Tuva Turkleri kendilerini "Tıva" olarak adlandırır. "Tuva" kelimesinden hoşlanmazlar. Cunku o kelimeyi Ruslar kullanmaktadır. Tuvalar'ın menşei hakkında ceşitli goruşler vardır: "Tuva" kelimesinin III-IV asırlarda Cin'in kuzeyinde buyuk bir devlet kurmuş olan "Toba-Topa''lardan geldiği, gunumuz Tuvaları arasında yaygın olan bir kanaattir. "Topa" Devleti ve kulturu hakkında en kapsamlı araştırmalar Sinoloji Doktoru W. Eberhand tarafından yapılmıştır: "Cin kaynaklarında Tabgaclar'a "Toba" derler. Bunlar Cinli olmayan, yani yabancı bir kavimdir." Nitekim DLT'de iki Tavgac kelimesinden biri "Turkler'den bir boluktur." cumlesiyle acıklanmaktadır. Eberhard, aynı makalede "Toba" Devleti'nin Turk ve Moğol kavimlerinin karışımından muteşekkil 119 kabileden oluştuğunu yazar.
Bugun "Tuva" (kendilerince "Tıva") olarak bilinen kelimenin 19. asırdan itibaren yazılı kaynaklarda gectiğini biliyoruz. Bu kelime dışında Tuvalar ceşitli kaynaklarda; Soyon, Soyot, Uranhay, Uryanhay, Tuba kelimeleriyle anlatılmıştır. Aslında butun bu kavramlar Tuvalar'ın bir ust kimliğinin adı olarak kabul edilebilir. Gunumuzde toplu olarak bu adla bilinen cumhuriyet insanları ceşitli boylardan, oymaklardan geldiklerini bilirler. Bu oymaklar ceşitli Uygur, Kırgız, Turkmen boylarından gunumuze ulaşmışlar, ortak ad olarak da "Tıva" kelimesini kullanmaya başlamışlardır. Bu boyların bazıları şunlardır:

Bay-kara, Coodu, Deleg (Telengit), Doñgak, Hertek, İrgit, Kırgıs, Kujuget, Maadı, Oorjak, Oyun, Sat, Salcak (Selcuk!), Sayan, Tumat, Toju, Todut; Uygur, Balıkcı, Kuskun, Hoyuk, Homuşku, Monguş, Ondar, Hovalıg, Hoyug, Sang, Oy-ondar, Kara-ondar, Darhat (Tarkat).
Gunumuz Tuva Turkleri'nin yaşadığı toprakları uzerinde, tarih boyunca millet veya kavimlerin hakim olduklarını goruyoruz: M.O. III-M.S.II. yuzyıllarda Hunlar, II.-V. yuzyıllarda İskitler V.-VIII. yuzyıllarda Kokturkler, VIII.-XVI. yuzyıllarda Uygurlar, IX-XIII. yuzyıllarda bugunku Hakas ve Kırgızlar'ın ataları olan Yenisey Kırgızları, XIII.-XVI. yuzyıllarda Moğollar, XVII.-XVIII. yuzyıllarda Altın Hanlar-Cungarlar bu topraklarda hukum surerler. Aynı bolge 1717-1911 yıllarında Mancurya'nın hakimiyetinde kalır. Tuva tarihinin gunumuze ulaşan ve halkın muhayyilesinde yaşayan en onemli hadiselerinden biri 1883-1885 yıllarında cereyan eder.

Bu tarihte Mancur (Cin) emperyalizmine başkaldıran Tuva kahramanlarının coğu kısa surede yakalanarak idam edilir. Kalan altmış kişi dağlara cıkarak iki yıl boyunca, koca imparatorluk ordusuya mucadelesine devam eder. Sonunda buyuk bir guc uzerlerine gonderilir. Bugun "Sut Hol" olarak bilinen yerde kıstırırlar ve yakalanarak işkenceye tabi tutulurlar. Kafaları vucutlarından koparılır ve Tuva kulturunde kutsal kabul edilen aşıtlarda sırıkların uzerine gecirilir. Bu olay Kurşat ve kırk arkadaşının baş kaldırısının asırlar sonra yeniden tezahuru gibidir. Gunumuzde bu altmış kahraman -Tuvalar onlara "Adnan Durgunnar" (Altmış Firari) veya "Aldan Maadır" (altmış Bahadır) adını vermiştir- hikayesi gerek, halk muhayyilesinde, gerekse tarihi kaynaklarda canlılığını korumaktadır.
1914-1921 yıllarında kısmen Ruslar'ın egemenliğinde kalan bolgede, 1917-1921 yılları arasında Carlık Rusyası ile Bolşevikler'in iktidar mucadelesi gorulur.

"1921 yılının 14 Ağustos tarihinde Tıva Arat Respublika (Tuva Halk Cumhuriyeti) kurulur ve Tuva'nın ilk anayasası kabul edilir. Anayasanın 1. maddesi "Tuva ic işlerinde serbest, dış işlerinde ise Rusya'ya danışarak hareket eder." şeklindedir. Bağımsızlığını 1944 yılına kadar devam ettiren Kucuk Tuva Cumhuriyeti, 20. asırda Turkiye Cumhuriyeti'nden sonra en fazla bağımsız kalan Turk Cumhuriyeti olma ozelliğini gostermiştir. Cumhuriyet kurulduktan sonra devlet başkanlığına Sodnam Balcır secilir.

Daha bu yıllarda, Sovyetler Birliği'nin, ceşitli yollarla Tuva'yı kendilerine bağlamak uzere calışmalara başladığını goruyoruz. Şuphesiz bu yollardan en onemlisi: once Moğolistan'da, cunku komunizm Moğolistan'a resmi olarak 1920'li yılların ortalarında girmiştir, daha sonra Tuva'da genclerin komunist ideoloji doğrultusunda eğitilmesi olmuştur. Eğitilen bu gencler, ulkelerinde yeni acılan okullara oğretmen olarak atanmışlar, kısa sure sonra da yonetimde soz sahibi olmuşlardır.

1930'lu yılların sonunda komunist ideolojiyi savunanların ulke yonetimine tamamen hakim olduklarını goruyoruz. 1921 yılında Tar kurulduğunda: "Rusya'nın işci-ciftci hukumeti Uryanhay (Tuva) Bolgesi'ni kendi toprakları olarak gormemekte ve onu bu şekilde ilerde de gorecek her hangi bir duşuncesi bulunmamakta" diye kutlama mesajı gonderen Sovyetler Birliği yonetimi, aradan 23 yıl gectikten sonra butun şartları lehine cevirmiş ve Tuva Hukumeti'nin 17 Ağustos 1944 yılında aldığı "Buyuk Sovyet Devleti'nin idaresi altına girme isteğini" lutfen! kabul etmiştir. 11 Ekim 1944 yılında alınan bu kararla bağımsız Tar, "Sovyet Muhtar Bolgesi" olmuştur. Sovyetler Birliği'ne katılmak icin en cok caba sarf edenlerden biri olan Salcak, Toka Muhtar Bolge'nin başına getirilmiştir. 10 Ekim 1961 yılında Tuva; "Muhtar Sovyet Sosyalist Cumhuriyeti" unvanını alır. 1991 yılında Sovyetler'in cokuşuyle Tuva, 28 Ağustos'ta "Tuva Cumhuriyeti" adını alır. Şerig-ool Oorjak halk tarafından secilen ilk cumhurbaşkanı oldu. Aralık 1993'te yapılan secimlerde, Tuva Meclisi'ne secilen 32 parlamenterden, 28 tanesini Tuva kokenli adaylar kazanır. Tuva dili uzmanı olan Kaadır-ool Biceldey, parlamento başkanlığına secilir.

Tuva'da 21 Ekim 1993 yılında yeni anayasa kabul edilir. Bu yeni anayasanın 1. maddesi: "Tuva Cumhuriyeti Rusya Federasyonu terkibi icinde demokratik bir devlettir. Federasyon antlaşmasını butun Tuva halkının referandumu gereğince değiştirme, kendini yonetme ve Rusya Federasyonu'ndan ayrılma hakkına sahiptir." demektedir.

​