂli muhÂfaza zarûreti vardır. TefÂhur, yÂni boburlenmek ve calım satmak gÂyesi ile giyinme ve suslenmeler harÂmdır. AllÂh TeÂl buyurur:

"Kucumseyerek insanlardan yuz cevirme ve yeryuzunde boburlenerek yurume! Zîr AllÂh, kendini beğenmiş, ovunup duran kimseleri asl sevmez!.." (LokmÂn, 18)

Baba ve anne, Âile fertlerini, hatt hizmetkÂrlarını, onların dînî duygularını ve ahlÂkî guzelliklerini bozacak sohbetlerden, gayr-i İslÂmî gezintilerden, menfî roman ve televizyon programlarının Âfetlerinden korumak mecbûriyetindedir. Nitekim AllÂh TeÂl buyurur:

"Ey îmÂn edenler! Kendinizi ve Âilenizi yakıtı insanlar ve taşlar olan ateşten koruyun!" (et-Tahrîm, 6)

Âile fertlerini muhÂfaza ve onların Âhıret seÂdetlerini hedefleyen fedÂkÂr baba ne mubÂrek bir babadır!..

SÂlih bir babanın durumu, hadîs-i şerîfde ne guzel bildirilir:

"AllÂh'ın rızÂsı, babanın hoşnudluğunda; AllÂh'ın gazabı ve azÂbı da, babanın ofke ve kızgınlığında gizlidir."

Âilenin icten goruntusunde ise, evi cekip ceviren, duzenleyen, toparlayıcı olan ve nesli yetiştiren unsurun anne olduğu gerceği vardır. Bunun icin anne; duygu derinliği, incelik, şefkat, merhamet, fedÂkÂrlık, cocuk bakımı ve neslin muhÂfazası gibi meziyetlerle techîz edilmiştir.

Bizleri once bir muddet karnında, sonra kollarında, olunceye kadar da kalblerinde taşıyan annelerimize sevgi ve saygı husûsunda denk olacak bir varlık yaratılmamıştır. Kendisini Âilesine hasr ve hibe eden vefÂkÂr anne, engin bir sevgiye, derin bir saygıya, omurluk bir teşekkure lÂyıktır. Babanın yorgunluklarını, cocukların usandırıcı hırcınlık ve taşkınlıklarını eritecek fazîlet cevheri, ancak anne kalbidir. Bu ulvî kıymet dolayısıyladır ki AllÂh TeÂl buyurur:

"Biz insana, ana-babasına iyi davranmasını vasıyet ettik!.. Cunku anası, onu nice sıkıntılara katlanarak (karnında) taşımıştır.. Sutten ayrılması da iki yıl icinde olur. (İşte bunun icin Once bana, sonra da ana-babana şukret!" diye tavsıyede bulunmuşuzdur. Donuş ancak banadır.." (LokmÂn, 14)

Hazret-i MevlÂn -kuddise sirruh- buyurur:

"Anne hakkına dikkat et!Onu başında taşı! Zîr anneler, doğum sancısı cekmeselerdi, cocuklar da dunyÂya gelmeye yol bulamazlardı."

Şefkat ve merhamet, en guzel bir şekilde anaların gonlunde yerini bulur. İnsandaki analık hususiyyeti, hicbir mahlukÂtın analık mefhumuyla mukÂyese edilemeyecek derecede ustundur. Cunku insan yavrusunun yalnız fizikî varlığına değil, aynı zamanda ruhuna sunulacak ilk gıd da, anada tezÂhur eder. O ana ki, kÂinÂtın Rabbine en yakın olmak istîdÂdıyla mucehhez olan insanı doğurmaktadır. Peygamberlerden en Âciz ferdlere kadar beşer olan her varlık, hem fizikî, hem de mÂnevî olarak ilk gıdÂsını anadan alır. Analar, yaratıcının ilÂhî merhametinden en fazla nasîb almış varlıklardır.

Ancak analık mefhumu, tek başına numarasız bir gozluk gibidir. Bir akrep bile yavrularını sırtında taşırken, doğurduğu cocuğunu herhangi bir sÂikle goturup yol kenarına bırakan, vicdÂnını yitirmiş ana da anadır; buna mukÂbil sakat doğmuş bir evlÂdını yaşadığı muddetce şefkat ve merhametiyle kuşatıp uzerine titreyerek koruyan ana da anadır!

Hanımların seÂdet saltanatı, fazîletli birer anne olmaları ile başlamaktadır. Bilhassa:

"Cennet annelerin ayakları altındadır!.." hadîs-i şerîfi, sÂliha anneler hakkında en yuksek bir şehÂdet-i Muhammediyye'dir.

Anne, ilÂhî kudretle genişletilmiş bir rahmet kucağıdır.

EvlÂdlar, kalbî Âhenk, vicdÂnî incelik, ahlÂkî duzeni bozulmamış olan Âilelerde muhabbet bağlarını takviye ederek seÂdete vesîle olan mustesn nîmetlerdir.

Hadîs-i şerîfde buyurulduğu vechile:

"Cocuklar, cennet cicekleri, kalb meyveleri, ilÂhî ihsÂn ve rızıklardır."

Bu itibarla anne ve baba, evlÂdları hususunda ciddî bir ihtimÂm uzre olmalıdırlar. Bilhassa kız cocuklarına daha ayrı bir îtin gostermek zarurettir. Cunku onlar, yarınki kurulacak Âile yuvalarının temel taşıdır. AllÂh Rasulu -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- buyururlar:

"Bir kimse uc kız cocuğunu yetiştirip terbiye eder, onları evlendirir ve onlara ihsÂn ve iyilikte devam ederse, o kimseye cennet vardır."

Bu mujdelere kulak ve gonul vermeyen ana-babalar; dunyÂnın zevk ve safÂsından vazgecmeyen, cocuk sevgisindeki ince zevk-i selîme eremeyen, evlenmenin ulvî gÂyesinden uzak olan, nefsÂnî lezzetlerin hududunu aşamayan, tembel, kaba ve gÂfil kişilerdir.

Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-'in te'sîs ettiği huzurlu Âile catısı altında cocuklar başıboş bırakılmamıştır. İslÂm, onları, AllÂh'ın rızÂsının babanın hoşnudluğunda olduğunu ve cennetin annelerin ayakları altında bulunduğunu beyÂn ederek istikÂmetlendirmiş, Âileye ulvî birer bağ ile bağlamıştır.

Hususiyle uzerinde durulan anne ve baba hakkı da, evlÂdları yonlendiren en muessir bir sÂikdir.

CenÂb-ı Hakk buyurur:

"Rabbin, sadece kendisine kulluk etmenizi, ana-babanıza iyi davranmanızı kesin bir şekilde emretti. Onlardan biri veya her ikisi senin yanında yaşlanırsa, kendilerine of bile deme; onları azarlama; ikisine de guzel soz soyle!.."

"Onları esirgeyerek alcakgonullulukle uzerlerine kanat ger ve: "Rabbim! Kucukluğumde onlar beni nasıl yetiştirmişlerse, şimdi sen onlara (oyle) rahmet et!..} diyerek du et!" (el-İsrÂ, 23-24)

Ana-baba hakkına riÂyetten sonra, kardeşler arasında da, silsile-i meratib vardır. Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem- buyurur:

"Âilede en buyuk kardeş, baba mevkîindedir."

Bir Âile catısı altında bulunan ağabeylik, ablalık ve kardeşlikler, hep hak ve vazîfeler dengesi icinde muhabbetle yerini alır. Ancak bu muhabbetin dışına cıkılır ve rızÂ-yı ilÂhîye mugÂyir tarzda hareket edilirse, buradaki olcu değişir. Şayet buyuk ağabey, kendisine verilen mevkîi adÂletle muhÂfaza etmez de kucuklerine zulmederse, kardeşlerinin onu baba yerinde sayıp itÂat etmeleri gerekmez. Boyle durumlarda kÂidesine riÂyet edilir. Nitekim anne ve baba bile evlÂdı yanlış yola sevkederlerse, onlara dahî asl itÂat edilmeyeceğini, sadece iyi muÂmele ile iktif edilmesinin gerektiğini CenÂb-ı Hakk şoyle beyan eder:

"Eğer onlar (ana ve baban), seni bana ortak koşman icin zorlarlarsa, bu hususda senin icin bir ilim (gerekce, delîl, zarûret vesÂire) yoktur, (yÂni annelik ve babalık hakkı bir mecbûriyet ifÂde etmeyeceği gibi, şirk koşmanı gerektirecek bir durumun mevzûbahis olması mumkun değildir); (dolayısıyla) sakın onlara itÂat etme! (Yine de) onlarla dunyÂda iyi gecin; (fakat) bana yonelenlerin yoluna tÂbî ol!. (Cunku) sonunda donuşunuz ancak banadır." (LokmÂn, 14-15)

Ancak boyle bir durum olmadığı, yÂni butun Âile fertlerinin îmÂn ve İslÂm cizgisinde olduğu Âile yuvasında ise, kucukten buyuğe doğru bir rız kazanma vardır. Cocuklar, ana ve babanın rızÂsını; ana, cocuklarla birlikte babanın rızÂsını; baba ise, hepsi ile birlikte AllÂh'ın rızÂsını kazanma yolunda gayretle mukelleftir. Bu da hayatın gÂyeli ve bereketli bir şekilde değerlendirilmesi demektir.

Nitekim şÃ‚ir, AllÂh'ın lutfettiği omru gÂyeli kullanmayı ne guzel ifÂde eder:

Seni annen doğurup attığı gun dunyÂya ağlıyordun,

Butun Âlem guluyordu bir yanda..

Oyle bir omur sur ki, olurken gulesin,

Cağlasın gozyaşı hÂlinde cihÂn ardından!..

Butun bu soylenenler, Âilenin, ferdî ve ictimÂî huzûr, seÂdet ve selÂmetin en muessir temel taşı olduğunu gostermektedir. Bundan dolayıdır ki, Hazret-i Peygamber -sallÂllÂhu aleyhi ve sellem-: "Kişinin cenneti, evidir!.." buyurmaktadır.

Bu demektir ki, -AllÂh muhÂfaza buyursun- onda cehennem olma istîdÂdı da vardır.

Ey Rabbimiz! Bizlere ve Âilelerimize, sana kulluk ve tÂat uzre hoşnud olacağın bir takv hayatı nasîb eyleyip hÂnelerimizi lutuf ve seÂdet cenneti eyle! Binbir isyan ve gaflet amellerinin tutuşturduğu azÂb cehennemi eyleme!

Âmîn!..
__________________