Her gecen gun tup bebek tedavileri yaygınlaşmakta .Daha cok merkez ile daha cok hasta sayılarına ulaşılmakta.Tup bebek tedavisi alan ciftler coğaldıkca ,tedaviye ait riskler de daha cok goze batar hale gelmektedir.Belkide tup bebek tedavilerinin en buyuk riski gebe kalamamaktır.Ancak bu makalede tedavinin getirdiği tıbbi sorunlar ,sebepler ve cozumler ele alınacaktır.
Tup bebek (IVF) uygulamalarında en sık karşımıza cıkan sorun (konmplikasyon) yumurtalıkların aşırı uyarılması ve/veya yumurtalıkların ilaclara aşırı tepki vermesine bağlı oluşan OHSS ( ovaryan hiperstimulasyon )Sendromudur.OHSS Yumurtalıklarda aşırı sayıda yumurta uremesi ile giden bir durumdur.Buna bağlı olarak E2 Hormon duzeyi de olması gerekenin cok ustune cıkmıştır.Hasta karında şişlik, ağrı ve nefes darlığı gibi şikayetlerde bulunur.Damar ici gecirgenliğin artması ile bol miktarda sıvı karın ici boşluğuna sızar.Kanın yoğunluğu artar ve dolaşım problemleri ortaya cıkabilir.Ciddi OHSS vakaları tedavi edilmez ve iyi takip edilmez ise hayati tehlike oluşturabilir.Tedavi durumun ciddiyetine gore değişmekle beraber genelde hastaneye yatırılarak serum ile sıvı verilmesi,albumin gibi damar icine sıvı cekici ajanların kullanılması ile olur.Ayrıca kan pıhtılaşmasını engelleyici iğneler de kullanılır. Bazı vakalarda karın icinde biriken sıvı ,vaginal yada abdominal yoldan iğneler ile boşaltılmak zorunda kalınır.OHSS Geciren hastaların gebe kalma oranları da azalmaktadır.
OHSS den korunmak icin ,alınan onlemler her zaman etkili olmayabilir.Oncelikle ilac dozu,ilac uygulama protokolu ,gunaşırı E2 ve yumurta takipleri ile OHSS engellenmeye calışılabilir.Gerektiğinde ilacın tamamen kesilerek beklenilmesi ( Coasting),yada bazı ilaclar ile baskılanma ( kabergolin vb.) uygulanabilir.
Diğer riskler ise opu yani yumurta toplama işlemi esnasında ortaya cıkan cerrahi risklerdir.Başlık olarak kanama,enfeksiyon,organ zedelenmeleri veya anesteziye bağlı sorunlar olabilir.
Cerrahi risklerin en sık olanı kanamadır.Kanama yumurtalıklardan veya karın ici zarlarından olabilir.Genellikle oluşan kanamalar kendiliğinden sınırlanma eğilimindedir. Nadiren ciddi ic veya dışa kanamalar gorulebilmektdir. Ciddi ic kanamalarda hasta ameliyata alınarak kanama odağı kontrol altına alınır. Kan pıhtılaşma hastalığı olan bayanların tup bebek tedavisi oncesi tekrar gozden gecirilmesi gereklidir.
Organ yaralanmaları ise ozelikle idrar torbası barsak ve rahim yaralanmalarıdır.Yumurta toplamada kullanılan iğneler bu yaralanmalardan sorumludur.Genellikle idar torbası delınmeleri bir kac gunluk sonda uygulaması ile duzelmektedir.Barsak delinmeleri ise son derece nadirdir. Yırtılma olmadığı surece bu durum da kendiliğinden duzelme eğilimindedir.
Tum bu riskler ekibin tecrubesi dahilinde hastanın iyi takip edilmesi ile kısmen onlenebilir ve yine sıkı bir takip ile daha kolay atlatılabilir niteliktedir.
[h=2]Ankara Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]