Allah ’ın en buyuk ve en yuce ismi hangisidir? İsm-i Azam nedir, ne anlama gelir? İsm-i Azam hangi surede geciyor? İsm-i Azam ile ilgili hadisler.Allah ’ın en buyuk ismi anlamına gelen, “ism-i a ’zam” terim olarak, Cenab-ı Hakk ’ın Kitap ve sunnette yer alan bazı isimleri icin kullanılmıştır.
Bir grup İslĂ‚m bilgini, Allah ’ın isimlerinin eşit derecede olduğunu soylemişse de, başka bir grup, hadisleri delil olarak alıp, bazı isimlerin diğerlerinden daha buyuk ve faziletli olduğu goruşunu benimsemiştir. Bazı hadislerde, bu isimle dua edildiği zaman, duanın kabul edileceği bildirilmiştir.[1]
İSM-İ AZAM HANGİ SUREDE GECİYOR? AshĂ‚b-ı kiramdan EsmĂ‚ Binti Yezid, Ebû UmĂ‚me ve Ubey İbn Ka ’b (r. anhum) ’den gelen bir rivĂ‚yete gore, Hz. Peygamber, İsm-i A ’zam ’ın Bakara, Âl-i İmran ve TĂ‚hĂ‚ sûrelerinde bulunabileceğini bildirmiştir. Bu uc sûrenin butun Ă‚yetleri karşılaştırıldığında, ortak olan Ă‚yetin, “Allahu lĂ‚ ilĂ‚he illĂ‚ huve ’l-hayyu ’l-kayyûm” olduğu gorulur.[2] Burada “hayy (diri) ve kayyûm (her şeyi ayakta tutan, yoneten)” isimleri dikkati ceker.
Allah ’ın elcisi, bir gun Hz. Âişe ’ye, “kendisiyle dua edildiğinde, Allah ’ın duayı kabul ettiği ismini, bana bildirdiğini biliyor musun?” buyurmuş, Hz. Aişe ’nin bu duayı kendisine oğretmesini istemesi uzerine de; “Ey Âişe! Onu sana bildirmem uygun olmaz. Cunku onunla dunyaya ait bir şey istemen uygun duşmez.” cevabını vermiştir.[3]
Buna gore Hz. Peygamber, Allah ’ın en buyuk isminin hangisi olduğunu kesin olarak bildirmek istememiş, fakat bazı ip ucları ve işĂ‚retler vermiştir. Konu ile ilgili hadislerin bir kısmında Allah ismi, bir kısmında ise rahmĂ‚n, rahîm (esirgeyen, bağışlayan), hayyu ’l-kayyûm (diri olan ve her şeyi ayakta tutan), zu ’l-celĂ‚l ve ’l-ikrĂ‚m (ululuk ve ikrĂ‚m sahibi) gibi isimler Allah ’ın en buyuk ismi olarak belirtilmektedir.
Dipnotlar:
[1] Ebû DĂ‚vud, Vitr, 23; Tirmizî, DeavĂ‚t, 64, 65, 100; NesĂ‚î, Sehv, 58; İbn MĂ‚ce, DuĂ‚, 9, 10; A. İbn Hanbel, III, 120, 158, 245, 265; V, 350, 360; İbn Hacer, Fethu ’l-BĂ‚rî, XII, 527.
[2] bk. Bakara, 2/ 255; Âl-i İmran, 3/ 2; TĂ‚hĂ‚, 20/ 111; Muslim, SalĂ‚tu ’l-MusĂ‚firîn, 258; Ebû DĂ‚vud, Vitr, 17; A. İbn Hanbel, V, 142; İbn MĂ‚ce, DuĂ‚, 9.
[3] İbn MĂ‚ce, DuĂ‚, 9.
Kaynak: Prof. Dr. Hamdi Donduren, Delilleriyle İslam İlmihali, Erkam Yayınları


İslam ve İhsan