CAĞIMIZIN NEVROTİK KİŞİLİĞİ Karen Horney, “Cağımızın Nevrotik Kişiliği” kitabında cağımız insanını kaygılarını, sebeplerini, kaygılı davranışların sonuclarını inceliyor ve bunları ana başlıklar altında toplayarak Freud’un goruşlerini eleştirerek bir takım yenilikler getiriyor. Nevrozların uzerindeki en buyuk etkiyi kulturel koşullara bağlayan Horney, Freud’un nevrozların temeli olduğunu savunduğu biyolojik ve fizyolojik koşulların arka planda kaldığını savunuyor. Horney, nevrotik kişiliğin ihtiyaclarını 10 başlık altında topluyor. Bunlar sevgi, yonetecek birini arama, yaşamını kısıtlama, guc kazanma, başkalarını somurme, prestij kazanma, kendini beğenme, kişisel başarı, mukemmele erişme ile bağımsızlık ve yeterlilik ihtiyaclarıdır. BOLUM 1 NEVROZLARIN PSİKOLOJİK VE KULTUREL ANLAMI Gunumuzde “nevrotik” kelimesinin genellikle tembel, alıngan, kuşkucu, hırslı, sinirli sozcukleri yerine sık sık kullanıldığını duyuyoruz. Nevrotik terimi aslında bir tıp terimi olmakla birlikte artık kulturel iceriği goz onunde bulundurulmadan kullanılamaz. Nevrozlar normal davranış kalıplarından sapmalar olarak nitelenirler. Normallik kavramı uzerinden hareket edecek olursak, kulturler arasındaki normallik tanımı gosteriyor ki, bir kulturde normal karşılanan tavır, bir diğer kulturde “anormal” olarak gorulebilir (orneğin Eskimolar katillerin cezalandırılması gerektiğini duşunmezler). Normallik kavramı, yalnızca kulturden kulture değil, aynı kultur icinde de zamana bağlı olarak değişebilir. Her kulturun, kendi duygu ve durtulerinin “insan doğası”nın tek normal ifadesi olduğu inancına sarılması icin yeteri kadar neden vardır. Kendi ulkemizin ya da kulturleri bizimkine benzeyen ulkelerin sınırlarını Gectiğimiz anda daha cok sorunla karşılaşırız. Ayrıca bu kavram, toplum icindeki farklı sınıflar arasında da değişkenlik gosterir. Horney’e gore, normallik anlayışımızın ortaya cıkışı, belirli bir topluluk icinde varolan ve bu topluluğun kendi uyelerine kabul ettirdiği belirli duygu ve davranış kalıplarının onaylanması sonucunda oluşmuştur. Ama bu kalıplar kulture, zamana, sınıfa ve cinsiyete gore değişebilir. Sonuc olarak; Kendi kulturumuz ile diğer kulturlerin bulguları arasındaki benzerliklerden her ikisinin durtulerinin aynı olduğu sonucunu cıkarmamalıyız. Tum insanlık icin doğru olduğu kabul edilebilecek normal bir psikoloji yoktur. Horney, Freud’un bireyin yaşam koşullarını, cocukluk yıllarında karşılaştığı yoğun sevgi duygularının yapıcı etkilerini ayrıntılarıyla bilmedikce nevrozları anlayamayacağımızı savunan goruşunu eleştirmiştir. Freud’un psikolojik ozelliklerin biyolojiden kaynaklanması konusunu fazla abarttığını duşunen Horney, kulturel etkenleri bir kenara itmesine dikkat cekiyor. Yalnız dış gorunumle ilgilenirsek, bir nevrozu oluşturan şeyin ne olduğunu soylemek, ortak ozelliklerini bulup cıkarmak oldukca zordur. Fakat tum nevrozlarda ortaya cıkan iki ayırt edici ozellik vardır...
__________________