T.B.M.M. (S. Sayısı : 85): Turkiye Cumhuriyeti Hukumeti adına 18 Kasım 1999 tarihinde Strazburg'da imzalanan "Ev Hayvanlarının Korunmasına Dair Avrupa Sozleşmesi"nin onaylanması uygun bulunmuştur.
EV HAYVANLARININ KORUNMASINA DAİR AVRUPA SOZLEŞMESİ
GİRİŞ
İşbu Sozleşmeyi imzalayan Avrupa Konseyi uyesi devletler, Avrupa Konseyi'nin amacının uyeleri arasında daha sıkı bir birlik gercekleştirmek olduğunu dikkate alarak,
İnsanın yaşayan tum canlılara ahlÂkî bir yukumluluğunun olduğunu tanıyarak ve insan ile ev hayvanları arasında mevcut ozel ilişkileri hatırda tutarak,
Ev hayvanlarının yaşam kalitesine olan katkılarını ve bunun sonucu olarak da toplum icin taşıdığı onemi dikkate alarak,
İnsan tarafından bakılan hayvanların geniş ceşitliliğinden kaynaklanan guclukleri dikkate alarak,
Hayvanların, aşırı nufuslarına bağlı olarak, insan ve diğer hayvanların hijyen, sağlık ve guvenlikleri acısından taşıdıkları riskleri dikkate alarak,
Yabanî fauna orneklerinin ev hayvanı olarak muhafaza edilmelerinin desteklenmemesi gerektiğini dikkate alarak,
Ev hayvanlarının elde edilmesi, muhafaza edilmesi, ticarî veya ticarî olmadan uretilmesi, başkasına devredilmesi ve ticaretini etkileyen farklı şartların bilincinde olarak,
Ev hayvanlarının muhafaza edilme koşullarının her zaman sağlıklarını ve refahlarını geliştirmeye izin vermediğinin bilincinde olarak,
Bilgi veya bilinc noksanlığı nedeniyle, bazen, ev hayvanlarına karşı davranışların onemli olcude değiştiğini kaydederek,
Ev hayvanları sahiplerinin sorumluluğu sonucunda doğacak temel muşterek davranış ve uygulama standardının sadece arzu edilen değil, aynı zamanda gercekci bir hedef olduğunu dikkate alarak,
Aşağıdaki hususlarda anlaşmışlardır :
BOLUM I - GENEL HUKUMLER
Madde 1
Tanımlar
1. Ev hayvanı, insan tarafından ozellikle evde, ozel zevk ve refakat amacıyla muhafaza edilen veya edilmesi tasarlanan her turlu hayvanı ifade eder.
2. Ev hayvanlarının ticareti, kÂr amacıyla yapılan, ev hayvanlarının sahipliğinin değişmesine yol acan onemli miktarlardaki tum duzenli ticarî işlemleri ifade eder.
3. Ticarî uretme ve barındırma, kÂr amacıyla ve onemli miktarda yapılan uretme ve barındırmayı ifade eder.
4. Hayvan barınağı, cok sayıda ev hayvanının muhafaza edilebileceği, kÂr amacı gutmeyen bir tesisi ifade eder. Ulusal mevzuat ve/veya idarî tedbirler izin verdiğinde, bu gibi tesisler başıboş hayvanları da kabul edebilir.
5. Başıboş hayvan, evi olmayan veya sahibinin veya bakıcısının evinin sınırları dışında bulunan ve herhangi bir sahibin ya da bakıcının kontrolu veya doğrudan denetimi altında bulunmayan ev hayvanını ifade eder.
6. Yetkili makam, uye ulke tarafından tayin edilen makamı ifade eder.
Madde 2
Amac ve Uygulama
1. Tarafların herbiri;
a) Bir kişi veya kurum tarafından evde ya da ticarî uretme ve barındırma kuruluşlarında ve hayvan barınaklarında muhafaza edilen ev hayvanları,
b) Uygun hallerde başıboş hayvanlar,
konularında işbu Sozleşmenin hukumlerine işlerlik kazandırılması icin gerekli tedbirleri almayı taahhut eder.
2. Bu Sozleşmenin hicbir hukmu hayvanların korunması veya tehdit altındaki yabanî turlerin korunması konusundaki belgelerin uygulanmasını etkilemez.
3. İşbu Sozleşmenin hicbir hukmu, Tarafların ev hayvanlarının korunmasına yonelik daha sıkı tedbirleri kabul etme hurriyetine veya bu belgede yer alan hukumlerin işbu belgede ozellikle belirtilmeyen hayvan sınıflarına da uygulanması hakkını etkilemez.
BOLUM II - EV HAYVANLARININ MUHAFAZA EDİLMESİ İCİN KURALLAR
Madde 3
Hayvanların Refahı İcin Temel Kurallar
1. Hic kimse bir ev hayvanının, gereksiz acı, sıkıntı veya ızdırap cekmesine sebep olamaz.
2. Hic kimse bir ev hayvanını terk edemez.
Madde 4
Muhafaza Etme
1. Bir ev hayvanını muhafaza eden veya bakımını kabul eden kişi, hayvanın sağlığı ve refahından sorumludur.
2. Bir ev hayvanını muhafaza eden veya onunla ilgilenen kişi, hayvanın cinsi ve ırkına bağlı olarak davranış gereksinimlerini dikkate alan barınak, dikkat ve ihtimamı sağlayacaktır. Ozellikle;
a) Yeterli ve uygun gıda ve su verecek,
b) Hareketi icin uygun imkÂnları sağlayacak,
c) Kacışını onleyecek tum makul tedbirleri alacaktır.
3. Bir hayvan;
a) Yukarıdaki 2 nci paragrafta belirtilen şartlar yerine getirilmediği veya
b) Belirtilen şartlar yerine getirilmesine rağmen hayvan esarete alışamazsa ev hayvanı olarak muhafaza edilemez.
Madde 5
Uretim
Bir ev hayvanını uretmek icin secen bir kişi, o hayvanın, dişinin veya yavruların sağlık ve refahını risk altına sokabilecek anatomik, psikolojik ve davranış ozelliklerini goz onunde bulundurmaktan sorumlu olacaktır.
Madde 6
Ev Hayvanı Edinmede Yaş Sınırı
Hicbir ev hayvanı ebeveynlerinin veya ebeveyn sorumluluğu taşıyan diğer şahısların acık rızası olmaksızın 16 yaşın altındaki kimselere satılamaz.
Madde 7
Eğitim
Hicbir ev hayvanı, sağlığına ve refahına zarar verecek şekilde, ozellikle doğal gucunu ve kapasitesini aşacak bicimde ya da yaralanmasına veya gereksiz ağrı, acı, sıkıntı veya ızdırap cekmesine yol acacak suni yardımlar kullanarak eğitilemez.
Madde 8
Ticaret, Ticarî Uretim ve Barındırma, Hayvan Barınakları
1. Sozleşme yururluğe girdiği tarihte ev hayvanlarının ticaretini, ticarî amacla uretimini yapan veya barındıran veya hayvan barınağı işleten her kişi, her Tarafca belirlenecek uygun sure icerisinde bu faaliyetlerini yetkili makama bildirecektir.
Bu faaliyetlerden herhangi birinde hizmet yapmaya niyetli her kişi, bu niyetlerini yetkili makama bildireceklerdir.
2. Bu bildirim,
a) Bu faaliyetlere dahil olan veya olacak ev hayvanı turlerini,
b) Sorumlu kişi ve onun bilgi duzeyini,
c) Kullanılan veya kullanılacak mulkun ve ekipmanın tanımını, belirtmelidir.
3. Yukarıda belirtilen faaliyetler ancak;
a) Profesyonel eğitim veya ev hayvanları konusunda yeterli deneyim sonucunda sorumlu kişinin faaliyette bulunmak icin gerekli bilgi ve kapasiteye sahip olması,
b) Faaliyet icin kullanılacak mulk ve ekipmanın 4 uncu maddede belirtilen şartları yerine getirmesi, durumunda gercekleştirilebilir.
4. Yetkili makam, 1 inci paragrafta belirtilen hukumler cercevesinde yapılan bildirim temelinde, 3 uncu paragrafta belirtilen şartların yerine getirilip getirilmediğini tespit eder. Şayet şartlar gerektiği şekilde sağlanmamışsa, tedbirler tavsiye eder ve gerekirse, hayvanların refahı icin, faaliyetin başlatılmasını veya devam etmesini yasaklar.
5. Yetkili makam, ulusal mevzuat ile uyumlu olarak, yukarıda belirtilen şartların yerine getirilip getirilmediğini denetler.
Madde 9
Reklam, Eğlence, Sergi, Yarışma ve Benzeri Faaliyetler
1. Aşağıdaki şartlar sağlanmadıkca ev hayvanları reklam, eğlence, sergi, yarışma ve benzeri faaliyetlerde kullanılamaz.
a) Organizatorun bu hayvanlara, 4 uncu maddenin 2 nci fıkrasındaki koşullara uygun olarak davranılmasını sağlayacak gerekli şartları oluşturması ve
b) Ev hayvanlarının sağlık ve refahının risk altına sokulmaması.
2. a) Yarışma esnasında veya,
b) Hayvanın sağlık ve refahını risk altına sokabilecek diğer zamanlarda,
ev hayvanının doğal performans duzeyini artırmak veya azaltmak amacıyla ona hicbir madde verilemez, tedavi uygulanamaz veya cihaz tatbik edilemez.
Madde 10
Cerrahî Operasyonlar
1. Bir ev hayvanının dış gorunuşunu değiştirmeye yonelik veya diğer tedavi edici olmayan cerrahi mudahaleler yasaktır. Ozellikle;
a) Kuyruğun kesilmesi,
b) Kulakların kesilmesi,
c) Ses tellerinin alınması,
d) Tırnak ve dişlerin sokulmesi.
2. Bu yasaklamalara sadece aşağıdaki durumlarda musaade edilecektir;
a) Bir veteriner hekimin, veterinerlikle ilgili tıbbî sebepler veya ozel bir hayvanın yararı icin gerektiğinde tedavi edici olmayan mudahaleyi gerekli gormesi,
b) Uremenin onlenmesi.
3. a) Hayvanın şiddetli acı cekeceği veya cekmesi muhtemel operasyonlar sadece anestezi uygulanarak ve bir veteriner hekim tarafından veya onun gozetiminde gercekleştirilecektir.
b) Anestezi gerektirmeyen operasyonlar, ulusal mevzuata uygun olarak, yetkili bir kişi tarafından gercekleştirilebilir.
Madde 11
Oldurme
1. Veteriner hekim veya diğer bir yetkilinin yardımının hızlı bir şekilde temin edilemediği veya ulusal mevzuat kapsamında bir hayvanın acısını ortadan kaldırmaya yonelik acil veya ulusal mevzuatla ongorulen diğer tum acil durumlar dışında, bir ev hayvanı ancak bir veteriner hekim veya diğer bir yetkili tarafından oldurulebilir.Tum oldurmeler şartların gerektirdiği asgarî duzeyde fiziksel ve manevî acı verecek şekilde gercekleştirilecektir. Secilen yontem, acil durumlar dışında :
a) ani şuur kaybı ve olumu gercekleştirecek ya da
b) derin genel anestezi ile başlayacak, bunu kesin ve mutlak olumu sağlayacak işlem izleyecektir.
Oldurmeden sorumlu kişi, hayvanın cesedi yok edilmeden once o hayvanın olduğunden emin olacaktır.
2. Aşağıda belirtilen oldurme yontemleri yasaktır.
a) 1. b paragrafında kaydedilen etkilerin gercekleşmemesi durumunda, boğma veya nefessiz kalmasına neden olacak diğer yontemler,
b) 1 inci paragrafta belirtilen etkileri sağlayacak, dozu ve uygulaması kontrol edilemeyen herhangi bir zehirli madde veya ilac kullanımı,
c) Ani şuur kaybı meydana getirmeden yapılan elektrikle oldurme.
BOLUM III- BAŞIBOŞ HAYVANLAR İCİN EK TEDBİRLER
Madde 12
Sayılarının Azaltılması
Taraflardan biri, başıboş hayvan sayısının sorun yarattığını duşunurse, gereksiz ağrı, acı ve ızdırap cekmelerine sebep vermeyecek şekilde sayılarını azaltmak icin uygun yasal ve/veya idarî tedbirleri alacaktır.
a) Bu tedbirler aşağıdaki şartları kapsayacaktır;
i. Bu hayvanlar yakalanacak ise, bunun hayvana fiziksel ve manevi olarak en az seviyede acı verecek şekilde gercekleştirilmesi,
ii. Yakalanan hayvanların muhafaza edilmesi veya oldurulmesi işlemlerinin bu Sozleşmede belirtilen prensiplere uygun olarak gercekleştirilmesi.
b) Taraflar,
i. Kopek ve kedilere damgalama gibi az acı veren ya da hic ağrı, acı ve ızdırap cektirmeyen uygun bir yontemle aynı zamanda sahiplerinin isim ve adresleri ile birlikte numaraları kayda gecirilerek daimi kimlik sağlamayı,
ii. Kedi ve kopeklerin plansız uremelerini azaltmak icin bu hayvanların kısırlaştırılmalarını teşvik etmeyi,
iii. Başıboş kedileri ve kopekleri bulan kişilerin, bu konuda yetkili makama bilgi vermelerini teşvik etmeyi, değerlendirmeyi taahhut ederler.
Madde 13
Yakalama, Muhafaza Etme ve Oldurme İcin İstisnalar
Başıboş hayvanların yakalanmaları, muhafaza edilmeleri ve oldurulmeleri konularında bu Sozleşmede yer alan prensiplere sadece hastalıkların kontrolune yonelik Hukumet programları kapsamında kacınılmaz hallerde istisna getirilebilir.
__________________