Adolesan (ergenlik) donemiKızlarda 10, erkeklerde 12 yaşında başlayan ve ortalama 5 yıl suren ergenlik, cocukluktan erişkinliğe geciş donemidir. Bu donemde fizyolojik, psikolojik ve sosyal yonden bircok değişim bir arada yaşanabilir. Bu donemde kızlarda 15 -20 cm, erkeklerde ise 20-25 cm boy artışı olur. Vucutta hızlı bir kilo artışı gozlenir. Daha once salgılanmayan seks hormonlarının salgılanması artar.
Ergenlik doneminde alınan fazla kilolar vucuttaki yağ hucresinin sayısının artmasına sebep olacağından yetişkinlik donemi icin tehlikelidir. Ozellikle kız cocuklarında bu donemde vucut şekli cok onemli hale gelir, kendilerini diğer arkadaşları veya medyada ornek gosterilen kişilerle kıyaslayabilirler. Bunun sonucunda da bilincsiz diyetler yapıp vucutlarında kalıcı hasarlara yol acabilirler. Gunumuzde diyet yaşı gittikce duşuyor ergenlik doneminde cocuğunuzun bu tur kilo verme isteklerini ciddiye alın ve yanlış bir program yapmasına engel olun ve bir uzmandan yardım almaya calışın
Genclerin ne kadar buyuyebilecekleri anne ve babalarından aldığı genler kadar beslenmeleri ile de ilgilidir. Yapılan calışmalara gore kısa ve şişman olan anne ve babaların cocukları da kilolu ve kısa olmaya daha eğilimlidirler.
Bu donemdeki hızlı buyume sebebiyle, beslenme kalitesi, enerji ve besin oğelerinin yeterli ve dengeli tuketimi buyuk onem taşır. Buna karşın ev dışında gecirilen zamanın artması ve duzensizleşen yaşam bicimine bağlı olarak pratik ve hazır yemeklerin sıkca tuketilmesi, besin gereksinimlerinin tam karşılanamamasına sebep olabilir.
• Yetersiz ve dengesiz beslenme sonucunda
• Boy uzaması yavaşlar veya durabilir.
• Buyume ve gelişme eksik kalır.
• Dengesiz beslenme ve hareketsizlik sonucu şişmanlık gorulur.
• Ozellikle kızlarda demir yetersizliği anemisi (kansızlık) gorulebilir.
• Kas oluşumu ve kemik gelişimi istenildiği şekilde tamamlanamayabilir.
• İyot yetersizliğine bağlı guatr oluşabilir.
Aşırı şişmanlık (obezite) hangi yaşta gorulurse gorulsun, mutlaka tedavi edilmesi gereken bir durumdur. Kalp hastalıkları, yuksek tansiyon (hipertansiyon), şeker hastalığı (diyabet), yuksek kolesterol, solunum rahatsızlıkları, eklem hastalıkları, adet duzensizlikleri aşırı şişmanlık ile doğrudan ilişkili hastalıklar arasındadır. Aşırı şişmanlık; ozellikle kız adolesanlar arasında daha yaygındır. Bu sorunun nedeni, yanlış ve kotu alışkanlıkların yanı sıra, bu donemde kızlarda adipoz (yağ) dokusunun gelişiminin erkeklere oranla daha fazla olmasıdır.
Kotu beslenmeye bağlı olarak gorulen bir diğer sorun da kansızlıktır (anemi). Adet gorme (menstruasyon) ve demir eksikliği, yine bu donemdeki kızların kansızlığa daha yatkın olmalarına yol acar. Her gun 4-5 kofte kadar hayvansal protein mutlaka alınmalıdır. Bunun yanı sıra, haftada 3-4 tane yumurta tuketilmelidir.
Erişkin kemik kitlesinin yuzde 50’sinden fazlası, ergenlik doneminde (adolesan cağda) oluşur. Kemik kitlesinin maksimum duzeye ulaşabilmesi, gunluk kalsiyum gereksiniminin karşılanması ile mumkundur. Kalsiyum alımının yeterliliği, sağlam bir kemik yapısı oluşumunu sağlayarak ileriki donemde gorulebilecek osteoporoz (kemik erimesi) riskini azaltır. Adolesanların gereksinimlerini karşılayabilmeleri icin gunluk 1300 mg kalsiyuma ihtiyacları vardır.
Bazı besinlerin kalsiyum oranları
2 bardak sut 476 mg
2 dilim peynir 292 mg
1 kase yoğurt 222 mg
1 yemek kaşığı pekmez 40 mg
1 kivi 100 mg
50 gram maydanoz 100 mg

[h=2]İstanbul Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]