Tram ya da Halftone Nedir?

Tarama yapan coğu kişi bilir ki bir resim tarandığında, taranan resmin uzerinde renkli noktacıklar oluşur ve bunlar resim kalitesini onemli olcude etkilerler. Bu renkli noktalara matbaacılıkta "tram" ya da "halftone" adı verilir.

Aslında bu noktalar, baskım aletinin kağıt uzerine bastığı noktalardır. Baskı makineleri CMYK adı verilen renk sisteminde genelde dort ana rengi kağıda cok kucuk noktalar halinde basarlar. Ara renkleri oluşturmak icinse bu noktaları belirli oranlarda yan yana basarlar. Bu noktalar o kadar kucuktur ki gozumuz bunları teker teker algılayamaz ve karıştırarak algılar. Renklerin gozdeki karışımı ile de resimdeki renkleri algılarız.

Bu noktalar o kadar kucuktur ki ancak ozel buyutecler yardımıyla gorulebilirler. Fakat tarama sırasında tum bu noktalar tarayıcı tarafından algılanarak taranır. Ozellikle yuksek DPI'da taramalarda bu noktalar daha buyuk olacağından resim kalitesine etkisi daha fazladır.


Tram'ları Nasıl Temizleyebiliriz?

Aslında tram'ları temizlemek pek de kolay değildir. Resmin yapısına ardışık duzende yerleşmişlerdir.

Bu tram'ları temizlemek icin aşağıdaki programlara ihtiyacımız olacak:

GIMP
G'MIC for GIMP Eklentisi
Oncelikle GIMP'i, ardından da G'MIC eklentisini kurun. Ben programı İngilizce kullanıyorum. Turkce kullansanız dahi terimler uc aşağı beş yukarı aynı sayılır.
GIMP ile resminizi acın. Ben burada ornek olarak John Howe'un şu resmini kullandım ve az yer kaplasın diye de biraz kırptım.


Dikkat etmeniz gereken husus, resminizin Alpha Kanalı'na sahip olmamasıdır. Bu yuzden de eğer resminiz Alpha Kanalı'na sahipse oncelikle bu kanalı silmeniz gerekmekte.

Bunun icin "Layers" panelinde resminizi secin ve sağ tuşa tıklayın.

Acılan menuden "Remove Alpha Channel" ı secin.
Menuden "Layers > Duplicate Layer" ı secin. Katmanınızın bir kopyasını alacaktır. Kopya katmanınızı secin (ustteki).
Menuden "Filters > G'MIC" i secin. Karşınıza G'MIC penceresi gelecektir.

Bu pencerede ortadaki "Available filters" listesinde "Spectral handling > Fourier transform" filtresini secin.

Sağ tarafta filtrenin ayarları gozukecektir.

"Transform" listesinden "Direct" i secin.


Karşınıza aşağıdaki gibi bir goruntu gelecektir.


Bu goruntude orta kısma dokunmamamız gerekiyor. Sadece yan kısımlardaki yatay ve dikey beyaz cizgilerin uzerini fırcamız ile boyamamız gerekiyor.

İlk olarak ust kısımdaki siyah-beyaz kısmı "Rectangle Select Tool" ile seciyoruz ki cizim yaparken dışarıya taşırmayalım.


Şimdi "Paintbrush" aracını secin.

"Foreground" rengi olarak "Siyah" ı secin.


"Paintbrush" panelinden "2. Hardness 075" fırcasını secin. "Size" kısmına "20" değerini girin.


Bir yere fırcamız ile tıkladıktan sonra "SHIFT" tuşuna basarsak duz cizgi cizebiliriz. Aynı zamanda "CTRL" tuşuna basarsak da acılı cizgiler cizebiliriz.

Ve son olarak da bu kısımlarda goze batan beyaz noktaların uzerini tekli tıklamalar yoluyla boyayın.

Sonucta aşağıdaki gibi bir sonuc oluşacaktır.


Secimi kaldırın ve tekrar "G'MIC" penceresini acın ve "Fourier transform" filtresini secin. Bu sefer ayarlar kısmında listeden "Transform > Inverse" u secin.
Tekrar gercek resmimize kavuşacağız.

Gorduğunuz uzere tramların etkisi oldukca zayıflamış durumda.


Katmanımızın tekrar bir kopyasını alın ve kopya katmanı secin.

Tekrar G'MIC penceresini acın.

Listeden "Enhancement > Smooth [anisotropic]" i secin.

Bir kez "Reset" butonuna tıklayın ki varsayılan değerleri yuklensin. Ardından "OK" butonuna tıklayarak filtreyi uygulayın.
Menuden "Image > Scale" i secin.

"Interpolation" listesinden "Sinc (Lanczos3)" secin.

"Image Size" kısmında sağdaki listeden "%" yi secin.

Resminizi %80 oranında kucultun.
Resminize tekrardan "G'MIC > Smooth [anisotropic]" filtresi uygulayın.

Ardından "G'MIC" altında "Enhancement > Sharpen [inverse diffusion]" filtresini uygulayın ("Reset" butonuna basmayı unutmayın).
Aşağıda da gorduğunuz gibi oldukca kaliteli bir resmimiz oldu ve tram'lardan olabildiğince temizlendi.



Son olarak resminizin kenarlarında oluşan kucuk bozulmalardan kurtulmak icin resminizi kenarlarından biraz kırpabilirsiniz.

Ardından renk ve kontrast ayarlarını yaparak resminizi istediğiniz goruntuye kavuşturabilirsiniz.

Resim uzerinde bir miktar oynadıktan sonra benim elde ettiğim sonuc: