Yuzuncu Yıl Universitesi Jeoloji Muhendisliği Bolumu Oğretim UyesiYrd. Doc. Dr. Onur Kose, Jeoloji Muhendisliği Bolumu bunyesindeki Jeomatik ve Goruntu İşleme Laboratuarında, NASA, Fransız Ulusal Uzay Araştırmaları Merkezi (CNES)ve ESA gibi ileri uzay teknolojisine yonelik, dunyanın en onemli merkezlerinde geliştirilen Uydusal Sar İnterferometrisi metodolojisi uygulamalarını hayata gecirdiklerini soyledi.


SAR (Sentez Acılımlı Radar) tekniğinin, ozellikle uydulardan itibaren radar ve mikrodalga sinyalleri ile yeryuzunun goruntulenmesini esas aldığını kaydeden Kose, interferometri yonteminin ise sinyaller arasında meydana gelen girişimleri olcumleme sureclerini esas aldığını belirtti.

Uydu goruntulemelerinden itibaren İnterferometrik Sar uygulamalarına yonelik tekniklerin tamamını iceren calışmalara “Insar” adı verildiğini vurgulayan Kose, şu bilgiyi verdi: “Uydu tabanlı Insar uygulaması, volkanik ve tektonik hareketler, depremler ve heyelanlar gibi doğal sureclerle meydana gelen yerkabuğu uzerindeki yuzey deformasyonlarının hassas şekilde belirlenmesi ve takibinin yapılması uzerine geliştirilen ileri teknoloji urunu olcumleme metodolojisidir. Başlangıcta NASA ve CNES tarafından geliştirilen metodoloji, 1990’lı yılların sonundan itibaren yerbilimlerine ve ozellikle de jeolojiye yonelik onemli araştırma merkezlerinde de yaygın olarak kullanılmaya başlanmıştır. Doğu AnadoluBolgesi’ndeki volkanik ve tektonik hareketliliği, NASA ve ESA gibi ileri uzay teknolojisine sahip merkezlerde geliştirilen Uydusal Sar İnterferometrisi metoduyla takip etmemiz, bizim acımızdan onemli gelişmedir”
CALIŞMAYA ESA DESTEĞİ
Onur Kose, “Doğu Anadolu’nun Volkanik ve Tektonik Hareketliliğinin Uydusal İnterferometri Yontemiyle Takibi” konulu bu calışmanın, Avrupa Uzay Ajansı’nın (ESA) projesi kapsamında başlatıldığını anlatarak, calışmanın TUBİTAK tarafından sağlanan maddidestekle yurutulduğunu kaydetti. Kendisinin başkanlığında yurutulen bu calışmanın 2007 yılına kadardevam edeceğine işaret eden Kose, “Blais Pascal Universitesi Oğretim uyelerinden Dr. Jean-Luc Froger, 30 Ağustos-10 Eylul tarihleri arasında Van’a gelerek calışmamıza onemli katkı sağlamıştır. Bu projemize Avrupa Uzay Ajansı (ESA), YYU Araştırma Projeleri Başkanlığı, Fransa Ankara Buyukelciliği ve TUBİTAK tarafından onemli katkılar sağlanmıştır” dedi.

Kose, bu teknoloji uzerine calışma yapmak isteyecek genc araştırmacılara, yakın gelecekte Yuzuncu Yıl Universitesi Muhendislik-Mimarlık Fakultesi Jeoloji Muhendisliği Bolumu Jeomatik ve Goruntu İşleme Laboratuarı’nda eğitim verilebileceğini kaydetti.
UYUYAN VOLKAN NEMRUT’A UYDU TAKİBİ
Kose, uydusal interferometri yonteminin bolgede bulunan ve ulkeninen onemli aktif volkanları olan Nemrut ve Tendurek Dağları’nın takibinde kullanılacağını ifade etti. Yapılmış son araştırmalara gore, Nemrut Volkanı’nın son 10 bin yılda en az 20 kez puskurduğunu dile getiren Kose, şoyle devam etti:

“Nemrut Volkanı’ndaki son patlama, 1441 yılında meydana gelmiştir. 564 yıldır faaliyete gecmeyen volkanın bu yontemle takip edilmesi gerekmektedir. Nemrut Volkanı buyuk bir kaldera icinde buyuk bir gol barındırmaktadır. Bu nedenle meydana gelebilecek asidik volkanizmanın bolgede onemli duzeyde tehlike yaratması soz konusudur.”