Virusler Ve Ceşitleri Hakkında Bilmeniz Gerekenler Virus Nedir? Virus, kendini bir programa veya bir dosyaya iliştirerek bilgisayardan bilgisayara atlayabilen bir bilgisayar kodu parcasıdır. Yeni bilgisayarlara atladıkca bulaşır. Virusler yazılımınıza, donanımınıza ve dosyalarınıza hasar verebilir. Virus (i.) Kendi kendini coğaltması amacıyla yazılmış kod. Bir virus, kendisini taşıyıcı bir programa iliştirir ve ardından bilgisayardan bilgisayara yayılmaya calışır. Donanıma, yazılıma veya bilgilere zarar verebilir. İnsanları etkilen viruslerin Ebola'dan 24-saatlik gribe kadar etki derecesi değiştiği gibi, bilgisayar virusleri biraz rahatsız edici olanlardan tumden tahrip edici olanlara kadar ceşitlilik gosterir. İşin iyi yanı, gercek bir virus, insan eylemi olmaksızın yayılmaz. Virusu yaymak birinin bir dosyayı paylaşması veya bir e-posta gondermesi gerekir. Solucan Nedir? Solucan da, virus gibi, kendisini bir bilgisayardan diğerine kopyalamak icin tasarlanmıştır ancak bunu otomatik olarak yapar. İlk olarak, bilgisayarda dosya veya bilgi ileten ozelliklerin denetimini ele gecirir. Solucan bir kez sisteminize girdikten sonra kendi başına ilerleyebilir. Solucanların en buyuk tehlikesi, kendilerini buyuk sayılarda coğaltma becerileridir. Orneğin bir solucan, e-posta adres defterinizdeki herkese kopyalarını gonderebilir ve sonra aynı şeyi onların bilgisayarları da yapabilir. Bu, domino etkisinin getirdiği yoğun ağ trafiği işyeri ağlarını ve Internet'in tumunu yavaşlatabilir. Yeni solucanlar ilk ortaya cıktıklarında cok hızlı yayılırlar. Ağları kilitlerler ve olasılıkla sizin ve başkalarının Internet'teki Web sayfalarını goruntulerken uzun sureler beklemenize yol acarlar. Solucan (i.) Viruslerin bir alt sınıfıdır. Bir solucan genellikle kullanıcı eylemi olmaksızın yayılır ve kendisinin tam kopyalarını (olasılıkla değiştirilmiş) ağlardan ağlara dağıtır. Bir solucan bellek veya ağ bant genişliği tuketebilir, bu da bilgisayarın cokmesine yol acabilir. Solucanlar yayılmak icin bir "taşıyıcı" programa veya dosyaya gereksinim duymadıklarından, sisteminizde bir tunel de acabilir ve başka birinin uzaktan bilgisayarınızın denetimini eline gecirmesini sağlayabilir. Yakın gecmişteki solucanlara ornek olarak Sasser solucanı ve Blaster solucanı verilebilir. Truva Atı Nedir? Mitolojideki Truva atı nasıl bir armağan gibi gorunup, aslında Troya kentini ele gecirecek Yunanlı askerleri taşıyorduysa; bugunun Truva atları da yararlı yazılımlar gibi gorunen bilgisayar programlarıdır, ancak guvenliğinizi tehlikeye atar ve pek cok zarara yol acarlar. Yakın gecmişteki bir Truva atı, Microsoft guvenlik guncelleştirmeleri olduğu iddia edilen eklerin bulunduğu bir e-posta gorunumundeydi, ancak ekteki dosyaların virusten koruma ve guvenlik duvarı yazılımlarını devreden cıkarmayı hedefleyen virusler olduğu ortaya cıktı. Truva atı (i.) Yararlı gibi gorunen ancak aslında zarara yol acan bir bilgisayar programı. Truva atları, insanların, meşru bir kaynaktan geldiğini duşundukleri bir programı acmaya yoneltilmeleri yoluyla yayılır. Kullanıcıları daha iyi korumak icin Microsoft e-posta aracılığıyla guvenlik bultenleri gonderir; ancak bunlarda hicbir zaman ek bulunmaz. Ayrıca, muşterilerimize e-posta ile gonderilmeden once tum guvenlik uyarılarımız Guvenlik Web Sitemizde yayımlanır. Truva atları, ucretsiz olarak yuklediğiniz yazılımlarda da bulunabilir. Guvenmediğiniz bir kaynaktan asla yazılım yuklemeyin. Bilgisayarımda Bir Solucan Veya Başka Bir Virus Olup Olmadığını Nasıl Saptayabilirim? Viruslu bir programı acıp calıştırdığınızda, bir virus kaptığınızı anlamayabilirsiniz. Bilgisayarınız yavaşlayabilir veya birkac dakikada bir kilitlenip yeniden başlayabilir. Bazen bir virus bilgisayarı başlatmak icin gereken dosyalara saldırır. Bu durumda, guc duğmesine bastığınızda karşınızda boş bir ekran gorebilirsiniz. Tum bu belirtiler bilgisayarınızda bir virus bulunduğuna dair sık rastlanan işaretlerdir; yine de bazen virusle hic ilgisi olmayan donanım veya yazılım sorunlarının yol actığı şeyler olabilir. Virus iceren bir e-posta gonderdiğinizi bildiren iletilere dikkat edin. Bu, virusun, kendi oluşturduğu e-postanın gondereni olarak sizin e-posta adresinizi gosterdiği anlamına gelebilir. Bilgisayarınızda virus olduğu anlamına gelmez. Bazı viruslerin sahte e-posta adresi uretme becerisi vardır. Solucanlar Ve Diğer Virusler Nasıl Yayılır? Hemen tum virusler ve pek cok solucan, bulaştıkları bir programı acmadığınız veya calıştırmadığınız surece yayılamaz. En tehlikeli viruslerin bircoğu temel olarak e-posta ekleri (bir e-posta iletisiyle gonderilen dosyalar) yoluyla yayılmıştır. E-postanızın bir ek icerip icermediğini genellikle anlayabilirsiniz, cunku size eki ve adını temsil eden bir atac simgesi ile gosterilir. Fotoğraflar, Microsoft Word ile yazılmış mektuplar ve hatta Excel elektronik tabloları, e-posta ile her gun alıyor olabileceğiniz dosya turlerinden bazılarıdır. Bir virus, bulaştığı dosya ekini actığınızda harekete gecer (bir eki acmak icin genellikle ek simgesini cift tıklatırsınız. Tanımadığınız birinden eki olan bir e-posta alırsanız hemen silin. Ne yazık ki, bazen tanıdığınız kişilerden gelen ekleri acmak da guvenli değildir. Virus ve solucanların, e-posta programlarından bilgi calma ve kendilerini adres defterinde listelenen herkese gonderme becerileri vardır. Dolayısıyla, birinden anlamadığınız bir ileti veya beklemediğiniz bir dosya iceren bir e-posta alırsanız, eki acmadan once her zaman bu kişiyle bağlantıya gecin ve ekin iceriğini doğrulatın. Diğer virusler Internet'ten yuklediğiniz programlar, arkadaşlarınızdan odunc aldığınız viruslu bilgisayar diskleri veya bir mağazadan satın aldığınız programlar yoluyla yayılabilir. Bunlar, virus kapmanın az rastlanan yollarıdır. Coğu kişi, bilinmeyen e-posta eklerini acıp calıştırdıklarında virus kapar. Bilgisayarıma Virus Bulaşmış Olup Olmadığını Nasıl Anlarım? Viruslu bir program veya eki bilgisayarınızda acıp calıştırdıktan sonra, bir şeylerin yolunda gitmediğini fark edinceye kadar virus bulaştığını anlamayabilirsiniz Sisteminize virus bulaşmış olabileceğine dair birkac belirti 1- Normalden Daha Yavaş Calışmaya Başlar 2- Sık Sık Yanıt Vermemeye Veya Kilitlenmeye Başlar 3- Birkac Dakikada Bir Coker Veya Yeniden Başlar 4- Kendi Kendine Yeniden Başlar Ve Normal Calışmaz 5- Uygulamalar Duzgun Calışmaz 6- Disklere Veya Disk Suruculerine Erişilemez 7- Yazdırma İşlemleri Duzgun Calışmaz 8- Beklenmedik Hata İletileri Alırsınız 9- Bozuk Menuler Ve İletişim Kutuları Goruntulenir Casus Yazılım Nedir? Casus yazılımlar, genelde onayınızı almadan reklamlar goruntuleyen, kişisel bilgi toplayan veya bilgisayarınızın yapılandırmasını değiştiren yazılımlar icin kullanılan genel bir terimdir. Casus yazılımlar genelde reklam goruntuleyen yazılımlarla (reklam yazılımı adı verilir) veya kişisel ya da onemli bilgileri izleyen yazılımlarla ilişkilidir. Bu, reklam goruntuleyen veya cevrimici etkinliğinizi izleyen tum yazılımların kotu amaclı olduğu anlamına gelmez. Orneğin, ucretsiz bir muzik hizmetine abone olabilir ve hedefe yonelik reklamlar alarak "odeme yapmayı" kabul edebilirsiniz. Kullanım koşullarını anlar ve bunları kabul ederseniz, bunun makul bir anlaşma olduğuna karar vermiş olabilirsiniz. Şirketin size hangi reklamları goruntulemesi gerektiğine karar vermesi icin cevrimici etkinliğinizi izlemesini de kabul etmiş olabilirsiniz. Casus yazılımlar ise bilgisayarınızda can sıkıcı değişiklikler yapar ve bilgisayarın yavaşlamasına veya cokmesine neden olabilir. Bu programlar Web tarayıcınızın giriş sayfasını veya arama sayfasını değiştirebilir, tarayıcınıza gereksinim duymadığınız veya istemediğiniz yeni bileşenler ekleyebilir. Bu programlar, ayarlarınızı geri yuklemenizi de oldukca zorlaştırır. Tum bu durumlarda onemli nokta, sizin (veya bilgisayarınızı kullanan bir başkasının) yazılımın ne yaptığı konusunda bilgi sahibi olması ve yazılımın bilgisayara yuklenmesini kabul etmesidir. Casus yazılımlar ve diğer istenmeyen yazılımlar bilgisayarınıza birkac yolla yuklenebilir. Genel bir hile olarak, bir muzik veya dosya paylaşım program gibi başka bir yazılımla birlikte gizlice yuklenirler. Bilgisayarınıza her program yuklediğinizde, lisans sozleşmesi ve gizlilik bildirimi de dahil tum bildirimleri dikkatle okuduğunuzdan emin olun. Bazı durumlarda, belirli bir yazılım yuklemesinin istenmeyen yazılımlar icerdiği belgelenir; ancak bu bilgi, bir lisans sozleşmesinin veya gizlilik bildiriminin sonunda belirtilebilir. RAT: Uzaktan Erişim Truva Atları Ve Korunma Yolları Uzaktan Erişim Truva Atları (RAT), dolandırıcıların bilgisayarınızı Internet bağlantınız uzerinden denetlemesine olanak tanıyan kotu amaclı yazılım programlarıdır. RAT, bir dolandırıcının bilgisayarınızdaki dosya ve işlevleri gormesine ve değiştirmesine, etkinliklerinizi izlemesine ve kaydetmesine, başka bilgisayarlara saldırmak icin bilgisayarınızı kullanmasına olanak tanıyabilir. Ayrıca RAT, dolandırıcıların bu işlemleri sizin bilginiz olmadan gercekleştirmesini sağlar. RAT'lar Bilgisayarınıza Nasıl Bulaşır? RAT'lar genelde yasadışı yazılımlara veya Internet'ten yukleyebileceğiniz diğer dosya ve programlara gizlenmiş olarak gelir. E-postalarda veya anlık iletilerde komik resimler, tebrik kartları veya ses ve video dosyalarıymış gibi de gorunebilirler. Ekleri tıklatarak acarsanız, bir RAT gizlice karşıdan yuklenebilir. Bazı durumlarda, hicbir işlem yapmasanız da RAT, yazılımlardaki veya Internet'teki guvenlik acıklarından yararlanarak bilgisayarınıza bulaşabilir. RAT Ne Yapabilir? RAT, bilgisayarınızın Internet bağlantınız uzerinden uzaktan denetlenmesine olanak tanır. Dolandırıcılar bu beceriyi kullanarak şunları yapabilir 1- Sizi dolandırıcılık suclarıyla yuz yuze bırakabilir. Bazı RAT programları, bilgisayarınızın sahte bir Web sitesini gercekte guvendiğiniz bir Web sitesi (cevrimici bir banka sitesi gibi) olduğunu duşunmesine neden olabilir. Sahte siteye girdiğiniz parolalar ve diğer bilgiler, paranızı veya kimliğinizi calmak icin kullanılabilir. 2- Dosyalarınızı bulabilir ve onları goruntuleyebilir, kopyalayabilir, değiştirebilir veya silebilir. RAT'lar, bunu bir kereliğine veya bilgisayarınızı her başlattığınızda bu gorevleri gercekleştirebilecek bicimde programlanabilir. 3- Yazdıklarınızı kaydedebilir ve bu bilgileri başka bir bilgisayara gonderebilir. Dolandırıcılar bu bilgileri ozel yazılımlar aracılığıyla işleyerek, bilgisayarınızda yazdığınız kullanıcı adlarını ve parolaları bulmaya calışır. 4- Kotu Amaclı Pencere Acabilir ekranda can sıkıcı veya kotu amaclı Web sitelerine bağlanmaya ikna etmeye calışan acılır pencereler oluştarabilir. RAT'lardan Nasıl Korunulur? 1- Cevrimiciyken guvenli iletişim kurun. Birincil e-posta adresinizi yalnızca tanıdığınız kişilere verin. E-posta adresinizi buyuk Internet dizinlerinde ve iş bulmaya yonelik Web sitelerinde listelemekten Kacının. 2- Tanınmış şirketlerin guvenilir yazılımlarını kullanın. Internet, ucretsiz olarak veya cok az bir ucret karşılığında eğlence veya değerli işlevler sağlayan yazılımlarla doludur. Ancak gercek maliyet, zaman zaman bu programların icerdiği kotu amaclı yazılımlarda gizlidir. tanıdığınız ve guvendiğiniz kaynaklardan gelmeyen bir yazılımı calıştırmadan, karşıdan yuklemeden veya kullanmadan once dikkatlice karar verin. Zararlı Dosyalar Zararlı Dosyalar Aşağıdakilerdir Bunlar Tehlikeli Dosyalardır Cok Virus Dosyaları Var Saymakla Bitmez Bunlar Bazılarıdır Bilgisayarınızda Guncel Bir Virus Korumasıyla Silinmesi İyi Olur. Dosyalar Win32/Conficker.B Win32/Sality.AM Win32/Conficker.C Win32/Alureon.H Win32/Rimecud!inf Win32/Conficker.B!inf Win32/Autorun.gen!inf Win32/Autorun!inf Win32/Frethog.gen!H Win32/FlyAgent.F Viruslerle İlgili Sorular Virusler sadece PC'lere mi bulaşır? Cevap: Hayır, sadece PC'lere bulaşmaz; ancak en cok dos ve windows işletim sistemi ile calışan PC'lere bulaştığını soyleyebiliriz. Macintosh virusleri de bir hayli yaygındır. Unix işletim sistemi ile calışan bilgisayarlarda virus bulaşma vakaları oldukca azdır. Virusler nasıl bu kadar hızlı yayılıyor? Cevap: Eskiden en sık karşılaşılan yol, bir bilgisayardan diğerine "disket" ile dosya aktarımı idi. Gunumuzde ise, bilgisayar ağlarının oldukca yoğun kullanılması, herkese acık (anonim) dosya arşivleri ve internet uzerindeki populer etkileşimli ortamlar (IRC, ICQ, Web gibi) viruslu programların yayılması icin oldukca uygun ortamlardır. Ayrıca, e-mail yoluyla gelen programların kontrolsuz calıştırılması da bir başka potansiyel tehlike olarak karşımızdadır. Virusler programların yanında veri dosyalarını da bozabilir mi? Cevap: Bazı virusler, doğrudan data dosyalarını bozabilirler. Bircok virus, .DAT, .OVR, .DOC gibi calıştırılabilir olmayan dosyaları hedef alıp bozabilmektedir. Ancak bilgisayar virusleri de bir ceşit "bilgisayar programları" olduğundan, virusun yayılabilmesi icin mutlaka virus kodunun calışması lazım. Bu yuzden, soz gelimi bir duzyazı iceren dosyanın (text) virus taşıma ihtimali yok. Korunma Bolumu Bilgisayarınızı Koruma Bolumuyle İlgili Konular Ve Bunları Yaparsanız Virus Bulaşmasını Azaltabilirsiniz. 1- Yabancı Birinden Gelen Bir E-Posta Ekini Asla Acmayın. 2- Ekteki Dosyanın Tam Olarak Ne Olduğunu Bilmedikce, Bildiğiniz Birinden Gelen Bir E-Posta Ekini Asla Acmayın. 3- Virusten Koruma Yazılımınızın Her Zaman Guncel Tutun. 4- Otomatik Guncelleştirmelerle Bilgisayarınızı Guncel Tutun. 5- Her Yerden Bir Şey İndirmeyin İndirdiğiniz Şey Yararlı Gibi Gozuksede Truva Atı Cıkma İhtimalide Var. 6- Casus Yazılımlardan Uzak Durun Girdiğiniz Sitelerde Buyuk İhtimal Reklam Alıyorsunuzdur Bir Şey Kazandınız Gibi Şeylerle Sizi Kandırabilirler Oyle Linklere Sakın Tıklamayın. 7- Bilmediğiniz Hic Bir Kişiden Dosya Kabul Etmeyin Ama Ne Yazikki Tanıdığınız Bir Kişiden Bir Dosya Gelsede Kabul Etmek Guvenli Değildir Msn Virusleri Arkadaşınız Tarafından Gelen Bir İleti Ve Dosya Gonderir Ve Viruslu Bir Dosya Yollayabilir. 8- E-Posta Adresinizi Web Sitelerinde Listelemekten Kacının E-Posta Adresi Web Sitelerinde Gorunmeyen Bir Şekilde Durmalıdır. 9- Bilgisayarda Supheli Bir Dosya Varsa Mutlaka Taratmanız Gerekir Eğer Virusluyse Silmelisiniz. 10- Bilgisayarın Sistem Alanlarına Anti Virus'le Tarama Yaptırın Biliyorsunuzki Virusler En Cok Sisteme Bulaşırlar. Kaynak:Microsoft __________________