B12 nedir, neden onemlidir?
B12 vitamini veya siyanokobalamin suda eriyen bir vitamin olarak bilinmektedir. Ozellikle hayvansal besinlerde bulunur. Bazı sebzelerde de mevcuttur. Orneğin soya fasulyesi, yeşil sebzeler ve tahıllarda bol miktarda bulunur.
B12 vitamini anemi hastalığını onlemek icin gereklidir. Alyuvar uretiminde folik asitin (B9) duzenlenmesine yardım eder ve demir kullanımına yardımcı olur. Doğru sindirim ve besinlerin alınması icin gereklidir.
B12 vitaminin yetersizliği genellikle mide parietal hucrelerinin "intrinsik faktor" adı verilen glikoproteini sentezleyememesindendir. İntrinsik faktor, B12 vitaminine bağlanarak bağırsaktan emilimini sağlar.
B12 vitamini sinir tahribatını onler, doğurganlığı, hucre oluşumunu ve uzun yaşamasını sağlar. Sinir uclarının normal gelişimini kolaylaştırmakla birlikte hafızanın guclenmesine ve oğrenmeye yardım eder.
Eksikliği ne gibi problemlere yol acabilir? Sosyal hayatı olumsuz etkiler mi?
Bu vitaminin eksikliği aşağıdaki semptomları beraberinde getirir.
yurume bozukluğu
kronik yorgunluk
depresyon
sindirim bozuklukları
bayılmalar
mide bulantısı
kusma
fazla gaz cıkarma
baş donmesi
uyku hali
karaciğer buyumesi
goz bozuklukları
halusinasyonlar
baş ağrıları
dil enfeksiyonu
huzursuzluk
zor nefes alma
hafıza kaybı
sinirsel bozulmalar
kalp carpıntısı
kansızlık
kulaklarda cınlama
omurilik yıpranması
B12 vitamini eksikliği coğu kez kalın sinir liflerinin miyelin kaybıdır. Bunun bir sonucu olarak bircok insanda dış duyu kaybı fazladır ve şiddetli vakalarda felc olma riski vardır.
Dolayısıyla B12 eksikliği sosyal hayatı olumsuz etkiler.
Nasıl tedavi edilebilir?
B12 vitamini eksikliği tedavisinde genellikle B vitamini enjeksiyonu tercih edilir. Hekiminiz size uygun dozu belirler.
B12 takviyeleri vucutta kızarıklık, dokuntu gibi yan etkilere yol acar mı?
Yapabilir.
Hangi gıdaları tuketmeliyiz? Vejetaryensek mutlaka B12 takviyesi almalı mıyız?
Kabuklu deniz hayvanları: istiridye ve midye
Ciğer: ozellikle kuzu ciğeri
Balıklar ozellikle uskumru, somon, ton ve lufer
Yengec ve istakoz
Sığır eti
Kuzu eti
Peynir
yumurta
yoğurt
sut
Tofu
Tavuk eti
Lacto-ovo vejetaryenler sut urunleri ve yumurtadan B12 elde ederken, veganlar bu vitamini zenginleştirilmiş besinlerden veya tabletlerden alabilirler.
B12 eksikliğinin ciddi bir hafıza kaybına yol acabileceği doğru mu?
B12 vitamin eksikliğinde zihinsel ve sinirsel fonksiyonlar bozulabilir ve kulak cınlaması, hissizlik gibi belirtiler gorulebilir. Yaşlı insanlarda depresyonun en onemli nedenlerinden biridir. Nedeni ise yaşlandıkca B12 vitamininin emilimi icin gerekli olan mide asidimiz giderek duşmesidir. Besinlerin emilim yeteneğini kaybeden yaşlı insanlarda, B12 gereksinimi giderek artar. Bu nedenle 50 yaş uzerindeki insanların B12 vitamini takviyesi onerilir. Diğer suda eriyen vitaminlerden farklı olarak vucut dokularında depolanabilmektedir. Eksiklik belirtilerinin ortaya cıkması yıllar alabilir. Ağıreksiklik durumunda ise sinir fonksiyonlarının bozulduğu kronik hastalıklar ortaya cıkmaktadır.
B12 eksikliği en fazla kimlerde gorunuyor?
Gastrit atrofik
Vejetaryenler
Pernisiyoz anemi: vucudun yeteri kadar B12 vitaminine sahip olmamasından dolayı yeterli miktarda sağlıklı alyuvarın yapılamadığı bir durumdur.
Bunun nedeni ise intrinsik faktorun eksikliği veya enfeksiyon, cerrahi girişimler, ilaclar veya beslenme gibi başka nedenlere bağlı olarak gelişir.
Bazı ilaclar: gastrit ve peptik ulser tedavisinde kullanılan ilaclar, bazı diyabet ilacları, bazı antibiyotikler gıda yoluyla alınan B12’nin vucut tarafından emilimini olumsuz yonde etkileyebilir.
Dyt. Emel Yılmaz

[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]