Anne-baba olmak icin ille de dunyaya bir cocuk getirmiş olmak gerekmiyor. Cocuk sahibi olmak isteyen ama ceşitli nedenlerle bu hayalini gercekleştiremeyen insanların “evlat edinmek” gibi bir şansları var. Cunku anne olmak, bir cocuğu karnında buyutmek demek değil. Bir cocuğa kalbinin; evinin ve aslında tum yaşamının kapılarını acan her kadın/erkek, anne-baba olabilir.
Evlat edinme konusu, oldukca hassas bir konu. Cunku evlat edinmek de evlat edinilen olmak da, hic kolay değil. Ancak her şekilde, bir aileye ihtiyac duyan bir cocukla; cocuk sahibi olmak isteyen bir kadın ya da erkeğin; yani iki ihtiyac sahibinin buluşturulması anlamına gelen “evlat edinme” durumu, iki taraf icin de buyuk bir şans. Bu konuda ne kadar bilgi sahibisiniz bilmiyoruz ama biz, evlat edinme konusunu sizlere kısaca hatırlatmak istedik. İşte evlat edinme konusunda bilmeniz gereken 14 şey.
1. “Evlat edinme”, durumu evlat edindirilmeye uygun bir cocukla, evlat edinmeye uygun kişi ya da eşler arasında gercekleştirilebilir
Ulkemizde “EvlÂt Edinme” işleyişi; Aile ve Sosyal Politikalar Bakanlığı(ASPB) Cocuk Hizmetleri Genel Mudurluğu ’nce gercekleştiriliyor.
2. Bu surecle ilgili olarak bilinmesi gereken uc kavram var: Evlat edinilen, evlat edinen, kucuk
Evlat edinmesine hukuksal engeli olmayan kişi veya eşlere “evlat edinen”, hakkında korunma kararı bulunan ya da ailesi tarafından evlat edinilmesine izin verilen cocuğa “evlÂt edinilen”, 18 yaşını doldurmamış kişiye de “kucuk” deniliyor.
3. Ve evlat edinmeye başvurmak icin yerine getirilmesi gereken bazı koşullar var
-Kucuk, evlat edinen tarafından en az 1 yıl bakılmış ve eğitilmiş olmalı.
-Evlat edinilme, kucuğun yararına olmalı
-Evlat edinenin başka cocukları varsa; onların da yararına olmalı.
-Evlat edinecek kişinin, evlat edinilenden en az 18 yaş buyuk olması
-Kucuk, ayırt etme gucune sahipse, rızası alınmalı.
-Kucuğun anne babası varsa, onların da rızası olmalı.
4. Evlat edinebilmek icin ille de evli olmak zorunda değilsiniz…
Ama 30 yaşını doldurmuş olmak zorundasınız.
5. Evliyseniz de şu koşulları yerine getirmelisiniz
-Eşler en az 5 yıllık evli veya ikisi de 30 yaşını doldurmuş olmalı.
-Eşlerden birinin, diğerinin cocuğunu evlat edinebilmesi icin en az 2 yıllık evli veya 30 yaşını doldurmuş olmalı.
-30 yaşını doldurmuş olan eşin, tek başına evlat edinebilmesi icin eşinin ayırt etme gucunun olmaması veya 2 yılı aşkın sureyle nerede olduğunun bilinmemesi ya da mahkeme kararıyla ayrı yaşadığını kanıtlaması gerekiyor.
6. Peki nasıl ve nereye başvurmak gerekiyor?
Evlat edinmek isteyen kişi ya da cift, TC vatandaşı ve Turkiye ’de yaşıyorsa, bulunduğu ildeki ASPM ’ye dilekceyle başvuruyor. Orada sosyal hizmet uzmanı tarafından bilgilendiriliyor ve ilk goruşme formunu dolduruyor. Butun bunları yapması, evlat edinme işlemlerinin tum sorumluluğunu kabul ettiği anlamına geliyor. Kişi veya ciftten şu belgeler isteniyor:
-2 ay icinde nufus olayı ile sabıka kaydı orneği.
-Mal-gelir-sosyal guvenlik, ikametgah-oğrenim durumu belgeleri.
-Sağlık kurulu raporu.
7. Başvurusunu tamamlayan aile, 6 ay icinde sosyal inceleme amacıyla evinde ziyaret ediliyor
Bu inceleme sırasında, başvuru sahibi ve varsa birlikte yaşadığı diğer bireylerin de sağlık-ekonomik durumları, evlat edinme konusuna yaklaşımları değerlendiriliyor.
8. Sosyal hizmet uzmanının hazırladığı rapor sonucunda, başvuru uygun bulunduysa, durum yazılı olarak bildiriliyor
Başvuru koşullarını taşımayanların dosyaları ise işlemden kaldırılıyor. Gecerli bir mazereti olanların dosyası askıya alınıyor.
9. Kucuk, başvurusu uygun goruşen kişi ya da ciftin yanına once “gecici bakım” amacıyla yerleştiriliyor
Gecici Bakım Sozleşmesi imzalandıktan sonra en az 1 yıl sureyle gecici bakım suresi oluyor. Bu sureci yine sosyal hizmet uzmanı takip ediyor ve uc ayda bir izleyerek raporlaştırıyor. Gerekiyorsa danışmanlık ve rehberlik yapıyor.
10. Sonra sosyal inceleme raporuyla birlikte; komisyon, evlat edinme talebini uygun gorurse, kişilerin mahkemeye başvurmaları bildiriliyor
İki ay icinde başvurmayanlardan ise kucuk geri alınabiliyor.
11. Mahkeme sonrasında 10 gun icinde, evlatlığın kaydı, evlat edinenin aile kutuğune taşınıyor
Evlat edinilen cocuk, evlat edinenin soyadını alıyor ve aynı zamanda da onun mirascısı oluyor.
12. Evlat edinen hakkında, oz aileye bilgi verilmiyor
Ama evlat edinenlerin oz aile hakkında bilgilenme hakkı var. Bu surecte iki aile de birbirleriyle hicbir şekilde karşılaştırılmıyor. Tum bilgi ve belgeler, mahkeme tarafından saklanıyor.
13. Aileler evlat edinmek icin en cok 0-1 yaş aralığında, kimsesiz ve kız bebekleri tercih ediyorlar
Ve terk ya da buluntu cocukların, kendi oz ailelerini bir gun arama olasılıkları her zaman var.
14. Evlat edinen ailenin, kucuğe evlat edinildiğini, 4–6 yaş aralığındayken sosyal hizmet uzmanının danışmanlığında mutlaka soylemesi gerekiyor
Cunku, cocukların bu durumu daha ileri yaşlarda oğrenmesi, travmatik sonuclara neden olabiliyor.
Yani bir cocuğu sevmek ve korumak icin doğurmuş olmak şart değil
Bu konu ilginizi cektiyse, şu listemize de bir goz atmak isteyebilirsiniz: Evlatlık Cocuk Psikolojisini Yansıtan 11 Carpıcı Fotoğraf ve Bir Proje