Hayvanlar Âleminde kimyevi maddeler ve hususiyle ‘kokular’ vasıtası ile anlatım oldukca gecerli bir usuldur. Kokular vasıtası ile hayvanlar birbirlerini bulabilmektedir.


Cok hucreli organizmalar arasında kimyevi maddelerle haberleşme ve anlaşma hadiselerinin başında hic şuphesiz “kokulu maddeler” yer alır ve bunlardan bocekler ve kelebekler oldukca istifade ederler.


Yine cicekli bitkiler, saldıkları kokular vasıtası ile hayvanları kendilerine cekerler ve boylece nesillerinin devamı imkanı sağlanmış olur. Bu arada bocekler de kendilerine gerekli olan balozu ve cicek tozlarını alırlar ve bunlarla beslenirler.


Anlar, kelebekler, kuşlar ve hatta memelilerde koku aracılığı ile iki fert birbirini tanıyabilir ve hatta farklı turlerini ayırdedebilir. İnsanlarda da yeni doğmuş bir bebeğin ozel kokusunun annesi uzerindeki tesiri inkar edilemez.


“Bombyx mori” denilen bir tur kelebek dişisinin karnının uc bolumunden ‘Şpmbykol” adı verilen bir ceşit koku ifraz edilir. Ayni turdeki erkeğin iki adet ince tuysu anteni uzerinde bulunan alıcılar (radarlar) bu maddenin kokusuna karşı oldukca hassastır. Kokuyu aldığı istikamete doğru suratle hareket eder.


Yanyana sıralanmış yuz kadar kovanın başında durduğumuz zaman hicbir yabancı arının kovanlara sokulmadığını hayret ve ibretle gorebiliriz.


Yeni Gine’de yaşayan ve ucan sincaba benzeyen keseli bir hayvan turunde baş, goğus, ayaklarında bulunan ceşitli kucuk bezlerden ifraz edilen bazı maddeler anlatım aracı olarak kullanılır.


Bal arılarında “feronom” lar kimyevi haberleşme aracı olarak kullanılırlar. Arıların “Nassanov bezi” nden salgılanan bu maddeler ile arı bulduğu cicek kaynağını diğerlerine bildirir.


Yine kralice arının mandibular bezinden salgılanan “kralice maddesi” hizmetci arılarca, kralice arıyı temizlerken, yutulur. Daha sonra bu yutulan madde geviş getirilerek kumenin diğer fertlerine verilir.


Kralice maddesinin tesiri ile işci arılarının davranış ve gelişmelerinde iki turlu netice ortaya cıkar:

1- Bu arılar larvaları beslerken “kralice yapıcı besin maddesini” tatbik etmezler. 2- Kendi yumurtalıklarında gelişme durur ve kendileri kralice haline gelemezler.


Kralice arı bu yolla kovanın tek baki- mi durumuna gelir. Eğer kralice arı hastalanır ve zayıf duşerse bu kralicelik maddesini ifraz edemez; o zaman kovanda yeni kralice arılar ortaya cıkabilir.


Varlıklar dunyaya gelişleriyle, her nimet gibi bilgi alış-verişini ve maksatlarını anlatma imkanını hazır bulmaları oldukca enteresandır. Var olma ve varlıklar arasındaki bu esrarengiz munasebet sibernetiğin gelişmesiyle ileride belki daha iyi anlaşılacaktır.


Şefkat ve merhameti herşeyi kaplayan Yuce Yaradanın ulfet, unsiyet ve diğer zaruri hayatı faaliyetleri icin, insanlar seviyesinde lisanı melekeleri gelişmemiş hayvanata, derecelerine gore bir iltifatı ve ihsanı ile karşı karşıyayız.


Şu kadar var ki, insanlara nutuk ve beyanı talim eden Yaradanımızın, hikmeti icabı, mahlukÂta durumlarına gore bir tecellide bulunduğunu goruyoruz. Cunku Onun ata ve ihsanları da ekseriyetle maslahatlara ve liyakatlara munasip şekilde oluyor.

alıntıdır

__________________