Turkiye Bilimsel ve Teknolojik Araştırma Kurumu Marmara Araştırma Merkezi (TUBİTAK MAM) sera gazı salınımını ortadan kaldıran, sessiz calışan, şarj edilebilir hibrit elektrikli otobus geliştirdi.

Aynı tur konvansiyonel araca gore cok daha hızlı kalkış yapabilen otobus, saatte 100 kilometre hıza ulaşabiliyor, lityum bataryaları sayesinde 40 kilometre yol gidebiliyor.
Otobusun bataryaları şebekeden 6-7 saatte şarj edilebiliyor. Şarj suresi, ozel olarak tasarlanmış şarj sistemlerinin kullanılması halinde 30 dakikaya kadar indirilebiliyor.
TUBİTAK MAM Enerji Enstitusu uzman araştırmacılarından Mekatronik Yuksek Muhendisi Murat Demirci, AA muhabirine yaptığı acıklamada, ''Şarj Edilebilir Seri Hibrit Elektrikli Otobus''u TUBİTAK TARAL 1007 programı kapsamında desteklenen ve Ulaştırma Bakanlığının muşterisi olduğu ''Ulaştırma Sektorunde Sera Gazı Azaltımı'' projesi kapsamında geliştirdiklerini anlattı.
Şebekeden şarj edilebilen seri hibrit elektrikli otobusu Otokar firmasının Sultan 160S arac şasesi uzerinde geliştirdiklerini belirten Demirci, arka aksı 150 kilovatlık fırcasız DC elektrik motoru tarafından tahrik edilen otobusun saatte maksimum 100 kilometre hıza ulaşabildiğini ifade etti.
Elektrikli motorun kalkış torkunun icten yanmalı motora gore cok daha yuksek olduğunu, bu nedenle hibrit otobusun konvansiyonel Sultan 160S'ye gore cok daha hızlı kalkış yapabildiğini bildiren Demirci, arka bagaja yerleştirilen lityum-polimer bataryaları sayesinde sesiz ve sera gazı salınımı olmadan yaklaşık 40 kiometre yol gidebildiğini soyledi.
Demirci, bataryaların enerjisi bittiğinde otobusteki jeneratorle bir yandan aracın tahriki icin gerekli enerjinin uretildiğini, diğer yandan da bataryaların şarj edilebildiği hibrit calışma moduna gecildiğini kaydetti.
Hibrit calışma modunda, konvansiyonel araca gore emisyon değerleri ve yakıt tuketiminin yuzde 20 azaldığını anlatan Demirci, hibrit otobusun bataryalarının istendiğinde şebekeden 6-7 saatte şarj edilebildiğini, ozel olarak tasarlanmış şarj sistemleri kullanılması halinde şarj suresinin yaklaşık 30 dakikaya kadar indirilerek bataryaların yuzde 85 oranında doldurulabildiğini belirtti.
-SERA GAZININ AZALTILMASINDA ONEMLİ-
Murat Demirci, hibrit ve elektrikli aracların, ulaştırma kaynaklı sera gazı emisyonlarının azaltılmasında cok onemli bir cozum olduğunu vurguladı.
Ozellikle gelişen batarya teknolojisi ile daha da yaygınlaşması beklenen elektrikli aracların, ''sıfır emisyon'' ozellikleri sayesinde cevre dostu olduğuna, hibrit araclarda ise sera gazı emisyon değerlerinin buyuk oranda aşağı cekildiğine işaret eden Demirci, şoyle devam etti:
''Hibrit elektrikli araclar enerji ceşitliliğine sahiptir. Geliştirilen arac istendiğinde şebekeden de şarj edilebiliyor. Ulkemizin petrolde yurt dışına bağımlılığına karşılık, elektrik enerjisinin birden cok kaynaktan ustelik yerli imkanlarla uretilebilme olanağı vardır.
Elektrik enerjisinin ruzgar, guneş, hidrolik gibi temiz enerji kaynaklarından uretilmesi halinde elektrikli araclar daha temiz bir cevre icin en ideal cozum olacak. Ustelik elektrikli aracların suruş maliyetleri konvansiyonel araclara gore cok daha duşuktur. Dolayısıyla cevreye duyarlı ve cok daha ekonomik olmaları yonuyle hibrit ve elektrikli aracların onemli sosyal ve ekonomik faydaları mevcuttur.''
-KYOTO PROTOKOLU'NE UYULMAZSA...-''
Kuresel ısınmaya karşı 189 ulkenin taraf olduğu Kyoto Protokolu'nu Turkiye'nin de imzaladığını anımsatan Demirci, şunları kaydetti:
''Avrupa Parlamentosunun 17 Aralık 2008 tarihli toplantısında, 2012 yılından itibaren otomobil ve hafif ticari araclarda karbondioksit emisyonunun kilometrede 120 gram seviyesine duşurulmesine, aksi takdirde her gram karbondioksit icin ceza odenmesine karar verildi.
Turkiye'de, gerek Kyoto Protokolu'ne imza konulmuş olması gerekse Avrupa Birliğine uyum calışmaları nedeniyle sera gazlarının azaltımına yonelik calışmaların yapılması gerekiyor. Turkiye aksi takdirde Kyoto sonrası surecte cok onemli finansal yaptırımlara maruz kalabilir.''



Veteknoloji
__________________