Travma sonrası stres bozukluğu ve cinsel istismar Travma, bireyin zihinsel, ruhsal yaşamını etkileyen, gunluk yaşamında olumsuz sonuclar doğuran her turlu olay olarak tanımlanabilir. Travmayı olağan olumsuz yaşantılardan ayıran, kişinin kendisinin veya bir başkasının yaşamına ya da beden butunluğune yonelik tehdit, şiddet ya da olumle karsı karsıya kalmasıdır. Aynı zamanda kişi travma anında karsı konulamaz bir guc tarafından caresiz bırakıldığını hisseder. Travmatik yaşantılar arasında deprem, sel gibi doğal felaketler, savaşlar, cinsel ya da fiziksel istismar, ihmaller, işkence gorme, trafik kazaları, yasamı tehdit eden bir hastalığın tanısının konması, olmuşbir kişinin vucudu veya vucut parcasını gorme gibi zorlayıcı ve kişinin basa cıkma yeteneğini asan olaylar sayılabilir.(1)
Travma sonrası stres bozukluğu, aşırı strese yol acan bir olaydan sonra gorulen yoğun, uzamış ve bazen de gecikmiş belirtiler grubunu tanımlayan tanı kategorisidir.(2)
Travmatik yaşantı, kişinin psikolojik iyilik halini, sosyal guvenliğini tehdit eder. Kendini engellenmiş hisseden kişi, yetersizlik ve caresizlik duyguları yaşar, artan gerginlik ve kaygıyla birlikte kişi umutsuz bir hale gelir. TSSB hem doğa olaylarından hem de insandan kaynaklanan travmatik olaylar sonrasında ortaya cıkabilir.(3)
Tipik travmatik yaşantılar organ kaybı, beklenmedik olumler, savaş, tecavuz, şiddete maruz kalmak, istismar, doğal afetler, goc etme, boşanma gibi durumlardır. İnsan eliyle yaratılan travmaların orneğin şiddetin etkileri, diğer travmatik yaşantıların sebep olduğu bozukluktan daha sert ve yıkıcı olmaktadır. Kişiler arası ilişkilerde onemli olan guven duyma ve kendini guvende hissetme gibi duyguları sekteye uğratabilir .(4)
Cinsel istismar sonucunda meydana gelen travma sonrası stres bozukluğu cocuğun belki yıllarca bu yukle yaşaması halinde olumcul olabilmektedir. Cocuğun yaşadığı travmanın ağırlığını kaldırabilmesi cocuğu doğru yonlendirmekle doğru orantılıdır.
Kaynakca;
1-İseri E. Cinsel istismar. Cetin FC, Pehlivanturk B, Unal F, Uslu R, İseri E, Turkbay T, Coskun A, Miral S, Motavallı N, editorler. Cocuk ve Ergen Psikiyatrisi Temel Kitabı. 1.Baskı, Ankara, Hekimler Yayın Birliği. 2008; 470-77.
2- Amerikan Psikiyatri Birliği (Ceviri: E. Koroğlu) (2000). DSM-IV tanı olcutleri başvuru el kitabı, yeniden gozden gecirilmiş baskı. Ankara: Hekimler Yayın Birliği. 3-Ehlers, A. (1999). Posttraumatische Belastungsstorung Hogrefe: Gottingen.
4- Woods, J.S. (2000). Prevalance and patterns of posttraumatic stress disorder ın abused and posabused women. Issues in Mental Health Nursing, 21, 309-324.
Uzm. Psikolog
Fatma EFE

[h=2]İstanbul Psikoloji uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]