Wikipedia ya da Turkce resmi adıyla Vikipedi, 15 Ocak 2020 ’de 2 yıl 9 aylık surenin ardından ulkemizde erişime acıldı. Kapalı olduğu sure boyunca kullanıcılar pek cok yolla Wikipedia ’ya erişim sağladılar. Bu erişimler ne yazık ki kısıtlıydı. Aradan gecen sure zarfında Wikipedia ’ya yabancı dilde milyonlarca yeni madde eklendi, ancak Turkiye ’deki kullanıcılar sadece okumak icin platforma eriştiler.
Artık Wikipedia hem okumaya hem de duzenlemeye acık, hatta bir nevi bilgi odaklı sosyal medya platformu gibi calışıyor. Yani Turkiye ’deki kullanıcılar platformun butun uzantılarına rahatlıkla erişebiliyorlar. Bu durumun en onemli getirisi ise Wikipedia ’nın Android ve iPhone (iOS) icin yayımladığı mobil uygulama oldu. Biz de bu vesileyle uygulamanın web sitesinden farklı olarak neler sunduğuna yakından bakıyoruz. Başlamadan once, Wikipedia ’yı aşağıdaki butonlarla mobil cihazlarınıza kurmanızı tavsiye ederiz.

[h=2]Wikipedia Android indir:[/h] WikipediaİNDİR 10 milyondan fazla indirilen ve 600 binden fazla kullanıcı tarafından değerlendirilen Wikipedia Android uygulaması, 5 uzerinden 4,6 yıldıza sahip. Sıklıkla guncellenen uygulamanın yorumlar bolumunde, erişim engelinden once kalan değerlendirmeler dışında olumsuz eleştiriler yok denecek kadar az.
[h=2]Wikipedia iPhone (iOS) indir:[/h] WikipediaİNDİR iPhone cihazlara yani iOS işletim sistemine ozel olarak sunulan Wikipedia uygulaması ise temel ozellikler acısından Android uygulamasıyla ikiz gibi. Uygulama 2.700'den fazla iPhone kullanıcısı tarafından değerlendirilmiş durumda ve 4,5 puana sahip. Aşağıdaki ozelliklerin acıklama kısmında yazan adımları iPhone cihazlarınızdan da takip edebilirsiniz.
[h=2]Wikipedia mobil ozellikleri:[/h] E-posta bilginizi vermeden uyelik acın, Uygulama ekranını kendinize gore duzenleyin, Bildirimleri ozelleştirin, Okuma listesi oluşturun, Okuma listenize internetsiz ulaşın, Tema secenekleri ve Wikipedia gece moduna goz atın, Makalelere tam anlamıyla hakim olun, Wikipedia editoru olun, Wikipedia ’yı bilgi odaklı sosyal medya uygulaması gibi kullanın. [h=2]E-posta bilginizi vermeden uyelik acın: [/h]
Uygulamayı acın, Sol ust koşedeki uc cizgi ile menuye girin, En ustteki “Vikipedi ’ye Giriş Yapın / Kaydolun” butonuna tıklayın, Acılan ekranda Vikipedi ’ye katıl butonuna dokunun, Kullanıcı adı ve parola belirleyin, İsteye bağlı olarak e-posta adresinizi girin, İleri butonuna dokunun, Otomatik olarak giriş yapacak. Bu şifre ile Wikipedia ’ya tum platformlardan ulaşabilirsiniz. Wikipedia mobil uygulaması uzerinden yeni bir uyelik acmak isterseniz e-posta bilginizi vermenize gerek yok. Sadece ozgun bir kullanıcı adı ve şifre belirleyerek platforma uye olabilir, tum ozelliklerini kullanabilirsiniz. Dilerseniz e-posta adresinizi verebilir ve bildirimleri e-posta olarak da alabilirsiniz. Bu arada eğer e-posta adresinizi girmezseniz şifre yenilemeniz imkansız.
[h=2]Uygulama ekranını kendinize gore duzenleyin:[/h]
Uygulamayı acın, Sol ust koşedeki uc cizgi ile menuye girin, Yayını ozelleştir seceneğine dokunun, Acılan ekranda mevcut ana sayfa duzeniniz yer alacak, Buradaki bolumleri aşağı ya da yukarı kaydırabilirsiniz, Dilerseniz, gormek istemediğiniz bolumler kapatabilirsiniz. Wikipedia ’nın mobil uygulamasını acar acmaz karşınıza cıkan ekran, aslında temel ozellikleri iceriyor. Ancak neleri gormek istediğinizi kendiniz secebiliyorsunuz. Yukarıdaki işlemleri takiben tamamen kişisel bir Wikipedia deneyimine kavuşabilirsiniz. Bu ozellik web sitesinde bulunmuyor. Kullanımı da oldukca kolay. Ek olarak, hangi bolumde hangi dilin desteklendiğini TR yada EN sembolleriyle anlayabilirsiniz.
[h=2]Bildirimleri ozelleştirin:[/h]
Sol ustteki uc cizgiye dokunup menuyu acın, Bildirimler seceneğine dokunun, Bu ekranda bildirimlerinizi goreceksiniz, Sağ ust koşedeki dikey uc noktaya dokunun, Bildirim tercihlerine dokunun, Acılan ekranda almak istemediğiniz kategorideki bildirimleri kapatabilirsiniz. Bildirimler, Wikipedia ’daki ilgi alanlarınıza, haberlere ve gundeme gore duzenli olarak size gelecek. Eğer uygulamayı cok sık kullanacaksanız, bildirimleri acık bırakmanızı tavsiye ederiz. Uygulama cok sık rahatsız etmiyor ve aktivitelerinize gore bildirimler gonderiyor.
[h=2]Okuma listesi oluşturun:[/h]
Uygulamanın arama bolumune merak ettiğiniz bir konu ya da kavramı yazın, Maddeyi acın, Sol alt koşedeki flama butonuna dokunun, (+) yeni oluştur sembolune dokunun, Oluşturacağınız listeye genel bir isim verin, Dilerseniz listeniz icin bir acıklama girin, Tamam ’a dokunun, Bu aşamada ilgilendiğiniz bir konu hakkında kişisel bir makale listesi oluşturdunuz. Bu liste uygulama aracılığıyla cihazınıza kaydedildi. Kaydettiğiniz tum iceriklere internet erişiminiz yokken de ulaşabilirsiniz. Okuma listenizi Wikipedia hesabınızla senkronize etmek icin Ayarlar, Okuma listesi senkronizasyonu seceneğini aktif etmeyi unutmayın.
[h=2]Okuma listenize internetsiz ulaşın:[/h]
Sol ust koşedeki uc cizgi ile menuyu acın, Ayarlar seceneğine dokunun, Ayarlar menusunden “Cevrimdışı iceriği tercih et” seceneğini aktif edin, Ana ekrana donun, En alttan Listelerim sekmesine dokunun, Daha once kaydettiğiniz listeleri bu ekranda gorebilirsiniz. Buradaki tum maddelere internet bağlantısı olmadan ulaşabilirsiniz. Daha duzenli bir kişisel kutuphane oluşturmak icin okuma listelerini duzgun şekilde kategorilendirmenizi tavsiye ediyoruz.
[h=2]Tema seceneklerine ve Wikipedia gece moduna goz atın:[/h]
Sol ust koşedeki uc cizgi ile menuyu acın, Ayarlar seceneğine dokunun, Uygulama Teması seceneğine dokunun, Bu ekranda yazı tipi boyutunu ve tema rengini secebilirsiniz. Acık, Sepya, Koyu ve Siyah renklerden birisini tercih edebilirsiniz, Wikipedia mobil uygulamasındaki siyah tema gece modu ile eşdeğer ozelliklere sahip. Duşuk parlaklık ayarlarıyla tum Wikipedia iceriklerine bir e-kitap okuyucusundan erişim sağlıyormuş gibi ulaşmanız mumkun. Ancak siyah tema, Android 9.0 ve uzerindeki Gece modu ile senkronize şekilde calışmıyor.
[h=2]Makalelere tam anlamıyla hakim olun:[/h]
Uygulama uzerinden bir Wikipedia makalesi acın, En altta yer alan butonlara goz atın, sırasıyla: Flama: Okuma listesine kaydetme, Birleşmiş noktalar: Paylaşma, Otomatik Google ceviri (İngilizce makaleler icin ideal) Sayfa icinde bulma, Tema seceneklerine hızlı erişim En sağda ise icindekiler bolumu. Herhangi bir makaleye girdiğinizde, altta yer alan sırasıyla kaydetme, paylaşma, sayfa icinde arama ve tema secenekleri dışında en sağ alt koşede icindekiler bolumu de mevcut. Bu bolumden okumakta olduğunuz makalenin alt başlıklarını gorebilir, direkt istediğiniz başlığa dokunarak o bolume gidebilirsiniz.
[h=2]Wikipedia editoru olun:[/h]
Uygulama ana ekranına gidin, Sağ alt koşedeki onerilen duzenlemeler seceneğine dokunun, Resim Başlıkları yada Madde Tanımı seceneklerini goreceksiniz, Dilerseniz iki kategoride de ekleme yapabilir, Dilerseniz Yabancı dildeki bilgileri Turkce ’ye cevirebilirsiniz. Wikipedia ’daki toplam makalelerin sadece %0,6 ’sı Turkce. Aslında sayıca 335 bin adet Turkce makale var, ancak bu rakam bile bilginin Turkce olarak yayılmasını sağlamak icin gunumuz şartlarında yetersiz. Eğer Wikipedia ’da Turkce makalelerin sayısını artırmak icin katkıda bulunmak istiyorsanız bu ozellik cok işinize yarayacak. Ayrıca yaptığınız duzenlemeler, diğer Wikipedia editorleri tarafından değerlendirilebilecek.
Wikipedia editorluğu yaparak, aslında bir nevi bilgi odaklı sosyal medya ortamına dahil oluyorsunuz. Diğer kullanıcılar size duzenlemeleriniz icin teşekkur ettiklerinde, eleştiri yaptıklarında bildirim alıyorsunuz. Elbette siz de diğer maddeleri duzenleme onerisi getirebiliyor, toplulukla etkileşim kurabiliyorsunuz. Nasıl yapıldığını oğrenmek icin aşağıdaki maddeye goz atın.
[h=2]Wikipedia ’yı bilgi odaklı sosyal medya uygulaması gibi kullanın:[/h]
[h=3]Tartışma acmak ya da katılmak icin;[/h] Uygulama icinden herhangi bir Wikipedia makalesine gidin, Okuduktan sonra konu hakkında fikriniz varsa en alta inin, Bu madde hakkında başlığı altından, Tartışma sayfasını goruntule seceneğine dokunun, Tarayıcı uzerinden Wikipedia tartışma sayfası acılacak, Buradan sol ust koşedeki menuyu acarak Wikipedia hesabınıza giriş yapın, Mevcut tartışma varsa dokunup fikir belirtin, Eğer bir tartışma acmak istiyorsanız Tartışma Ekle butonuna tıklayın.
[h=3]Duzenlemelere tepki vermek icin;[/h] Uygulama icinden herhangi bir Wikipedia makalesine gidin, Okuduktan sonra konu hakkında fikriniz varsa en alta inin, Bu madde hakkında başlığı altından, Duzenleme gecmişini goruntule seceneğine dokunun, Tarayıcı uzerinden Wikipedia duzenleme gecmişi acılacak, Buradan sol ust koşedeki menuyu acarak Wikipedia hesabınıza giriş yapın, Yapılan duzenlemelerin uzerine dokunun, Duzenleme detaylarını goruntuleyin, Dilerseniz bu ekrandan duzenlemeyi yapan kişiye teşekkur edin, Duzenleme gecmişi sayfasında gorduğunuz liste, duzenlemeyi yapan editorun anonim adını yaptığı değişikliğin ozetini, tarih ve saatini gosteriyor. Ayrıca yeşil ve kırmızı ile belirtilen rakamlar da soz konusu değişikliğin makaleye kac kilobayt boyutunda ekleme ya da cıkarma yapıldığını ifade ediyor. Yuksek boyutlu ekleme ya da cıkarmalar, duzenlemenin de ne kadar geniş kapsamlı olduğunu gosteriyor.
Ek olarak bir duzenlemenin uzerine dokunup detay sayfasına ulaştığınızda, soz konusu editorun daha once kac kez Wikipedia makalesi duzenlediğini goruyorsunuz. Teşekkur et botununun yanındaki kullanıcı adına dokunduğunuzda profiline ulaşıp hakkındaki genel bilgileri gorebilir, mesaj bolumune dokunarak sadece o kullanıcı ile tartışma başlatabilirsiniz.
Wikipedia mobil uygulaması uzerinden erişebildiğiniz ozellikler bu şekildeydi. Siz de goz atarak bu iceriğe yorumlar bolumunden katkıda bulunabilirsiniz. Goruş duşunce ve onerilerinizi bekliyoruz.