İslam dininin iman esasları nelerdir? Ehl-i Sunnet ’e gore inanc esasları nedir? İman esasları kısaca...Kur ’Ân, butun dînî ilimlerin kaynağıdır. Ehl-i Sunnet ’e gore inanc esasları; Allah ’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine, Âhiret gunune ve kadere îmÂndır. Kur ’Ân-ı Kerîm ’de inanc esaslarını topluca ve ayrı ayrı bildiren cok sayıda Âyet-i kerîme vardır. Husûsiyetle Allah ’a îmÂnla ilgili Âyetler Kur ’Ân ’ın pek cok yerinde vardır.
İMANIN ESALARI NELERDİR? Bazı Âyetlerde Allah ’a ve Peygamberi Muhammed ’e îmÂn edilmesi emredilir:
“Ey îmÂn edenler! Allah ’a ve Peygamberine îmÂn edin!” (NisÂ, 4/136. Ayrıca bk. Hadîd, 57/7; TeğÂbun, 64/8).
“Allah ’a ve Allah ’a inanan ummî Peygamberi rasûlune îmÂn edin!” (A ’rÂf, 7/158) vb. Âyetler bunlara misÂldir.
Bazı Âyetlerde Allah ’a ve Âhirete îmÂn bildirilir:
“Allah ’a ve Âhiret gunune inananlara, elbette buyuk bir ecir vereceğiz” (NisÂ, 4/162) Âyeti gibi.
Bazı Âyetlerde îmÂn esaslarından ucu bir arada zikredilir:
“Kim, Allah ’a, meleklerine, peygamberlerine, CebrÂîl ’e ve MîkÂîl ’e duşman olursa bilsin ki Allah da kÂfirlerin duşmanıdır” (Bakara, 2/98) Âyeti gibi.
Bazı Âyetlerde dordu bir arada zikredilir:
“Peygamber, Rabbi tarafından kendisine indirilene îmÂn etti, mu ’minler de îmÂn ettiler. Onlardan her biri Allah ’a, meleklerine, kitaplarına, peygamberlerine îmÂn ettiler” (Bakara, 2/285) Âyeti gibi.
Bazı Âyetlerde beşi bir arada zikredilir:
“Gercek iyilik, yuzlerinizi doğu ve batı tarafına cevirmeniz değildir. Asıl iyilik, o kimsenin iyiliğidir ki; Allah ’a, Âhiret gunune, meleklere, Kitab ’a ve peygamberlere inanır.” (Bakara, 2/177).
“Ey îmÂn edenler! Allah ’a, Peygamberi ’ne, Peygamberi ’ne indirdiği Kitab ’a ve daha once indirdiği kitaba îmÂn edin. Kim Allah ’ı, meleklerini, kitaplarını, peygamberlerini ve Âhiret gununu inkÂr ederse tam manasıyla sapıtmıştır” (NisÂ, 4/136) Âyetleri gibi.
ÎmÂn esaslarını topluca bildiren Âyetlerde en fazla beşinin bir arada zikredildiğini goruyoruz. “Kadere îmÂn” bunlarda zikredilmiyor. Ehl-i Sunnet “Kader”e îmÂnı da, îmÂn esaslarına ilave etmiştir. Zira “Cibrîl Hadisi” diye meşhur olan bir sahih hadiste Hz. Peygamber îmÂn esaslarını altı madde olarak bildirmiştir:
Bu hadiste, yukarıdaki Âyetlerde gecen beş maddeye “Hayrı ve şerri ile kadere îmÂn” ilÂve edilmiştir.[1]
Esasen Allah ’ın ilim, irÂde, kudret ve tekvîn sıfatlarına îmÂn, kadere îmÂnı da gerektirmektedir. İnsanı da, insanın hayır olsun şer olsun her turlu fiillerini de Allah ’ın yarattığını bildiren cok sayıda Âyet-i kerîme vardır:
“De ki; Allah, her şeyin yaratıcısıdır.” (Ra ’d, 13/16)
“Sizi, gokten ve yerden rızıklandıran Allah ’tan başka yaratıcı var mı?!”
(FÂtır, 35/3)
“Her şeyi yaratıp ona bir nizÂm veren ve mahlûkÂtın mukadderÂtını tayin eden Allah, yuceler yucesidir.” (FurkÂn, 25/2)
“Biz, her şeyi bir olcuye (kadere) gore yarattık” (Kamer, 54/49) vb. Âyetler bunlardan bazılarıdır.
Ehl-i Sunnet Âlimleri, bu Âyetlere ve Hz. Peygamber ’in bazı hadislerine istinÂden îmÂn esaslarını altı madde olarak benimsemişlerdir.
[1] Muslim, ÎmÂn, 1; Ebû DÂvûd, Sunnet, 15; Tirmizî, ÎmÂn, 4; İbn MÂce, Mukaddime, 9; Ahmed b. Hanbel, I, 51 vd.
Kaynak: Prof Dr. Mehmet Bulut, Delilleriyle İslam Akaidi, Erkam Yayınları


İslam ve İhsan
İMAN VE İSLAM ESASLARI NELERDİR?