Avrupa Uzay Ajansı (ESA), gectiğimiz gunlerde fırlatılmasının uzerinden 10 yıl gecen Rosetta uydusunun 67P / Churyumov-Gerasimenko isimli kuyruklu yıldızın yorungesine yerleştirildiğini bildirdi. Yorungeye yerleştirme işleminden sonraki aşamada ise Rosetta uydusunun gorev yuklerinden bir tanesi olan “Philae Lander” isimli sonda, uydudan ayrılacak ve kuyruklu yıldızın yuzeyine inecek. Sondanın kuyruklu yıldız yuzeyinden fotoğraf ve ornek toplaması planlanıyor.
Rosetta gorevi, insanlık icin ilkleri taşımasının yanı sıra bilimsel acıdan da cok onemli bir donum noktası. İlk kuyruklu yıldız gorevi 1978 yılında fırlatılan ICE ya da diğer adıyla ISEE-3 uydusuyla gercekleştirilmişti. Uydu 1985 yılında Giacobini-Zinner kuyruklu yıldızının 7860 km yakınına gelmişti. Onceki gozlemler kuyruklu yıldızların uzerinde zengin karbon, hidrojen oksijen ve nitrojen den oluşan organik molekulerin olduğu gosterdi. Teoriye gore dunyadaki suyun ve organik molekullerin buyuk bir bolumunun kuyruklu yıldızların getirdiği duşunulmekte. Bu sebeple kuyruklu yıldızların gezegenlerin gelişiminde onemli bir role sahip olduğu duşunuluyor. Bu teorilerin doğruluğu Rosetta gorevi sonucunda ortaya cıkması planlanıyor. Bilim insanları daha onceki uydu ve yer gozlem sonuclarından elde ettikleri verileri Rosetta’nın sonucları ile karşılaştırmayı planlıyorlar.
Peki goreve neden Rosetta ismi verildi?
Rosetta adını 1799 yılında keşfedilen Rosetta Stone’dan almakta. Rosetta Stone uc dilde yazılmış bir taş. Uzerinde; Demotik (Mısır’da halkın kullandığı dil), Hiyeroglif ve Antik Yunanca dillerinde yazılmış bir antlaşma metni. Taşın uc dilde yazılması sebebiyle Mısır halkı ile Mısır asilleri ve Yunanlılar taşı rahatlıkla okuyabilmişler. Yaklaşık 700 kilogram olan taş şuanda İngiltere’de “British Museum’da sergilenmektedir. Uzun araştırmalar sonucunda Rosetta Stone ya da bizdeki karşılığı Reşid Taşının kaybolmuş bir uygarlığın tarihini anlatmakta olduğu anlaşıldı. Bu yaklaşımla Rosetta uydusunun da Guneş sisteminin tarihini ve yaklaşık 4600 milyon yıl once gezegenlerin henuz oluşmadığı bir donemdeki hali hakkında bize bilgi sağlaması planlanıyor.
bilim.org
__________________