Genclik Hizmetleri ve Spor İl Mudurluğunce duzenlenen okullar arası spor yarışmaları kapsamında gorev yapmak uzere gecici olarak gorevlendirilen MEB bunyesindeki oğretmenlerin bu surelere rastlayan ek ders ucretleri odenir mi? NOT: Bu haberimize konu olan resmi yazıdan sonra 25 Kasım 2020 tarih ve 31315 sayılı Resmi Gazetede "Milli Eğitim Bakanlığı yonetici ve oğretmenlerin ders ve ek ders saatlerine ilişkin kararda değişiklik yapıldı.
Yapılan değişiklikle, Genclik ve Spor Bakanlığı koordinesinde yurutulen okul sporları, halk oyunları, izcilik faaliyetleri ile Turkiye Sportif Yetenek Taraması ve Spora Yonlendirme Projesi kapsamında gecici gorevlendiren yonetici ve oğretmenlere, gorevlendirildikleri tarihte kendilerine verilmiş olan ek ders gorevlerinin yapılmış sayılması sağlandı"
Yonetici ve oğretmenlerin ek ders kararında değişiklik Eğitim kurumlarında gorev yapmakta olan yonetici ve oğretmenlerden, Genclik Hizmetleri ve Spor İl mudurluğunce duzenlenen okullar arası spor yarışmaları kapsamında gorevlendirilenlerin bu gorevleri suresince ders ve ek ders gorevlerini yapmış sayılarak karşılığında ek ders ucretinden yararlandırılıp yararlandırılamayacakları sorusunu cevapladı. MEB, Gumuşhane valiliğine vermiş olduğu goruş yazısında aşağıdaki acıklamalarda bulunmuştur.
"Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 25. maddesinde; "(1) Bu Karar kapsamında ek ders ucreti odenebilmesi icin ek ders gorevinin fiilen yapılmış olması, ek ders gorevinden sayılan veya ek ders gorevinin yapmış sayılacağı haller bakımından ise bu Kararda belirlenen koşulların oluşması şarttır. Ek ders odemelerinin harcama yetkilisi, odeme emri belgesini duzenleyen gercekleştirme gorevlisi ve bu Kararda belirtilen esas ve usuller cercevesinde ek ders gorevinin gercekleştiğine ilişkin belgeyi duzenleyen ve onaylayan diğer gercekleştirme gorevlileri muteselsilen sorumludur.
(2) Yapılan inceleme sonucunda fiilen yapılmadan ve gerekli koşullar oluşmadan odendiği anlaşılan ek ders ucretleri ilgililerden yasal faizi ile birlikte geri alınır " hukmune yer verilmiştir.
Goruleceği gibi, Karar kapsamında ek ders ucreti odenebilmesi icin ek ders gorevinin fiilen yapılmış olması; ek ders gorevinin yapılmış sayılacağı haller bakımından ise soz konusu Kararın 16.maddesinde ongorulen koşulların oluşması gerekmektedir.
Bu cercevede, Kararın ders gorevinin yapılmış sayıldığı hallerin belirlendiği 16. maddesinin 1. fıkrasında, Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarında gorev yapan yonetici ve oğretmenlerden Genclik Hizmetleri ve Spor İl Mudurluğunce duzenlenen okullar arası spor yarışmaları kapsamında gorev yapmak uzere gecici olarak gorevlendirilenlerin bu surelere rastlayan ders ve ek ders gorevlerini yapmış sayılmaları yonunde bir duzenlemeye yer verilmediğinden, bu konumdaki yonetici ve oğretmenlerin, soz konusu gecici gorevleri suresinde fiilen yerine getiremedikleri ders ve ek ders gorevlerini yapmış sayılmalarının mumkun bulunmadığı değerlendirilmektedir.
Diğer taraftan, Bakanlığımızın merkez ve taşra teşkilatında bulunmayan Genclik Hizmetleri ve Spor Mudurluğunce duzenlenen okullar arası spor yarışmaları kapsamında gorev yapmak uzere Valilik Onayı ile gecici olarak gorevlendirilenlerin, daha once bir orneği de Valiliğinize gonderilen 15/10/2018 tarih ve 19240570 sayılı yazıda yapılan acıklamada da belirtildiği uzere, bu gorevleri karşılığında anılan Kararın 16. maddesinin 2. fıkrası kapsamında da ek ders ucretinden yararlandırılmaları mumkun değildir.
Ayrıca ilgililerin, soz konusu surelerde "gorevli-izinli" olmalarının bu durumu değiştirecek herhangi bir etkisi bulunmamaktadır."
İşte o goruş yazısı;
Musabaka gunu oğretmen, oğrenci izinleri ve egzersiz calışmalarına dair resmi yazı Ders gorevlerinin yapılmış sayılacağı haller guncellenmelidir Fiilen yapılmayan goreve, ek ders odenir mi? Peki, 16. madde de sayılmayan hususlar da gorevlendirilen oğretmenlere yani okul spor ve musabakaları icin gorevlendirilen oğretmenlere gorevlendirilmesi nedeniyle o gun alamadığı tum ek ders kayıpları odenecek midir?

Milli Eğitim Bakanlığı hem yukarıdaki yazısıyla hemde İnsan Kaynakları Genel Mudurluğunun 09.05.2016 tarih ve 5182942 sayılı goruş yazısında gerekce olarakta, 16. madde metninde okul sporlarının yer almadığını gostermiştir.
Bu cercevede Milli Eğitim Bakanlığının tum goruş yazılarında atıfta bulunduğu; Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın "Ders gorevinin yapılmış sayılacağı haller" başlıklı 16. maddesinde Milli Eğitim Bakanlığına bağlı eğitim kurumlarında grev yapan oğretmenlerin ....... katıldıkları gunlerde aylık ve ek ders ucreti, karşılığı ders gorevlerini yapmış sayılacakları yonunde bir duzenleme bulunmadığından bu konumdaki oğretmenlerin soz konusu surelerde fiilen yerine getiremedikleri ders gorevlerini yapmış sayılabilmeleri mumkun bulunmamaktadır. acıklaması bulunmaktadır.
Ders ve Ek Ders Saatlerine İlişkin Kararın 16. maddesi metninin yazılım gerekcesi; herhangi bir gorevlendirme sonucunda oğretmenin o gun alamadığı tum ek ders kayıplarının karşılanmasını sağlamak olduğuna gore, herhangi bir resmi gorev nedeniyle gorevlendirilen oğretmenlere hukuken o gun alamadıkları ek ders ucretlerinin odenmesi gerekmektedir. Oğretmeni gorevlendiren MEB, vali yada kaymakamdır. Goreve giden oğretmendir. Burada bir keyfiyet yoktur.
Dikkat edilmesi gereken husus gorevlendirmenin oğretmen tarafından talep edilmesi değil devletin bir işi icin gorevlendirme yapılmasıdır. Dolayısıyla devletin hangi işi olursa olsun yapılan tum gorevlendirmelerde oğretmenlere gorevlendirilmesi nedeniyle o gun alamadığı tum ek ders kayıpları odenmesi gerekmektedir.
Yukarıda yer verdiğimiz mevzuat hukumlerine gore Bakanlık "gorevlerini yapmış sayılacakları yonunde bir duzenleme bulunmadığından" şeklindeki goruş yazılarında tespiti bulunmakla birlikte Bakanlığın takıldığı noktanın "fiilen calışma yapılmayan" olduğu anlaşılmaktadır.
Şimdi soruyoruz fiilen yapılmayan gorevin yapılmasına engel olan husus nedir?

Oğretmenin fiilen gorevini yapmasına engel olan husus; Oğretmenin, Devlet tarafından veya bakanlıkca veya verilen yetki uyarınca valiliklerce yurt icinde veya yurt dışında duzenlenen her turlu eğitsel gezi, konferans, kurs ve seminerlerde, zumrelerde, toplantılarda gorevlendirilmesidir. Oğretmeni, Devlet bir gorevin ifası icin bir başka gorevle gorevlendirmiştir. Oğretmenin keyfi bir hareketi bulunmamaktadır.
1982 Anayasanın 125. maddesi son fıkrasındaki "İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı odemekle yukumludur." hukmu uyarınca Bakanlığın emir ve talimatları nedeniyle oğretmenin katılmak durumunda kaldığı hizmet ici eğitim kurs ve seminerler nedeniyle alamadığı ders dışı eğitim calışmaları ile nobet gorevi ek ders ucretlerinin odenmesi gerekmektedir.
Bakanlık yetkililerinin personeline sahip cıkarak 1982 Anayasanın 125. maddesi son fıkrasındaki "İdare, kendi eylem ve işlemlerinden doğan zararı odemekle yukumludur." hukmu uyarınca cozum bulmak yerine "fiilen" yapmıyorsun cevabını kullanması kabul edilemez.
Dolayısıyla mevzuatta duzenleme yapılarak, oğretmenin devletin bir işi icin gorevlendirilmesi nedeniyle o gun alamadığı tum ek ders kayıpları odenmelidir.
Ayrıca hicbir idari mevzuatımızda gorevli-izinli kavramı bulunmamaktadır. Sadece idari izin kavramı bulunmaktadır. İzin onayından gorevli-izinli yazmasının bir onemi ve zorunluluğu yoktur. Zaten onayda oğretmenin devletin bir gorevi icin gorevlendirildiği acıkca yazmaktadır. Bu izin oğretmenin mazeret izni değildir. Oğretmen kendi ihtiyacları icin izin kullanmamaktadır. İzni evinde gecirmeyecektir. Devletin bir gorevini ifa etmek icin belirtilen gorev yerinde olacaktır. Bu gorevi nedeniyle de gorevlendirildikleri tarihte kendilerine verilmiş ek ders gorevini yerine getirememektedir. Burada bir keyfilik yoktur. Bilakis ilgili makamlar oğretmeni gorevlendirmiştir. Dolayısıyla gorevlendirmenin ne ile ilgili olduğuna bakılmalı zaten gorevli ise izinli olduğundan onayda gorevli-izinli ibaresi aranmamalıdır.

Ahmet KANDEMİR