Aileler genellikle cocukların tek sorumluluklarının ders calışmak olduğunu duşunur.Onlardan başka şey beklemezler. Ama biraz buyuduklerinde, ozellikle ergenlik donemine geldiklerinde kendi sorumluluklarını alacaklarını duşunurler. Oysa surec bu şekilde işlemez. Sorumluluk cocukluktan başlayarak geliştirilmesi gereken bir kavramdır. Ergenlik doneminde bu kavramı nasıl geliştirebiliriz?
Sorumluluk Alanları
Bir ergeni daha cok calışmaya ya da odev yapmaya zorlamak işe yaramaz. Yapabileceğiniz ona sonucları aktarmak ve odemek zorunda olacağı bedelleri anlatmaktır. Cunku, ailelerin de guclerinin sınırları vardır. Oda toplamak, para harcamak, okul başarısı, gidebileceği yerler konusunda onunla anlaşma yaparak, uzlaşmaya varın. Ama onların sorumluluğu olduğunu duşunduğunuz ve uzlaştığınız konularda sorun yaşarlarsa, sonuclarına katlanmasına izin verin. Orneğin odevini ya da spor malzemesini bulamadığı zaman onun yerine bulup, odasını toplamamanız gerekir.
Bazı ev işlerinde ergene sorumluluk vermek gerekir. Gazete alınması, copun cıkarılması gibi gunluk gerekli ev işleri birer sorumluluk alanı olabilir. Onemli olan işin niteliğinden cok, o işin duzenli yapılmasını beklemektir. Sorumluluğu verip, yapılmadığında soylenerek onun yerine yapmak ergene bir şey oğretmez.
Ev ve okul dışı aktiviteler, ergenin sorumluluk duygusunun ve kendine guveninin gelişmesine yardımcı olur. Arkadaş ilişkilerini, onlarla aktivitelerini desteklemelisiniz. Desteklemek denetimi kaybetmenize neden olmaz. Ama engel olursanız, arkadaşlarını sizden gizlemeğe, aktiviteler icin yalan soylemeye başlayacaktır. Bu durumda siz de denetimi yitirirsiniz. Coğu aile cocuklarının okul gezilerine katılmalarını engeller. Oysa okul gezileri onların kendi sorumluluklarını almaları icin yardımcıdır. Eğer olanak bulunursa tatillerde kamplara, dil okullarına yollamak sorumluluk alma ve buyume icin olumlu destek olacaktır.
Para İadesi Bir Sorumluluk
Ergene belli bir harclık vermek ve onu kullanmasını istemek gerekir. Bu onun biriktirme ve butce yapma yeteneğini geliştirir. Sizin de ne kadar harcadığı ve harcama yaptığı yerler konusunda fikir sahibi olmanızı sağlar.Para ergen icin guc,bağımsızlık demektir. Aile icinse aynı zamanda harclık kesme bir ceza yontemidir.Aslında bağımsızlaşmaya ve duygusal olarak kendini ailesinden ayırmaya calışan ergen icin, maddi olarak aileye bağımlı olmak zor gelir. Aile harclığı ergeni bağımlı kılmak ve yaptırım olarak kullanırsa bu ilişkinin bozulmasına neden olur.
Harclığın miktarı sizin butceniz ve cocuğun yaşına, gereksinimlerine gore ayarlanmalıdır. Ergenler genellikle ihtiyacı kadar olmasa bile, sizin butcenizin kısıtlılığı nedeniyle az harclık almayı anlarlar. 14-15 yaşına kadar haftalık, daha sonra ise aylık olarak harclık vermek uygun olur.Harclığın miktarını ayarlarken, cocukla konuşarak, ergenin kendi yapacağı rutin harcamaları saptayıp, miktarlarını hesapladıktan sonra karar verilmelidir.Ergene gerek duyduğundan cok para vermek, onun butce yapmayı oğrenememesi yanında başka sorunlara da yol acar. Yaşının gereğinden fazla para harcayabilen ergen, doyumsuz, amacsız olmaktadır. Ayrıca para sayesinde yaşına uygun olmayan aktiviteleri deneme ve yaşıyla uyumsuz şeylere sahip olma geleceğe ilişkin buyuk problemlerdir. Benzer şekilde ailenin olanakları olmasına karşın, yaşıtlarına gore cok az harclık verilmesi ergeni utandırmanın ve guvensizlik yaratmanın yanı sıra, yalan soyleme, calma, uygunsuz işlerden para kazanma gibi yollara sevk edebilir.
Her ergen, ailesinin onayını almadan sevdiği ya da istediği birşey icin para harcama hakkı vardır. Bunu harclığından biriktirabileceği gibi, ek gelir de arayabilir. Ek gelir sevimlilik yaparak anne,baba ya da diğer aile fertlerinden alınan ek paralar olmamalıdır. Evde yapmakla yukumlu olduğu yardımlar icin de para verilmemelidir. Ama onun sorumluluğu olmayan yardımlar icin ek harclık alabilir. Araba yıkamak, size ait bir yazıyı bilgisayarda temize cekmek, iş yerinizde bir yardımda bulunmak gibi. Bizim ailelerimiz genellikle,eğer ailenin maddi ihtiyacı yoksa, cocuğun haftasonu ya da tatillerde calışmasını sadece cezalandırma ya da tehdit olarak gorur. Oysa deneyim kazanmak, kendi parasını kazanmayı oğrenmek ve sorumluluk almak icin yasal olan koşullarda, 16 yaştan itibaren yarı zamanlı calışmalar yapılabilir.

[h=2]İstanbul Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]