D vitamini neden onemli?Sonbahar yavaş yavaş kapımızı yağmurlarla calmaya başladı. Guneşin yeryuzune ulaştırdığı ultraviyole ışınların acısı ve gun icinde guneşlenme suresi azalmaya başladı. Bu da son zamanlarda en cok konuşulan vitaminlerden biri olan D vitaminini akıllara getiriyor. Peki neden onemli bu kadar bu D vitamini ve ne işe yarıyor?
D vitamini, guneş ışınları sayesinde %95 ‘i deride sentezlenen, kalsiyum ve fosforun bağırsaklardan emilmesini sağlayan bir vitamindir.
D vitamini ,kalsiyum ve fosforun emilmesini sağlayarak ozellikle cocuklarda buyume ve gelişmede oldukca onemli bir vitamindir.
D vitamini kemiklerin korunması ve yapımı icin kalsiyumdan bile daha etkilidir. Cunku D vitamininiz eksik olduğunda , ne kadar kalsiyum alınırsa alınsın yine de kalsiyum bağırsaklardan emilemez .Bu yuzden yeterli D vitamini alımı kemik erimesini onler.
D vitamini pankreasta insulin ureten hucrelerden insulin sentezini uyarır. Bu şekilde insulin rezistansını azaltır. Bu nedenle tip 2 diyabetin(şeker hastalığının) onlenmesinde ve tedavisinde yardımcı olmaktadır.
Guneşlenme derecesi ile serotonin duzeyleri arasında da pozitif bir ilişki olduğu bilinmektedir. Duşuk D vitamini duzeyi kronik yorgunluğa ve depresyona yol acabilir. D vitamini eksikliği durumunda yeterli miktarda takviye edilerek ozellikle kış aylarında gorulen depresyonu ortadan kaldırır.
Kanser hucrelerinin buyumesini ve coğalmasını engeller. Yapılan calışmalarda ozellikle prostat, meme ve kolon kanserinde koruyucu etkileri kanıtlanmıştır.
Bireylerde D vitamini duzeyinin duşuk obeziteye sebep olmaktadır. Vitamin D eksikliği ile birlikte adipoz doku (yağ dokusu) artışı ve dislipideminin (kandaki anormal yağ miktarının artışı ) gorulmesi bunu kanıtlamaktadır.
D vitamini Renin –Anjiotensin-Aldosteron sistemini inhibe ederek yuksek kan basıncını(hipertansiyonu ) engeller, bobrek hastalıklarından korur, kalp damar hastalıklarını (koroner arter hastalıklarını )onler.
D vitamini bağışıklık sistemi uzerinde oldukca onemli role sahiptir. Bu nedenle D vitamini astım, romatoid artrit (iltihaplı eklem hastalığı ), Tip 1 diyabet, Chrohn hastalığı(iltihaplı sindirim sistemi hastalığı ) ve Multiple Skleroz (MS) gibi immune bozuklukların onlenmesinde ve tedavisinde etkin kullanılmaktadır.
Vitamin D Kaynakları: Karaciğer, balık( sardalya ve somon), kırmızı et, yumurta sarısı, balık yağı, tereyağı, sut, yogurt, peynir, tam tahıllı ekmek, mantar en cok d vitamini iceren besinlerdir.
Gunluk ihtiyac:
0-30 yaş arası icin 200 IU,
31-50 yaş arası icin 300 IU,
51-70 yaş arası icin 400 IU ve 71 yaş ve uzeri icin 600 IU’dir.
Esas kaynak ;kollar, bacaklar ve yuzun koruyucu olmadan 20 dakika gun ışığına maruz kalmasıyla karşılanabilir.
Genelde yeteri kadar guneşlenmek D vitamini eksikliğini onlemektedir. Yalnız guneşin deriye ulaşmasındaki sorunlar (yuksek rakımda veya enlem boylarında bulunmak), hava kirliliği yaratan durumlar ve yaşlılıkta yoksunluk tabloları veya bazı hastalıklara yatkınlık D vitamini eksikliğine sebep olur. Bu yuzden sağlık uzerine butun bu onemli etkileri duşunulurse her bireyin onerilen dozlarda uzman kontrolunde Vitamin D alması gerekmektedir.


[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]