NASA ’da gorev yapan bir stajyer, Kuzey Kutup Noktası ’nda gozlemlenen goz alıcı Kuzey Işıkları ’nın yeni bir turunu keşfetmeyi başardı. İşin ilginc yanı ise stajyerin bu keşfi 3 yıl once cekilen bir video sayesinde keşfetmesiydi.
Pepperdine Universitesi ’nde fizik oğrencisi olan Jennifer Briggs, NASA ’da calışan bilim insanları ve uydular yardımıyla keşfi anlamlı hale getirdi. Araştırmada elde edilen bilgilere gore daha once gorulmemiş olan bu tip Kuzey Işıkları, Dunya ’nın manyetik alanında meydana gelen ani değişiklikten kaynaklandı.
Bu goz alıcı ışık gosterisi Kuzey Kutup Noktası ’nın yanı sıra Guney Kutup Noktası ’nda da gozlemlenebiliyor. Bu gosteri, Guneş ruzgarı olarak bilinen Guneş ’ten gelen yuksek enerjili parcacıklarının atmosfere girmesiyle oluşuyor. Fakat keşfedilen yeni turu ‘keşif ’ yapan şey, gosteri gercekleştiği zaman Guneş ’in herhangi bir etkisinin olmamasıydı.

Araştırmacılar, manyetik alanda gelen ani değişikliğin kaynağını hÂl cozebilmiş değiller. Fakat bazı tahminlere gore bu olayın nedeni Guneş ’ten gelen parcacıkların Dunya ’nın manyetik alanıyla carpıştığı bolgede beklenmemiş bir fırtına yarattı. Ancak kimse bu fırtınanın manyetik alanda ani bir değişikliğe neden sebep olduğunu bilemiyor.
Sebep her ne olursa olsun, meydana gelen bu ani olay aşağıda gorebileceğiniz muthiş manzarayı oluşturmuş. Kuzey Kutup Noktası ’nda meydana gelen bu ışık gosterisi Norvec ’teki bir adadan gozlemlenebilmiş.
[h=2]Dunya ’nın manyetik alanını yumrukluyorlarmış gibi duşunun:[/h]
Parlak ve rengarenk gozuken Kuzey Işıkları, Guneş ’ten gelen elektrik yuklu parcacıkların atmosferdeki gazlarla carpışmasından kaynaklanıyor. Gezegenimizin manyetik alanı genelde bu parcacıkları saptırabilse de kutup noktalarındaki manyetik alan daha gucsuz olduğundan bu noktalarda saptırılamayabiliyor.
Bu nedenle bazı parcacıklar atmosfere giriş yaparak Kuzey ve Guney Işıkları ’nı meydana getiriyor. Fakat bahsettiğimiz gosterinin gercekleştiği gun bir NASA uydusu, Dunya ’nın manyetik alanında devasa bir baskı olduğunu tespit etti.

Yalnızca 1 dakika 45 saniye icerisinde manyetosferin sınırı uyduyu gecti ve yeryuzune doğru yaklaştı. Bu yaklaşma yaklaşık 25.000 kilometre olarak olculdu. Gunumuzde ucan ticari ucakların bu mesafeyi 27 saatte alabileceğini eklersek değişikliğin ne denli buyuk olduğunu anlayabilirsiniz.
Keşfi yapan stajyerimiz, olayı yukarıda gorduğunuz uzere gorsel anlamda acıkladı. Animasyonda Dunya ’nın manyetik alanını kesik cizgiler temsil ederken Guneş ruzgarlarını dış taraftaki duz cizgi temsil ediyor.
[h=2]Guneş ’teki patlamalar Dunya ’nın manyetik alanına baskı yapabilir ancak bu kez durum daha farklıydı:[/h]
Guneş ’ten yayılan elektrik yuklu parcacıklar yalnızca bizim gezegenimize değil, diğer gezegenlere de ulaşıyor. Guneş ’te meydana gelen patlamalar bu parcacıkların bir anda artış yaşamasına neden oluyor ve boylece Kuzey ve Guney Işıkları ’nın goz alıcı dansını izleyebiliyoruz.
Bu ışık gosterileri oldukca guzel gozukse de bir anda artış gosteren parcacıklar iletişim aletlerini bir anlığına etkileyebilir ve GPS ’lerin kafasını karıştırabilir. Daha da otesi uyduları yorungeden cıkarabilir, astronotların hayatını tehlikeye atabilir ve hatta Guneş ’teki patlama fazlasıyla şiddetliyse elektrik nakil şebekelerini bile yıkabilir.
Fakat Briggs ’in keşfi yaptığı videonun cekildiği zamanda Guneş ’te herhangi bir patlama meydana gelmemişti. Yani Dunya ’nın manyetik alanında baskı oluşması icin herhangi bir sebep bulunmuyordu. Bilim insanlarını şaşırtan bu olayın gizemi hÂl acıklanabilmiş değil.