Sual: Miras, taksim edilmeden, hissesini hediye caiz mi?
CEVAP
Hacim veya vezin ile olculen ortak malı olcmeden hediye etmek faiz olur. Ev, tarla, kumaş, ev eşyası gibi şey ise hediye edilir.

Sual: Miras parasını 3 kardeş paylaşmadan, odunc vermek caiz mi?
CEVAP
Ucunun rızası ile caizdir.

Sual: Babamın emekli maaşında erkek kardeşimin de hakkı var mı?
CEVAP
Miras olmadığı icin yoktur.

Sual: Babam sağlığında (Şu tarlayı kardeşin Ahmede verdim) dedi. Ahmed bunu duymadı. Hibe sahih mi?
CEVAP
Haber ulaşınca, hibe tamam olur.

Sual: Arkadaş, tarlamı ucretsiz ek dedi. Ektim. Arkadaş oldu. VÂrisleri ucret istiyor, vermem lazım mı?
CEVAP
Evet. Cunku arkadaşın sağ kaldığı muddetce yetkisi vardı. Şimdi o tarla mirascılarındır. Mirascılarla anlaşmak gerekir.

Sual: VÂrisin, haram mal olduğunu bildiği halde, mirası alması caiz olur mu?
CEVAP
Evet, caiz olur.

Sual: Doğduktan hemen sonra olen cocuğun mirası nasıl halledilir?
CEVAP
Cocuk, olen akrabasına vÂris olur. Cocuk olunce, bıraktığı mal vÂrislerine taksim edilir.

KÂfir evladın hakkı
Sual: Almanya'da yaşıyoruz. Bir oğlum ile bir kızım var. Oğlum dinsiz imansız bir ateist oldu. Kızım da birkac yıl once Hıristiyan biri ile evlendi. Gayrimuslim ile evlenen Musluman kızın murted olacağını bildirdiysek de anlatamadık. Beyim o halleri yuzunden iki cocuğumuzu evlatlıktan reddetmişti. Şimdi ise beyim vefat etti. Bu iki evladın dinimizce miras hakları var mıdır?
CEVAP
Tam İlmihal'de diyor ki:
Musluman evladı olduğu halde, helale, harama, farzlara, mesela, namaza, gusle onem vermeyen, oruc tutmak istemeyen, gunah işleyince pişman olmayan murted olur, Muslumandan miras alamaz. Bir hadis-i şerif meali şoyledir:
(Musluman kÂfire, kÂfir de muslumana mirascı olamaz.) [Buhari, Muslim, Ebu Davud, Tirmizi]

Nuh aleyhisselam, (Ya Rabbi, benim ailemden olanları kurtaracaktın. Oğlum suda boğuldu) dedi. Allahu teÂlÂ, (Ey Nuh, o oğlun, yaptığı kotu iş yuzunden senin ailenden sayılmaz) buyurdu. (Hud 46)

Gorulduğu gibi, bir Muslumanın dinsiz imansız oğlu, onun ailesinden sayılmıyor. Aileden sayılmayınca miras da duşmuyor.

Feraiz ilminde Avl hesabı
Sual: Bir ateist, Kur’anda miras taksiminde hata olduğunu zannedip, Nisa suresi 11 ve 12.Âyet-i kerime meallerini yazarak diyor ki:
Varsayalım ki, bir adam oldu ve geride uc kız evlat, bir ana, bir baba ve karısını bıraktı... Uc kız evlada mirasın 2/3'u, ana ve babanın her birine 1/6, karısına 1/8 kalacaktır. (2/3)[1/6)[1/6)[1/8 ) = 1,125 bulunur! (1,0 olması gerekirdi!) Olen adamın 1000 lira parası var ama hesaba gore 1125 lira miras dağıtılması gerekiyor. O fazladan 125 lirayı Allah mı yollayacak?
CEVAP
Ateist, feraiz ilmini bilmediği icin boyle yanlış hesap yapıyor. Once feraiz ilmine gore hesabı yapalım, sonra gerekcelerini bildirelim. Feraiz ilmine gore, feraiz programları yapılmıştır. Biri sitemizde Faydalı Linkler kısmında mevcuttur.

3 KIZ + 1 ANA + 1 BABA + 1 ZEVCE varsa, Kızların her biri, 16/ 81 hisse alır. Uc tanesi 48/81 ini alır. Anne, 12/ 81, baba, 12/81, zevce, 9/ 81 alır. 48 +12+12+9 = 81 eder.

Ateistler avl nedir bunu bilmiyorlar. S. Ebediyye kitabında avl bahsi şoyle anlatılıyor:
MeselÂ, zevce ve ana ve iki kız kardeş ve anadan iki kız kardeş bulunduğu zaman, mîrÂs on ikiye taksîm edilip, zevceye uc hisse, anaya iki hisse, iki kız kardeşe sekiz hisse [her birine dort hisse], ana bir kız kardeşe dort hisse [her birine ikişer hisse] verilir ki, hisseler mecmû’u 17 oluyor. Şu hÂlde, meselenin aslı on yediye (Avl) etti denir ve mîrÂs on yediye taksîm edilir.

Mesela, zevc ve beş kız kardeş bulunduğu zaman, meselenin aslı altıdan ise de, hisselerin toplamı yediye avl ediyor [yani hisselerin toplamı yedi oluyor] ve beş kız kardeşe, dort hisse duşuyor. Dort hisse, beş kız kardeşe bolunemeyeceği icin, meselenin aslı, 5 x 7 = 35 olur. Beş kıza, [4 x 5 = 20] yirmi hisse verilir. Zevc, [3 x 5 = 15] on beş hisse alır.

FetÂvÂ-yı Hindiyye)de diyor ki, meyyitenin zevci, kız kardeşi ve babadan kız kardeşi olsa, zevc yarısını ve kız kardeş de yarısını, babadan kız kardeş altıda birini alıp, meselenin aslı, altıdan yediye avl eder. Babadan erkek kardeş de bulunsaydı, babadan kız kardeşi, farz hissesinden duşurup asabe yapardı. Zevcden ve kız kardeşten geriye bir şey kalmadığı icin, babadan kız kardeş, hicbir şey alamazdı.

Avl: Meyyitin oğlu yoksa, zevc ve zevce, kız ve kardeşler olursa, avl durumu gundeme gelmekte ve hisse sayısı otomatik yukselmektedir. Bununla ilgili ornekler:

1 zevc 3/7, 2 tane kız kardeş - her biri 2/7 Ortak payda 6 idi, fakat avl ederek 7 oldu. Ortak payda = 6, Toplam 7 hisse. Meselenin aslı 6 dan ise de hisselerin toplamı 7 ye avl ediyor. Yani hisselerin toplamı 7 oluyor.

1 zevce 3/17, 2 tane kız kardeş - her biri 4/17, 2 tane anadan kardeş - her biri 2/17
1 ana 2/17 Ortak payda 12 idi, fakat avl ederek 17 oldu. Ortak payda = 12 toplam 17
1 zevc 9/21, 6 kız kardeş - her biri 2/21, Ortak payda 18 idi, ama avl ederek 21 oldu.
1 zevc 21/49, 7 kız kardeş - her biri 4/49, Ortak payda 42 idi, fakat avl ederek 49 oldu.

Malının tamamı icin vasiyet
Sual: Bir kimse, olmeden once, malının tamamını dilediğine verebilir mi veya tamamının vÂrislerinden birine verilmesini vasiyet edebilir mi?
CEVAP
Hayatta iken, malının tamamını dilediği kimseye hediye edebilir ise de, salih cocukları arasında ayırım yapmamalıdır. Malının tamamını vÂrislerden birine veya başkasına vasiyet etse, vasiyet edilene ancak ucte biri verilir.
Bu konuda bilgi icin tıklayınız.

VÂrisi olmayanın vasiyeti
Sual: Hic vÂrisim yok. Malımın kacta kacını vasiyet edebilirim?
CEVAP
VÂrisi olmayan, malının hepsini de vasiyet edebilir. VÂrisi olan ise, ucte birinden fazlasını vasiyet edemez. Vasiyet etse de, ucte birinden fazlası yerine getirilmez.

Miras ve seferilik
Sual: (Erkek, ana babasının bulunduğu şehre gittiği zaman, hic bir zaman seferi olmaz; orası onun vatan-ı aslisi olur. Cunku erkek, ana babanın mirascısıdır, o ev ve icindekiler, olunce erkeğe kalacaktır. Kadın da, erkeğe bağlı olduğu icin, seferi olmaz) deniyor. Bu doğru mudur?
CEVAP
Hayır, doğru değildir. Akılla mantıkla din olmaz, dinimiz nakle dayanır. Mirasın seferilikle veya seferiliğin mirasla hicbir ilgisi yoktur. Din kitapları, vatan-ı asliyi, şoyle tarif ediyor:
1- Bir kimsenin, vatan-ı aslisi, doğduğu yerdir.
2- Bu kimse, evlenirse, doğduğu yer vatan olmaktan cıkar, vatan-ı aslisi, evlendiği yer olur.
3- Daha sonra başka bir yere temelli yerleşirse, son yerleştiği yer, vatan-ı aslisi olur. Başka şekilde vatan-ı asli olmaz. (S. Ebediyye)

Maaş ve miras
Sual: Olen babamın emekli maaşını annemle kız kardeşim alıyor. Ben de, oğlu olarak vÂrisiyim. Bu maaşı benim de paylaşmam gerekmez mi?
CEVAP
Emekli maaşı, miras malı olmadığı icin, sadece kimlere veriliyorsa onlar alır.

Olunun soykası
Sual: (Soyka evde kalmaz) diyorlar. Olen kimsenin butun kıyafetlerini fakirlere vermek mi gerekir, bazılarını hatıra olarak saklamak caiz olmaz mı?
CEVAP
Soyka [olunun elbiseleri], vÂrislerinin olur. VÂrisleri, paylaştıktan sonra, istedikleri gibi kullanırlar veya başkasına verebilirler. Ev, arsa, elbise gibi bolunemeyen mallar, hediye etmek ve helalleşmek suretiyle de paylaşılabilir.

Miri topraklar
Sual: Eskiden, baba olunce mirî [devlete ait] toprakların tapusu, cocuklara, kız erkek ayırımı yapılmadan eşit olarak mı veriliyordu?
CEVAP
Eskiden, mirî topraklara ait tapunun, cocuklara devredilmesi miras olmayıp, devletin ihsanıydı. VÂrise mulk olmazdı. Kirayla verilmiş olurdu. Tapu sahibi olunce, toprak, erkek ve kız cocuklarına eşit olarak verilirdi. Şimdi mirî toprak kalmadığı ve herkesin mulku olduğu icin, miras hukumlerine gore pay edilir.

Miras hesapları
Sual: Dinimize gore yapılan miras hesaplarında, elimizde olcu olması icin birkac basit ornek verilebilir mi?
CEVAP
Sitemizde, linkler bolumunde, miras programı vardır. O programla kolaylıkla hesaplanabilir.

Olenin mirascıları olarak aşağıdakiler kalırsa, miras payları karşılarındaki gibi olur:
1 kız 1 oğlan = Kız 1/3, erkek 2/3 hisse alır.
1 kız 2 oğlan = Kız 1/5, erkeklerin her biri 2/5 hisse alır.
2 kız 2 oğlan = Kızların her biri 1/6, erkeklerin her biri 2/6 hisse alır.
2 kız 1 oğlan = Kızların her biri 1/4, erkek ise 2/4 alır.
3 kız 1 oğlan = Kızların her biri 1/5, erkek ise 2/5 hisse alır.
1 kız 3 oğlan = Kız 1/7, erkeklerin her biri 2/7 hisse alır.
3 kız 3 oğlan = Kızların her biri 1/9, erkeklerin her biri 2/9 hisse alır.

Olenin hanımı da varsa
1 kız, 1 oğlan 1 hanım = 1 kız 7/24, 1 erkek 14/24, hanım 3/24 hisse alır.
1 hanım, 1 kız, 1 oğlun kızı, 1 kız kardeş, 1 ana = 1 kız 12/24, 1 oğlun kızı 4/24, 1 hanım 3/24, 1 ana 4/24, 1 kız kardeş 1/24

Olenin kocası da varsa
1 kız, 1 oğlan, 1 koca = Kız 1/4, oğlan 2/4, koca 1/4 hisse alır.
1 koca, 1 oğlun oğlu, 1 oğlun kızı, 1 kız, 1 erkek kardeş = 1 kız 6/12, 1 koca 3/12, 1 oğlun oğlu 2/12, 1 oğlun kızı 1/12 hisse alır. Erkek kardeş hisse alamaz.
1 koca, 1 babası, 3 oğlun kızı, 1 ananın anası = 1 koca 9/45, 1 baba 6/45, oğlun kızının her biri 8/45, 1 baba 6/45, 1 ananın anası 6/45 hisse alır.
1 kocası, 1 anası, 1 babanın anası, 1 ananın anası, erkek kardeşin 2 oğlu= 1 kocası 6/12, 1 anası 4/12, erkek kardeşin oğlunun her biri 1/12 hisse alır. 1 ananın anası ile 1 babanın anası hisse alamaz.

Olenin oğlu yoksa
1 kız, 1 kız kardeş, 1 oğlunun oğlu = 1 kız 1/2, oğlunun oğlu 1/2 hisse alır.
1 kız, 1 erkek kardeş, 1 oğlunun kızı = Kız 3/6, erkek kardeş 2/6, oğlun kızı 1/6 hisse alır.
1 hanım, 1 oğlunun kızı, 1 kız kardeş, 1 ana = 1 oğlunun kızı 12/24, 1 hanım 3/24, 1 ana 4/24, 1 kız kardeş 5/24 hisse alır.

Olenin neslinden kimse yoksa
1 koca, 1 ana, 1 babanın babası, 1 kız kardeş = koca 3/6, ana 2/6, babanın babası 1/6 hisse alır, 1 kız kardeş hisse alamaz.
1 hanım, 1 ana, 1 erkek kardeşi, 1 kız kardeşi = hanım 9/36, ana 6/36, 1 erkek kardeşi 14/36, 1 kız kardeşi 7/36 hisse alır.
1 hanım, 1 babanın anası, 1 kız kardeş, 2 amca = hanım 6/24, babanın anası 4/24, 1 kız kardeş 12/24, 2 amcadan her biri 1/24 hisse alır.
1 koca, 1 ana, babadan 2 erkek kardeş, 1 babadan kız kardeş, 1 anadan kardeş = koca 15/30, ana 5/30, babadan 2 erkek kardeşin her biri 2/30, 1 babadan kız kardeş 1/30, 1 anadan kardeş 5/30 hisse alır.

Olenin babası da varsa
1 hanım, 1 kız, 1 oğlun kızı, 1 kız kardeş oğlu, 1 baba = 1 hanım 3/24, 1 kız 12/24, 1 oğlun kızı 4/24, 1 baba 5/24 hisse alır.
1 hanım, 1 erkek kardeş, 2 kız kardeş, 1 baba = 1 hanım 1/4, 1 baba 3/4 hisse alır. Erkek ve kız kardeşler hisse alamaz.
1 koca, 1 kız, 2 kız kardeş, 1 oğlun kızı, 1 baba, 1 ana = 1 kız 6/15, 1 oğlun kızı 2/15, 1 koca 3/15, 1 baba 2/15, 1 ana 2/15 hisse alır.

Olenin anası da varsa
1 koca, 2 erkek kardeş, 2 kız kardeş, 1 baba, 1 ana = 1 koca 3/6, 1 ana 1/6, 1 baba 2/6 hisse alır.
1 koca, 1 erkek kardeş, 1 ana, 1 babanın babası, 1 babanın anası = 1 koca 3/6, 1 ana 2/6, 1 babanın babası 1/6 hisse alır.
1 koca, 1 kız, 1 kız kardeş, 1 erkek kardeş oğlu, 1 ana = 1 kız 6/12, 1 koca 3/12, 1 ana 2/12, 1 kız kardeş 1/12 hisse alır.

Olenin ceddinden kimse yoksa
1 hanımı, 1 kızı, 2 erkek kardeşi, 1 kız kardeşi = hanımı 5/40, 1 kızı 20/40, 2 erkek kardeşin her biri 6/40, 1 kız kardeşi 3/40 hisse alır.
1 hanımı, 1 oğlu, 2 erkek kardeşi, 1 kız kardeşi = hanımı 1/8, 1 oğlu 7/8 hisse alır. 2 erkek kardeşi ve 1 kız kardeşi hisse alamaz.

BekÂr olenler
1 kız kardeş, 1 ana, 1 baba = 1 ana 1/3, 1 baba 2/3 hisse alır. Kız kardeş hisse alamaz.
1 erkek kardeş, 1 ana, 1 baba = 1 ana 1/3, 1 baba 2/3 hisse alır. Erkek kardeşi hisse alamaz.
1 erkek kardeş, 1 ana = 1 ana 1/3, 1 erkek kardeş 2/3 hisse alır.

Neslinden ve ceddinden kimse yoksa
1 kocası, 1 erkek kardeşi, 2 kız kardeşi = kocası 4/8, 1 erkek kardeşi 2/8, 2 kız kardeşin her biri 1/8 hisse alır.
1 hanımı, 2 kız kardeş, babadan 2 erkek kardeş = hanımı 6/24, 2 kız kardeşin her biri 8/24, babadan 2 erkek kardeşin her biri 1/24 hisse alır.
1 hanımı, 1 kız kardeşi, anadan 2 kardeşi, 2 amcası = hanımı 3/13, 1 kız kardeşi 6/13, anadan 2 kardeşin her biri 2/13 hisse alır. 2 amcası hisse alamaz.
1 hanım, 2 kız kardeş, babadan 2 kız kardeş, erkek kardeşin 2 oğlu = hanım 6/24, 2 kız kardeşin her biri 8/24, erkek kardeşin 2 oğlundan her biri 1/24 hisse alır. Babadan 2 kız kardeş hisse alamaz.
1 kocası, 1 anası, 1 anadan kardeşi, erkek kardeşin 2 oğlu = kocası 3/6, anası 2/6, 1 anadan kardeşi 1/6 hisse alır. erkek kardeşin 2 oğlu hisse alamaz.
1 hanımı, 1 anası, 1 erkek kardeşi, anadan 3 kardeşi = hanımı 9/36, anası 6/36, 1 erkek kardeşi 9/36, anadan 3 kardeşin her biri 4/36 hisse alır.

Olenin babası olmayıp oğlu ve ceddinden kimse varsa
1 hanımı, 2 oğlu, 1 kızı, 1 annenin annesi, 1 babanın babası = hanımı 15/120, 2 oğlun her biri 26/120, 1 kızı 13/120, annenin annesi 20/120, babanın babası 20/120 hisse alır.
1 kocası, 3 oğlu, 2 kızı, 1 anası, 1 babanın babası, 1 babanın anası = kocası 24/96, 3 oğlun her biri 10/96, 2 kızın her biri 5/96, anası 16/96, babasının babası 16/96 hisse alır. 1 babasının anası hisse alamaz.

Anne rahminde vÂris varsa
Anne rahminde vÂris varsa, bir oğlan bir kızmış gibi hesap yapılarak hissesi cok olana gore miras taksim edilir.
1 hanımı, 1 hanımın rahmindeki cocuğu, 1 ana, 2 erkek kardeş:
Doğacak cocuk kızsa: hanımı 6/48, 1 kızı 24/48, ana 8/48, 2 erkek kardeşin her biri 5/48 hisse alır.
Doğacak cocuk oğlansa: hanımı 3/24, 1 oğlu 17/24, ana 4/24 hisse alır. 2 erkek kardeşi alamaz.
17/24, 24/48’ten buyuk olduğundan miras, anne rahmindeki vÂris oğlanmış gibi taksim edilir. Cocuk, kız da doğsa, erkek de doğsa hissesi 17/24 olarak ayrılır ve kendisine verilir.

Olenin oğlunun hanımının rahminde torunu varsa
1 oğlunun hanımının rahmindeki cocuğu, 1 koca, 1 ana, 1 baba:
Kızsa: 1 oğlunun kızı 6/13, koca 3/13, ana 2/13, baba 2/13
Oğlansa: 1 oğlunun oğlu 5/12, koca 3/12, ana 2/12, baba 2/12
6/13, 5/12’den buyuk olduğundan miras, anne rahmindeki vÂris kızmış gibi taksim edilir. Cocuk, kız da doğsa, erkek de doğsa, hissesi 6/13 olarak ayrılır ve kendisine verilir.

Cinsiyet biliniyorsa
Sual: Bugun fennin ilerlemesiyle, anne rahmindeki cocuğun cinsiyeti bilinebiliyor. Anne rahmindeki vÂrisin hissesi, cinsiyetine gore belirlenemez mi?
CEVAP
Olum zamanında ana rahminde bulunan vÂris, bir oğlan veya bir kız imiş gibi iki turlu miras hesabı yapılıp, ikisinden hissesi cok olanı ayrılıp, geri kalan, diğer vÂrislere taksim edilir. (Durr-ul-muntekÂ)

Gorulduğu gibi, ana rahmindeki cocuğun cinsiyeti belliyse ona gore miras taksimi yapılır denmiyor, iki turlu miras hesabı yapılır, hissesi cok olana gore hissesi ayrılır deniliyor. Dinimizin bildirdiği hukum bu olunca, anne rahmine yerleştirilmiş dollenmiş yumurtanın cinsiyeti bilinse bile yine boyle miras taksimi yapılır. Dinimiz bize doğmamış cocuğun cinsiyetini bilip ona gore miras taksimi yapmayı değil, iki turlu hesap yapıp hissesini ona gore ayırmayı emrediyor. Miras bu hesaba gore taksim edilmezse vÂrislerin hakları olan hisseleri değişebilir. Bu da, hem dinin emrine uymamak, hem de kul hakkına girmek olur. Mesela olmuş kişinin vÂrisleri aşağıdaki gibi olsa ve olmuş erkek kardeşinin hanımı da hamile ise bu cocuk da mirastan hisse alır. Boyle yapılmazsa hem dinin emrine uyulmamış olur hem de daha doğmamış bir cocuğun hakkı gasp edilmiş olur.

Olenin vÂrisleri:
1 kocası, 1 anası, 1 kızı, 2 erkek kardeşin kızı, 1 anne rahmindeki erkek kardeşinin cocuğu:
Kızsa: kocası 4/16, kızı 9/16, anası 3/16 hisse alır, (2+1) erkek kardeşin kızları hisse alamaz, yani 0 hisse alır.
Oğlansa: kocası 3/12, anası 2/12, kızı 6/12, 1 erkek kardeşin oğlu 1/12 hisse alır, 2 erkek kardeşin kızları hisse alamaz.
1/12, 0’dan buyuk olduğundan miras; anne rahmindeki vÂris oğlanmış gibi taksim edilir. Cocuk, kız da doğsa, erkek de doğsa, hissesi 1/12 olarak ayrılır ve kendisine verilir.

Peş peşe olurlerse
Sual: Babam ve abim trafik kazasında ağır yaralandılar. Once babam birkac saat sonra da abim oldu. Mirasları nasıl taksim edilir?
CEVAP
Sonra olen diğerine vÂris olur. Mesela, iki kardeşten biri Cin’de, diğeri Avrupa’da, aynı gun, guneş doğarken olseler, Avrupa’da olen, diğerine vÂris olur, cunku guneş Cin’de daha once doğmaktadır. (Durr-ul-muntekÂ, Redd-ul-muhtar)

Babanız once olduğu icin once babanızın mirası varislere taksim edilir. Babanız olduğunde abiniz hayatta olduğu icin, babanızın mirasından hisse alır. Bu hissesi eklendikten sonra, olen abinizin mirası varislerine taksim edilir.

NikÂhlanıp olen
Sual: S. Ebediyye’de, (Doğduktan sonra hemen olen cocuk, vÂris olur ve mirası kalır) deniyor. Bunun gibi, nikÂhlanıp henuz zifaf olmadan olen kimse de, vÂris olur ve mirası kalır mı? VÂris olması ve mirasının kalmasına bir ornek verilebilir mi?
CEVAP
Evet, doğduktan sonra hemen olen cocuk, vÂris olup mirası kaldığı gibi, nikÂhlanıp hemen olen kimse de vÂris olur ve mirası kalır.

Cocuk doğar doğmaz, ana baba gibi hayatta kim varsa onlara vÂris olur. Onlar zenginse, cocuk zengin doğmuş sayılır. Annesi, cocuk doğduktan sonra olse, cocuk da olse, cocuk annesine vÂris olur. Cocuk olunce, alacağı mirası, vÂrislerine kalır.

NikÂhlanıp, henuz zifaf olmadan olen kimse de, vÂris olur ve mirası kalır.

Miras malı
Sual: (Haram karışık miras malı, mirascılara helÂl olur) deniyor. Haram nasıl helÂl olur?
CEVAP
Mirascı haram olduğunu bilse de, mirası alması caiz olur denildi. Sahipleri bilinmeyen haram malın vÂrislere helal olacağı da bildirildi. (S. Ebediyye)

Uzum helÂl bir gıdadır. Şarap yapılınca haram oluyor. Şarap sirkeye donunce helÂl oluyor. Haram mal da, miras olarak kalınca, mirascılar icin haram olmaz kavli de vardır.

Kadın, kocasının haram parayla satın aldığını, haram karışık malını yiyebilir veya kullanabilir. Gunahı kocasına olur. (S. Ebediyye)

Dede yetimine miras
Sual: Baba oldukten sonra dede olse, dedenin mirascı olarak bir oğlu veya bir kızı hayatta olsa, babası olen torunlara miras duşer mi?
CEVAP
Eğer dedenin bir oğlu varsa, babası olen toruna miras duşmez. Butun hisse tek oğluna kalır. Halk arasında, (Dede yetimine miras duşmez) diye bunun icin soylemişlerdir. Eğer olen dedenin sadece bir kızı varsa, o zaman dedenin olen oğlunun oğluna, yani dedenin bu olen oğlundan olan torununa da miras duşer. Dedenin mirasının yarısı kızına, yarısı da bu torununa duşer.

Olenin kardeşine miras
Sual: Bir kimse olunce, geriye sadece hanımıyla bir oğlu veya bir kızı kalırsa, olenin kardeşine de miras duşer mi?
CEVAP
Oğlu varsa kardeşine miras duşmez. Hanımına 1/8, oğluna 7/8 hisse duşer.

Eğer sadece bir kızıyla hanımı varsa, hanımına 1/8, kızına 4/8 ve kardeşine, 3/8 hisse duşer. Bu durumda, kardeşin kız veya erkek olması neticeyi değiştirmez.

Olunun soykaları
Sual: Olunun soykalarını, mirascılardan biri, başkalarına verebilir mi?
CEVAP
Soyka, olu elbisesi demektir. Bu kelime bazı yorelerde kullanılır, genelde olumsuz olarak (Sıkıntı veren eşya) anlamında kullanılır. Mesela, (Şu soykalarını buradan kaldır!) şeklinde soylenir.

Olunun elbiseleri mirascılara taksim edilir. Yahut mirascılar, herhangi bir kimseye, (Bunları istediğine ver!) diyebilirler. Hepsinin rızası ile mirascıların birinde de kalabilir, başkalarına da verilebilir.
__________________