Cahiliyye; insanin insan iradesinin disindaki unsurlar uzerinde toplanmasini temine calisan, insani insana ve topluma kole yapan bir sistemin; beseriyeti Allah'a ibadetten uzaklastirip, herhangi bir adla anilan beserî sistem ve prensiplere itaata zorlayan yonetimin adidir. Insanlari, kavimlere, renklere, tarihlerinin karanlik cagi efsanelerine yonlendiren, ayri ayri dil farkliligi sebebiyle ummet suurundan uzaklastirmaya calisan her turlu despotizm, cahiliyenin bir goruntusudur. Kisaca cahiliyye, Allah'in hukmunden baska hukum arayan ve Allah'in hukmunden baska hukme riza gosterenlerin tavri, hayat bicimi ve sistemidir.

EBREHENIN KULLEYS KILISESINI YAPTIRISI ve KABE'YI YIKMAYA KALKISMASI

Habes Necasi nin Yemen Valisi ve Kumandani Eryat'i oldurerek yerine gecen Ebrehetulesrem Hiristiyandir. Halkin, Hacc Mevsiminde Hacca gitmeye hazirlandiklarini gorunce: "Halk, nereye gidiyorlar?" diye sordu. "Mekke'deki Beyt-i Harami Hacc etmege gidiyorlar!" dediler.Ebrehe "O Beyt, neden yapilmistir?" diye sordu.

"Tastan yapilmistir" dediler.Ebrehe "Onun Uzerine ne ortulmustur?" diye sordu."Bu ulkeden giden Vasail'den (cizgili ince Yemen kumasindan) ortulmustur. " dediler.Ebrehe "Mesih uzerine yemin ederim ki: ben, size ondan daha iyisini yapacagim ! ' ' dedi.Kayser'e yazarak San'a'da bir kilise yapmak istedigini bildirdi ve bu hususta kendisine yardim edilmesini istedi.Kayser, Ebrehe'ye sanatkarlarla Mermer ve mozaik gonderdi.Ebrehe, meshur Me'rib Kralicesi Belkisin metruk sarayindan da, ise yarayan tas, mermer gibi ne varsa, hepsini San'a'ya tasittirdi.

Kilisenin insasini, cok siki tuttu. Iscilerden her hangi birisi, gunes dogmadan isinin basinda bulunmayacak olursa, Ebrehe'ye goturulur, o da, ceza olarak o iscinin elini keserdi!

EBREHE'NIN KABE'YI YIKMAYA KALKISMASI

Nitekim, iscilerden birisi, isinin basina erkence gelmekte gecikmis gunes dogmustu.Cezadan bagislanmasini, Ebrehe'den rica etsin diye ihtiyar annesini de,yaninda getirmisti.Kadincagiz, oglunun mazeretini arz edip bagislanmasini dilemisse de, Ebrehe "Ben, kendimi yalanci cikaramam!" diyerek iscinin elinin kesilmesini emirtti.Bunun uzerine, ihtiyar kadin. Demir baltanla vur (elleri, kollari kes) bakalim dedi.

Bu gun, hakimiyet senin amma, her zaman, senin degildir. Yarin senden baskasiinin olacaktir ! ' dedi . '

Ebrehe "Onu, yanima getiriniz!" dedi. Getirilince, kadina "Bu Kirallik, benden baskasina da, gececek midir?"diye sordu.Kadin, hic cekinmeden ` `Evet ! ' dedi.Ebrehe, Kuleys kilisesinin, uzerine cikinca, Aden denizini gore bilecek derecede yukseltmek niyetinde idi. Fakat, "Bu gunumden sonra, tas ustune tas koymayacagim!" diyerek kadinin oglunun elini kesmekten vaz gecti. Halki da, calismaktan af etti Yapilan Kilisenin disindan yuksekligi, alt mis zira' idi. 0cten, on zira' doldurulmustu.Kiliseye, mermer merdivenle cikilmakta idi.Kilise, hisarla cevrilmisti Kilise ile hisar arasindaki aciklik, her tarafindan iki yuz zira' idi. Kilisenin duvarlari, Yemenlilerin Cerup dedikleri suslu taslarla orulmustu. Taslarin aralarina burclari andiran ve birbiri icine girmis muselles seklinde, yesil, kirmizi, beyaz, sari ve kara taslar konmustu.Kilisenin butun duvarlari, yuvarlak biciminde kara aban us agaclari ile bolunmustu

Agaclar, bir adamin kucaklayabilecegi kalinlikta idi.Orulen mermerlerin yuksekligi bir zira' idi.Mermerlerin Uzerine, San'a daginin parlak kara taslarindan, onlarin uzerine, parlak sari taslarindan, onlarin uzerine de, parlak ak taslarindan orulmustu .Kulleys kilisesinin duvarlarinin kalinligi alti zira' kapisinin yuksekligi on zira ' , genisligi dort zira' idi.

EBREHE' NIN KABE'YI YIKMAGA KALKISI

Ebrehe, kilisenin kapisinin uzerini altin levhalarla kaplatti. altin civileri, birbirlerinden, mucevherlerle ayirdi.

Kapiya, kirmizi buyuk bir yakut yerlestirdi.Kulleys kilisesinin kapisindan girilince 40x80 zira' genisliginde nakisla sac agacindan gumus, altin civilerle tavanlanmis bir ev vardi.Buradan da, sag ve sol taraflardan uzunlugu 40 zira'kadar olan bir sofaya girilmekte idi. Sofanin direkleri cini ile kaplanmisti.Sofadan, 30X30zira'genisliginde bir kubbeye girilirdi.Kubbenin duvarlari, cini ile kaplan mis olup icinde altin gumus ile suslenmis celik levhalar bulunmakta idi.Kubbede gunesin dogdugu tarafta 1O X 1O zira genisliginde alaca renkte kara mermer konulmus olup Gunes vurdugu zaman, iceriden kubbeye bakanlarin gozlerini almakta ve gunesin, ayin isigini k u b b e n i n icine aks ettirmekte idi.

HALKIN KULLEYS KILISESINI TAVAF VE ZIYARETE CAGIRILISI

Ebrehe, Kulleys kilisesini yaptirdiktan sonra, ona kapicilar, bakicilar da tayin etti.Kulleys'in icinde buhur yakilmaga baslandi Kisa zamanda isten, misk bulasigindan duvarlar kararip mucevherler gorunmez oldu. Ebrehe, emr etti. Halk, Kulleys'i, tavaf ve ziyarete basladilar Ebrehe, ayni zamanda butun Yemen ulkesinde bulunanlara, Kulleys'i hacc ve ziyaret etmeleri gerektigini ilan etti.Bu, Araplarin cok agrina gitti.Kulleys kilisesine ve onu yaptiran Ebrehe'ye kin bagladilar Hatta bir bedevi Arap Kulleys kilisesinin icerisine pisledi.Bazi Arap kabilelerinden Arabiler Kulleys kilisesinde calisan hademeleri sarhos ederek kilise icerisine kokmus lesler, pislikler attilar.Bunu duyan Ebrehe kizarak bunu muhakkak Araplar yapmistir diyerek ofkelendi ve Kabe'yi yikmak icin Necasiden yardim istedi.Necasi yardim maksadiyla elinde bulunan ogunun en iri Fili olan Mahmud`u ve askerlerini gonderdi. Ve Ebrehe ,Kabe'yi yikmak icin yola cikti
__________________