C vitamini cok cabuk bozulup besinler icinde cok kolay kayba uğrayabilir. Onu korumak oldukca zordur. Orneğin dilimlenerek bekletilen bir salatalık %40-45 oranında, dilimlenmiş ve havayla temas eden bir kavun da kısa surede %30-35 oranında C vitamini iceriğini kaybeder. Sebzelerde de ozellikle metal bıcaklara temas ve pişirme aşamasında buyuk oranda kayıp yaşanır. Suda eriyen vitamin gruplarından olduğu icin vucutta depo edilme şansı yoktur. Hem cok cabuk bozulup kayba uğrama ve depo edilememe ozelliği yuzunden eksikliği sık gorulen vitaminlerin başında gelir. C vitamini vucut dokusunun yapısını oluşturan kollajen proteninin yapımında gorev alır. Kollajen vucutta bağ dokusu, kıkırdak dokusu gibi onemli yapılarda bulunduğu icin C vitamininin yara iyileşmesi kas yapımı, diş ve diş eti sağlığında onemli yeri vardır. C vitamini kollajen yapımındaki gorevinin dışında sinir dokusundaki transmitterlerin uretiminde, karnitin sentezinde ve besin yapıtaşlarının emilimi ve kullanımında gorev alır. Ayrıca C vitamini oldukca onemli bir antioksidandır. Vucutta oluşan ceşitli enfeksiyonlar C vitamini seviyesinin duşmesine sebep olarak eksikliğinin acığa cıkmasına yol acar. Ceşitli psikolojik ve cevresel stres faktorlerinin C vitamini atımını arttırdığı icin bu durumlarda ek olarak ihtiyacın arttığı gozlemlenmiştir. Diğer onemli antioksidan olan E vitaminin okside olmasını engeller. Yapılan calışmalarda C vitamininin yeterli duzeyde alımının kalp ve damar hastalıklarında da onemli oranda duşuş sağladığı gozlemlenmiştir. Yapımında gorev aldığı kollajen, damarların yapısını kuvvetlendirerek buna katkı sağlar. Kolesterol seviyesine de olumlu etkileri vardır. Yeterli C vitamini alımı HDL seviyesini arttırırken LDL seviyesinde duşuş sağlamaktadır. C vitaminin onemli bir antioksidan olması ve hucre yapısını koruma gorevi ona kansere karşı koruyucu bir ozellik kazandırmıştır. Ozellikle diyabet hastalarında kandaki sorbitol seviyesini duşurup sorbitolun lenslerde birikmesinin onune gecerek katarakt oluşumunu da engellediği ve ilerlemesini durdurduğu bilinmektedir. C vitamini turuncgillerin yanı sıra maydanoz ve taze kırmızı biberde de yoğun olarak bulunur. Sebzelerde bulunan vitaminden en ust duzeyde yararlanmak icin sebzeleri mumkun olduğunca ciğ yemeye ozen gostermeliyiz.
Gunluk onerilen miktar şu şekildedir(mg);
15 yaş 60
Ceşitli besinlerin C vitamini iceriği (mg/100g) ;
Kırmızı acı biber 369
Ispanak 51
Kırmızı tatlı biber 190
Portakal 50
Lahana 186
Limon 46
Maydanoz 172
Greyfurt 38
Turp 139
Şalgam 36
Yeşil tatlı biber 128
Kuşkonmaz 35
Brokoli 113
Yeşil soğan 32
Su teresi 79
Bamya 31
Karnabahar 78
Mandalina 32
Trabzon hurması 66
Soya 29
Kırmızı lahana 61
Domates 23
Cilek 59
C vitaminin aşırı dozda alınması da bazı problemleri de beraberinde getirir. Yuksek doz alımı B grubu vitaminlerin emilimini azaltır. Bobrek taşı oluşumuna yol acabilir. Sigara icenlerin, sporcuların ve gebelerin gunluk ihtiyacları daha fazladır. Başta da ifade edildiği gibi cabuk bozulan bu hassas vitaminin kaybını azaltmak ve emilimini arttırmak cok onemlidir.
[h=2]Samsun Diyetisyen uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]