Sorularla İslamiyet
Değerli kardeşimiz,
Ecel birdir değişmez. Bazı kimseler Resul-i Ekrem (asm) Efendimizin:
Alıntı:
"Sadaka belĂ‚yı def eder ve omru uzatır."(bk. Heysemi, Mecmau’z-Zevaid, III/63)
hadîs-i şerifini ileri surerek, omrun uzayabileceğini ve dolayısıyla da ecelin değişebileceğini iddia ederler. EvvelĂ‚ şunu belirtelim ki, sadakanın omru uzatmasının hakikati ne olursa olsun, neticede insanın olumu soz konusudur ve bu ise ezelî ilmiyle Allah'ın malûmudur. Bu noktadan, onun olum vakti ve dolayısıyla da omur muddeti Allah tarafından takdir edilmiş olup bunun değişmesi mumkun değildir. MeselĂ‚, bir kimsenin verdiği bir sadaka ile omrunun iki yıl uzadığını farzedelim. Bu şahsın, ecel-i muallĂ‚k dediğimiz, şarta bağlı eceli, eğer sadakayı verirse omru elli sene, vermezse kırk sekiz sene, şeklinde olsun. CenĂ‚b-ı Hak o şahsın soz konusu sadakayı vereceğini bildiği icin, omrunu elli sene olarak takdir etmiştir. İşte bu ecel değişmez.
Yukarıda takdim ettiğimiz hĂ‚dîs-i şerif ile Peygamber Efendimiz (asm) mu'minleri hayra teşvik etmekte ve aralarındaki sevgi bağlarını sadaka ile percinlemektedir. Sadakanın belĂ‚yı def etmesi, Allahu ZulcelĂ‚l'in lutfu ve atĂ‚sıdır. Verdiğimiz sadakaların ne gibi belĂ‚ların define vesile olduğu ise, bizim mechûlumuzdur. Verdiğimiz sadakalarla ve yaptığımız hayırlı hizmetlerle başımıza gelecek bircok belĂ‚ların define sebeb olmaktayız. Vucuda gelmediği icin bilemediğimiz bu belĂ‚ların defi, bizim icin ayrı bir nimettir ve bu nimet menfî nimet şeklinde ifĂ‚de edilmektedir. Sadakanın musbet nimet olması ciheti ise, mu'minlere hayır ve hasenat kazandırmasıdır.
Sadakanın omru uzatmasını kelĂ‚m ilminin buyuk Ă‚limlerinden TeftazĂ‚nî Hazretleri, Şerh-i Akaid adlı eserinde ceşitli yonleriyle izah etmiştir. TeftazĂ‚nî Hazretleri'ne gore:
Alıntı:
"Omrun uzamasından maksat, omrun bereketlenmesidir. Âhirete hayır ve hasenat icin verilmiş bir sermaye olan insan omrunun uzaması, bu sermaye ile daha cok kĂ‚r elde etmek manasınadır. Buna gore omrun muddetinde bir değişme olmasa da, sadaka yoluyla mahsulunde bir artma olması omrun uzaması demektir. Bunu bir misĂ‚l ile acıklamaya calışalım. Bir ağacın her baharda dort bin meyve verdiğini ve omrunun on sene olduğunu farzediniz. CenĂ‚b-ı Hakk'ın ağaca lutuf ve insanıyla baharlardan birinde dort bin yerine sekiz bin meyve verdirmesi halinde, ağacın omru manen bir yıl uzamış, demektir. İşte sadaka da insan omrunun verimini artıran guzel bir vasıtasıdır. Ve bu mĂ‚nĂ‚da omru uzatmaktadır."
Yukarıdaki hakikati TeftazĂ‚nî Hazretleri şu şekilde ifĂ‚de etmiştir:
Alıntı:
"Sadaka, omurden maksûd-u ehem (en onemli gaye) olan şeyi ziyade ediyor (artırıyor). O da amel-i sĂ‚liha ile kemĂ‚le ermektir. Cunku insanlar nefislerini kemĂ‚le ve iki dunya saadetine, salih ameller ile getirebilirler."
Sadakanın omru uzatmasının diğer bir mĂ‚nĂ‚sı, rızıkta berekete ve omrun huzur ve surur ile gecmesine vesile olmasıdır.
Başka bir mĂ‚nĂ‚ da, omrun uzaması, olumden sonra hayır ve hasenat defterinin kapanmamasıdır. Bilindiği gibi, sadaka mal yanında ilim ve irfan ile de olmaktadır. Mu'minlere faydalı bir eser neşreden bir Ă‚limin sevap defteri olumuyle kapanmaz. Bu ise onun omrunun uzaması demektir. Zira, omru uzadıkca hayır ve hasenatına devam edecek olan o zĂ‚t, aynı işi olumden sonra da yapabildiğine gore manen hayattadır demektir.
İlave bilgi icin tıklayınız:
- Sadaka nedir, nelerden verilir ve nasıl yapılır? Sadaka bela ve musibetleri yok eder, omru de uzatır, denilmektedir. Bununla ilgili rivayetler nelerdir?..
Selam ve dua ile...
Sorularla İslamiyet
https://sorularlaislamiyet.com/sadak...hadisini-nasil
__________________