Omer KIZILIRMAK
TUBITAK-SAGE
Planlamalar ve Kalibrasyon Birim Amiri
Hadi Şimdi de bilmediğiniz yerden et alın ve bilmediğiniz yerden yemek yiyin bakalım...
Gaziosmanpaşa Hacımaşlı koyu domuz ciftliğinin suları ve katı atıkları 300 metre mesafedeki Sazlıdere Barajı'na akıyor. Baraj on milyon kişinin su ihtiyacını karşılıyor.
Ciftlikte 5 bin domuz var.
Turkiye'deki domuz ciftliklerinde yıllık 3 milyon kg. civarında et
uretiliyor. Bu rakam neredeyse kırmızı et uretiminin yarısı. Uretilen domuzlar otellere, yemek fabrikalarına ve marketlere "kıyma" Şeklinde satılıyor. Salam, sosis de piyasaya surme yontemlerinin en sık kullanılanı.
Neden domuz?
Peki ama dinen yasak olmasına, Turk yemek kulturune aykırı bulunmasına rağmen neden domuz cazip bir konu? Cunku domuz yetiştiriciliği kÂrlı bir iş. Domuz uretken bir hayvan.
Cinslerine ve yaşına gore yılda bir, iki, bazen de uc kez ve her
batında 15-20'ye kadar varan yavru dunyaya getirebiliyor. Bir domuz yılda iki kez doğum yapsa, her batından 10 yavru yaşasa, 20 sene yaşayan bir domuzun 400 yavrusu oluyor. Ve dahası yeni doğmuş bir domuz 4-5 ayda 100 kiloya kadar cıkabiliyor.
Normal Şartlarda evcil bir domuzun yuzde 30'u yağ olarak ayrılabilmekte iken bu rakam bazen yuzde 50'yi bulabiliyor.Yani 150 kg'lık bir domuzdan 75 kiloluk yağ elde edilebiliyor. Bu da dana yada koyuna gore tercih edilmesinde onemli bir etken.
Beslenmesi kolay, cam dışında her şeyi -leş dahil- yiyebiliyor. Her domuz da ortalama 80-100 kiloya ulaştığı zaman kesiliyor. Kaba bir hesapla sadece bu ciftlikten yılda yaklaşık 1 milyon kg. et cıkıyor. Bu etlerin hangi kanalla, nerelere satıldığı mechul. Diğer ciftlikler de goz onune alındığında Turkiye'de yaklaşık 3 milyon kg domuz etinin piyasaya değişik yollarla surulduğu ortaya cıkıyor.
Turkiye'deki toplam kırmızı et tuketiminin de 6 milyon kg. olduğu goz onune alınırsa tablonun vahameti daha da netleşiyor. Kilosu 1ile 3.5 milyon lira arasında satılan bu domuz etlerinin ağırlıklı olarak kıyma, sucuk, salam ve sosis olarak satıldığı dile getiriliyor. Ciftlik calışanlarından Ismail Turk'un verdiği bilgiye gore kesilen etler toplu
olarak buyuk otellere, yemek fabrikalarına kıyma ve sosis gibi urunler olarak satılıyor.
Bu ve benzeri ciftliklerden resmi olarak beş firma domuz satın alıyor:
Cerkezo,Polonez,Nuta,Namet ve Şutte...
1. Cerkezo aldığı urunleri Salam Sosis olarak piyasaya surerken aynı zamanda Teşvikiyedeki Şarkuterisinden de nihai tuketiciye ulaşıyor.
ki bu firmanın birde TADET adı altında otellere urun sattığı bir
markası daha bulunuyor...) Aynı zamanda butik mağazalarda ve ulusal zincir
mağazalarda satılan BONUS markalı urunlerin ureticisi de CERKEZO...
2- Ayazağa'daki Cerkezonun hemen yanında uretim yapan ŞUTTE firması da salam, sosis ve jambonlarını markasıyla satıyor. Ancak bilinen
bu firmalar urunleri ceşitli zamanlarda farklı isimlerde piyasaya
suruyor.
Daha once Şutte olarak piyasaya surulen domuz mamulleri son donemde PIGGY adıyla satılıyor. Ustelik unlu Amerikan fast food zincirlerinden Little Caesar's Pizza tam 10 yılı aşkın sureden beri et mamullerini ŞUTTE firmasından temin edip bizlere bir guzel yediriyor.
3- Polonez 5 yıl oncesine kadar resmi olarak domuz urunleri imal edip Migroslarda acık acık urunlerini satarken, son yıllarda %100 dana
etinden urunler imal ettiğini iddia ediyor.
Peki ya bunları goz gore gore mağazalarında sattıran satınalma
mudurleri aldıkları ruşvetin yanısıra bu milletin vebalini aldıklarını da
biliyorlar mı sizce?
Polonezin ciddi anlamda piyasaya yayılmasındaki en buyuk factor MIGROS'tur.
O donem Migrosun et mamulleri satınalmasında olan - Şu an oyuncak reyonunda satınalmacılık yapan- CoŞkun bey'in buyuk paralar
karşılığında Polonezle işbirliği icerisinde olduğunu ve bizzat
domuzları bizlere yediren kişi olduğunu biliyor muydunuz?
Peki ya Migrosta calışan tum tezgahtarların eksiksiz olarak her ay sonunda POLONEZ in sahibi MUSTAFA AKKAŞ beyden (veya satış muduru sıfatı ile calışan ALI OZYAVAŞ'tan) maaşlarını ve primlerini (bizlere sattıkları et mamulleri uzerinden ) aldıklarını biliyor muydunuz?
Peki METRO GROS MARKETLER'in (Şu anki değil bir onceki)
satınalmacılığını yapan kiŞinin Şu an BAĞDAT CADDESINDE bulunan
Polonez - Barbeku restoranlarının sahibi olduğunu biliyor muydunuz?
Peki Izmirin kalesi olarak gorulen KIPA marketlerin
satın almacılığını yapan bayanın Polonezin resmi hissedarı olduğunu biliyor muydunuz?
Peki dunyanın dort yanına ucarken bize yemek hizmeti veren USAŞ- GATEGOURMET firmasının satınalmacılığını yapan CEMIL bey'in
CATALCADA bulunan yazlık villasının POLONEZIN sahibi ile yan yana olduğunu biliyor musunuz?
PEKI AMERIKAN FAST FOOD ZINCIRI DOMINO'S PIZZA ve ALMAN
EKOLU DR.OETKER PIZZALARIN ICERISINDE POLONEZ ET
MAMULLERININ KULLANILDIĞINI BILIYOR MUYDUNUZ?
PEKI GIMA MARKALI VE PIASA'LARDA SATILAN OPI MARKALI
URUNLERI POLONEZIN URETTIĞINI VE BUNUN KARŞILIĞINDA NE
KADAR PARA YEDIRDIĞINI BILIYOR MUSUNUZ?
PEKI SORARIM SIZE: TURKIYEDE DOMUZ ETI YEMEYEN INSAN
KALMIŞMIDIR SIZCE?
4- NUTA oncelikle 7 TEPE markası ile tanınmakla beraber Guneydeki
Herşey dahil - tatil koylerinin bir numaralı tedarikcisi, e tabi yabancı turistlerin yanında yerli turistlerde gume gidiyor. Bu firmalar ozellikle buyuk alışveriş merkezlerinde ayrı bir stand acıyorlar. Ancak kucuk Şarkuterilerde karışık olarak duruyor ve bircok tuketici farkına varmadan domuz urunlerini satın alabiliyor. Ustelik işin ilginc tarafı bu firma Şimdi de firma tanıtım cd si hazırlamış Carrefour gibi buyuk hipermarketlerde ne kadar hijyenik uretim yaptığını anlatıyor. AMA 7 TEPE SOSIS haftasonları marketlerde KDV dahil 2.900.000 TL ye satılıyor. Cunku maalesef bu adamlar sosislerin icerisinde hayvan kuspesi gibi lafını
bile etmek istemediğimiz katkılar kullanıyorlar. Domuz hammaddeli salam
ve sosislerin kesiminin yapılıp piyasa surulduğu bir başka yer de NUTA
nın uretimini yapan kişinin işlettiği Dolapdere'deki imalathane. ( IDEAL markalı salam sosis imalatcısı )
5- NAMET unlu EMINONU HASIRCILAR CARSIŞININ ICINDE yıllardır
tanınan NAMLI PASTIRMACI'nın modern hali!!! Şu an modern uretim
tesisleri BAYRAMPAŞA MEGACENTER (GIDA HALI) icinde derme catma
bir imalathaneden oteye gecemeyecek konumda olan ve uretim
kapasiteleri aylık -gunun 24 saati calıştıklarını duşunurseniz- 70 tonu gecemeyecek olan bu imalathanede NAMET ayda 270 ton et mamulu
uretiyor ve satıyor.
Bu aradaki 200 tonluk kapasite acığını ise ISTANBUL DIŞINDA ne iduğu belirsiz imalathanelerde, merdiven altı firmalarda uretim yaptırıp
uzerine ' %100 NAMET KALITESI' bastıktan sonra (uretim yeri olarak
BAYRAMPAŞA daki adreslerini gosteriyorlar) bizlere afiyetle
yediriyorlar.
Carrefour ve diğer tum zincir mağazalarda POLONEZin uyguladığı
benzer taktikleri uygulayan NAMET bugun kapasitesinin 3 kat uzerinde uretim
yaparak gururla ulkemizi temsil ediyor.
PEKI CEM YILMAZ'IN DEDIĞI GIBI JAN JANLI AMBALAJA SAHIP NAMLI
PASTIRMALARININ SAHIPLERI OLAN ENGIN VE ESEN MEPA
KARDEŞLERIN AYNI ZAMANDA CORLUDAKI DOMUZ CIFTLIKLERININ
YARISINA SAHIP OLDUĞUNU BILIYOR MUYDUNUZ?
2000 SENESINDE PATLAK VERMIŞ OLAN KACAK BUFFALO
ETLERININDE BU IKI INSAN TARAFINDAN GETIRILDIĞINI, HATTA
BAYRAMPAŞADAKI IMALATHANELERININ GAZETECILERLE VE
KAMERALARLA BASILDIĞINI, ENGIN BEYIN SHOW TV'YE KENDI
ELLERINLE O DONEMIN 1 TRILYON LIRASINI HEDIYE ETTIĞINI, DAHA
SONRA DA MILLIYET, HURRIYET VE SABAH GAZETELERINDE
VERDIKLERI ILANLARLA BU OLAYLARI YALANLADIKLARINI BILIYOR
MUYDUNUZ?
NAMLI PASTIRMACININ HEM IMALAT MUDURLUĞUNU YAPAN HEMDE
SAHIP OLDUĞU % 5 HISSE ILE KENDINI BU ŞIRKETE ORTAK OLARAK GOREN MUZAFFER ADINDAKI ŞAHISIN KARDEŞI ILE BIRLIKTE
BAĞCILARDA BIR IMALATHANE DAHA ACTIĞINI, BURADA AT VE EŞEK
ETINDEN YAPILAN PASTIRMALARI DILIMLEYIP PAKETLEDIKTEN
SONRA ZINCIR MARKETLERE SATTIKLARINI, HATTA VE HATTA 2004
YILINA YENI GIRDIĞIMIZ ŞU AYLARDA UĞUR DUNDAR TARAFINDAN
BASILDIKLARINI BILIYOR MUYDUNUZ?
Sonuc: Domuz konusunda herkes topu başkasına atıyor. Bu noktada
tuketicinin yapması gereken Şeyi Cevre Sağlık Il Mudurluğu Gıda ve Cevre Kontrol Şubesi Muduru İrfan Yılmaz ozetliyor; Piyasadaki etleri denetlemek mumkun olmuyor."
Kısacası ne yediğinize dikkat edin.
Hepimize AFIYET OLSUN ),
__________________