Yumurta dondurma işlemi, kadının yumurtalığından elde edilen yumurtanın (oosit), uygun şartlar icerisinde saklanması sağlanarak, daha sonra ki zamanlarda kullanılabilmesi icin, dondurulması işlemine verilen isimdir.
Kadının yumurtalıklarından, vajinal ultrasonografi yardımı ile toplanması sağlanan yumurtaların, laboratuvar ortamında vitrifikasyon yontemi ile dondurulması sağlanan yontem, yumurtaların cok uzun seneler boyunca korunması sağlanarak saklanmasına yardımcı olmaktadır.
2 ) Yumurta dondurma işlemi nasıl yapılır?
Adet dongusu icerisinde olan kadının yumurtalıkların, hormonlu ilaclar ile beraber uyarılması sağlanır. Yumurtalıklardan ultrasonografi muayenesi ile ve yumurta toplama iğnesinin yardımı ile beraber, yumurtaların toplanması gercekleştirilir. Toplanan bu yumurtalar, ozel kimyasal solusyonların icerisinde bir sure bekletilmesinin ardından, -196 derecede sıvı azot iceren tankların icerisinde dondurularak bekletilir. Vitrifikasyon yontemi ile yapılan yumurta dondurma işlemi, oldukca başarılı bir şekilde tamamlanmaktadır.
Bu yontem hızlı dondurma prensibi ile alakalı olarak işler. Bunun hızlı bir şekilde yapılmasının sebebi ise, dondurma işlemi sırasında yumurtaların zarar gormesine neden olabilecek buz kristallerinin ortaya cıkmasını onleyebilmek icindir. Vitrifikasyon yontemi sayesinde le beraber dondurulmuş olan yumurtalar, cozunduğu zaman yaklaşık % 90 ile % 100 civarında canlılığını koruyabilmektedir. Canlı bir şekilde cozulmesi sağlanan bu yumurtalar, erkekten alınmakta olan spermler ile mikro enjeksiyon tarafından dollendirilir. Dollenen bu embriyolar, daha sonra kadının rahmine transfer edilerek, hamilelik şansının elde edilmesi gercekleştirilir.
3 ) Kimlerde yumurta dondurma programı uygulanabilir?
Daha ileri yaşlarda cocuk sahibi olmayı isteyen bayanlar(kariyer nedeninden dolayı, şuan icin evlenmeyi duşunmeyen veya bunu erteleyen bayanlarda)
Kemoterapi, radyoterapi gibi kanser teadavilerine maruz kalacak yada yumurtalıkları zorunlu olarak alınması gereken fakat rahimi kalacak hastalarda bu işlemlerden once yumurta dondurma programı uygulanıp ileriki donemlerde tedavileri tamamlandığında gebelik elde etme şansı olacaktır.
Tup bebek tedavisi sırasında hiperstimulasyon gelişme riski olan hastalarda ( bu yontem sayesinde yumurtalar dondurulup birkac ay sonra mikroenjeksiyon yapılıp transfer işlemi gercekleşebilir).
Erkeğin, yumurtaların toplanması doneminde sperm vermek icin zorunlu bir sebepten dolayı merkezde bulunamayacağı durumlarda (orneğin acil bir tıbbi sağlık sebebi yada iş sebebiyle).
[h=3][/h][h=3]4 ) Yumurta dondurma icin merkez secerken dikkat edilmesi gerekenler nelerdir?[/h]Yumurta dondurmanın etkin ve guvenli bir şekilde gercekleştirilebilmesi amacı ile bu hizmeti veren merkezin, deneyimli ve teknolojik altyapısının ve guclu embriyoloji laboratuvarının olması gerekmektedir.
Vitrifikasyon olarak ifade edilen hızlı dondurma tekniği ile yumurta dondurma konusunda devrim sayılabilecek başarılı sonucların verilebileceği merkezler olmalıdır.
Cunku vitrifikasyon yonteminde, başarılı bir sonuc elde edilebilmesi icin doğru uygulamanın yapılması oldukca onemlidir. Hızlı ve doğru dondurma ile beraber, aynı zamanda hızlı ve doğru cozme de aynı şekilde onem taşımaktadır.
Duşuk over rezervi teşhisi koyulmuş olan veya erken menopoz donemine girme riski olan kadınlarda, elde edilecek olan yumurta sayısı ile kalitesi sınırlı olacağından dolayı, dondurma işleminin yapılacağı esnada veya dondurma işlemi tamamlandıktan sonra kaybın mumkun olan en duşuk seviyede olması gerekir.
Merkez secerken dikkat edilmesi gereken bir başka nokta da, merkezde dondurulan yumurtaların uzun seneler boyunca saklanıp aynı gun ki gibi kalabilmesine yardımcı olacak elverişli alt yapının bulunmasıdır.
[h=3]5 ) Yumurta dondurma sureci nasıl gercekleşir?[/h]Yumurta dondurma programı yaklaşık 12 ile 16 gun civarında surer. Bu surecler ise;
Takip sureci
Tedaviye başlamadan once merkezlere başvuran hastalar, adet doneminin 2. gunu yeniden merkeze gelerek, tedavi surecini başlatır. Bu surec icerisinde hastaya yumurtalık uyarıcı hormon ilacları verilerek, normalde alınandan daha fazla miktarda yumurtanın uretilmesi sağlanır. Takip sureci boyunca hasta merkezimize toplamda 3 veya 5 defa gelir. Her kontrol esnasında muayene de yapılır. Hastanın hormon duzeyleri incelenerek, bu bulgulara gore ilac dozları ayarlanır.
Yumurta toplama işlemi
Kişiye ozgu folikul buyukluğu istenilen duzeye ulaştığında yumurta toplama işlemi, vajinadan yerleştirilen bir iğne ile, ultrason eşliğinde yapılır. Bu işlem genel anestezi altında ağrısız olarak yapılmakta ve yaklaşık 15 dakika surmektedir. Hasta 2-3 saat icerisinde taburcu olmakta ve normal hayatına devam edebilmektedir.
Yumurta dondurma işlemi
Yumurtalar vitrifikasyon tekniği ile su kristalleri oluşmadan dondurulur. Dondurulan yumurtalar -196°’de sıvı azot tanklarında saklanır.
Tup bebek sureci
Hamileliğin istenilmesi halinde, merkezlere başvuran hastaların yumurtaları cozdurulerek, tup bebek işleminin uygulamasına başlanır.
[h=3][/h][h=3]6 ) Yumurta dondurma işlemi hangi yaşlarda yapılmalıdır?[/h]Uzmanlar yumurta dondurma işleminin her zaman icin gercekleştirilebileceğini ifade etmektedir. Ancak bunun icin en uygun olan yaş oranı ise, 35 yaşından once olduğunu da kabul edilmektedir. Cunku bu yaşlara gelinene dek, yumurta hucreleri sağlıklı ve beklenilen kalite icerisinde olmaktadır. Bu yaşlardan sonra sağlanmış olan yumurtalar, sağlıklı bir hamilelik elde edilmesi icin yeterli olamamaktadır. Ancak, bazen zorunluluk durumlarından dolayı da, bu yaşlardan sonra yumurta dondurma işlemi gercekleştirilebilir.
[h=3]7 ) Yumurta dondurma işleminin ardından, yumurtalar ne kadar sure bekletilebilir?[/h]Dondurulması sağlanmış olan yumurtalar icin, herhangi bir belirli bekleme suresi soz konusu değildir. Yumurtalar, gereksinim duyulması halinde cozdurulup, hamileliğin sağlanabilmesi amacı ile kullanılmaktadır. Hatta dondurma işleminin yapılması esnasında, gruplar halinde işlem gercekleştirilerek, farklı zamanlarda hamileliğin sağlanabilmesi amacı ile kullanılabilir.
[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]