Galicya kokenli soylu bir ailenin co*cuğu olan Camoens, Coimbra Universitesi'nde eski yunan ve latin edebiyatları oğrenimi gordu (1539); şiirleriyle saray cevresinde un kazandı; ama aşk ilişkileri yuzunden başı derde girince surgune gonderil*mesi (1546) ustune orduya girdi. Fas'taki bir savaşta yaralanarak (1547) sağ gozunu yitirdi. Lizbon'a donduğunde (1549) yeniden saray cevresine girdi. 1552 yılında, bir duello sonucu tutuklandı ve bir yıl sonra serbest bırakıldıysa da, yeni*den ulkesinden ayrılmak zorunda kaldı.
1553'te Hindistan'a giderek yeniden carpışmalara katıldı. Bir sure icin Goa'da kaldıktan sonra Macao'ya gonderildi (1558). O tarihten sonra Os Lusiadas adlı yapıtını yazmaya başladı (Goa'ya donerken bindiği gemi batınca yuzerek karaya cıktığı, yuzerken yapıtını bir eliyle dalgala*rın ustunde tuttuğu soylenir). Goa' da zimmetine para gecirmekle suc*lanarak tutuklandı. Serbest bırakı*lınca Mozambik'e gitti (1567); sonra Lizbon'a dondu (1570). Os Lusia*das'ı yayınladıktan sonra, 1572 yı*lında İcral tarafından aylığa bağlan*dı. Kralın olumu ustune (1578) yoksul duştu ve Lizbon'da cıkan veba salgını sırasında oldu.

OS LUSİADAS
On turku ve sekizer dizelik 1 102 kı*tadan oluşan Os Lusiadas'in adını, Portekiz'in eski ya da efsanevi adı Lusitania'dan alan Camoens, bu ya*pıtında XVI. yy'ın başında Vasco da Gama'nın fetihlerinin ve yolculuğu*nun anlatısı aracılığıyla ulkesinin tarihini anlatmış, bu arada buyuk olcude mitolojiden yararlanmıştır. Yapıtın başlangıcında Olympos tan*rıları, Hindistan' ın Portekizlilere verilmesi işinden soz ederler. Bacchus'un karşı cıktığı bu duşunceyi Mars, ozellikle de Venus benimser*ler. Gama ve arkadaşları butun yapıt boyunca, Bacchus'un duşman*lığı nedeniyle ceşitli tehlikelere go*ğus germek zorunda kalırlar: Mağri*bîlerin saldırısına uğrarlar; korkunc bir fırtınaya tutulur, bu felaketten ancak Venus'un yardımıyla kurtu*lurlar. Once Melinde sonra da Kalikut kralları tarafından karşılanan Gama, onlara Portekiz'in tarihini anlatır. Gama ve arkadaşlarını guc*lendirmek ve odullendirmek icin Venus, Okyanus'un ortasında karşı*larına buyulu bir ada cıkarır; denizciler bu adada Thetis ve su perileri tarafından karşılanırlar. Thetis, Gama'yı, tepesinden butun evreni gorebildiği bir dağa goturur ve ona gokcisimlerinin Yer'e ve Yer'deki halklara doğru olan hare*ketlerini betimler. Yapıtın sonunda fatihler ve havariler belirir.

YENİ BİR ANLAYIŞ
Yapıtında hem Eskicağa ozgu konu*ları, hem ulusal geleneği, hem de kendi oz deneyimini kaynaştırmak isteyen Camoens, Odysseus'unkine benzer uzun bir yolculuğu, deniz ya*şamı ve egzotik ulkeler ustune bil*diklerinden yararlanarak anlatmış, kompozisyon yontemlerini ve konu*larını Vergilius'un Aeneis adlı yapı*tından alarak, mitoloji temelini h-ristiyanlığa ozgu oğelerle yenilemiş*tir.Os Lusiadas,bilimin bulgularına son derece acık, egzotizm ve seruven meraklısı, yeni anlayışta bir sanat*cının yapıtıdır.
İlk modern destan yazarı sayılan Camoens, Rimas adlı yapıtıyla da bir sonraki yuzyılda lirizmin canlan*masına yol acmıştır. Bir bakıma klasik portekizcenin ku*rucusu sayılabilecek olan Camoens, uzun sure Avrupa'da pek tanınma*mış, Tasso ve Fenelon'a (Telemaque) esin kaynağı olmuş, XIX. yy'dan sonra da unu dunyanın her yanına yayılmıştır
__________________