İNFERTİLİTE ( KISIRLIK)
İnfertilite kısırlığın İngilizce karşılığıdır. Kısırlık kelimesi toplumda hoş karşılanmadığından ve kelime anlamı kati gebe kalamama durumunu ifade ettiğinden onun yerine infertilite kelimesini kullanmayı tercih ediyorum. Cunku tıptaki gelişmeler daha once imkansız gibi gorunen sorunları bile cozmektedir, bu nedenle gebe kalmanın zor olduğu veya tedavi gerektirdiği durum anlamına gelen infertilite kelimesi daha uygun bir kelimedir diye duşunuyorum.
İnfertilite 1 yıl korunmamaya rağmen gebeliğin oluşmaması durumudur. İnfertilite sıklığı toplumdan topluma değişmekle beraber ortalama her 100 ciftin 15 i bu durumla karşılaşır. Sağlıklı bir ciftin her ay gebe kalma şansı % 20 civarındadır. Yaş ilerledikce bu oran duşmektedir. Tutun, alkol kullanımı da bu oranı duşurmektedir.
İnfertilite durumunu iki gruba ayırmak mumkundur. Birinci grup, zamanla kendi kendine gebe kalma şansı olmayanlar, ikinci grup ise zaman icinde kendi kendine tedavisiz gebe kalabilen hastalardır. Birinci gruptakilere ornek olarak hic sperm hucresi olmayan erkek infertilitesi, iki tupu kapalı olan kadın infertilitesi gibi durumlardır. Bunların kendi kendine gebe kalması olanaksızdır. İkinci gruptakilere ornek olarak hafifi endometriozis ( cikolata kistleri), hafif sperm bozuklukları ve nedeni bilinmeyen infertilite durumlarıdır.
İnfertilitenin nedenleri erkek veya kadın kaynaklı olabilir. İnfertil ciftlerin % 30-40 ından erkeğe ait, % 40-50 sinden, kadına ait nedenler rol oynar, % 20-25 inde ise hem kadın hemde erkeğe bağlı nedenler rol oynar. % 10-15 ciftte ise mevcut tum standart tanı metodları kullanılmasına rağmen herhangi bir neden bulunamamaktadır, bunlara izah edilemeyen infertilite denilmektedir.
İnfertil ciftlerin değerlendirilmesi kadının muayenesi ile başlar. Kadının fizik muayenesi, jinekolojik muayenesi ve ulatrasonografisi yapılır. Duzenli adet goren ve hormon bozukluğu belirtisi olmayan kadınlara rutin olarak hormon tahliline gerek yoktur. Herhangi bir neden bulunamayınca erkeğin muayenesi yapılır ve sperm tahlili yaptırılır. Tabiî ki erkeğin muayenesi Uroluji uzmanı tarafından yapılır. Sperm tahlili normal ise muayeneye gerek olmayabilir. Erkekte de bir sorun bulunmazsa 2-3 ay gebeliği kolaylaştırıcı kadına yonelik basit tedaviler uygulanır. Yumurtlamayı arttırcı ve yumurta catlamayı kolaylaştırıcı tedaviler yapılır. Akıntı vs basit durumlar tedavi edilir.
2-3 ay icinde gebelik elde edilmezse daha iler tetkikler yapmak gerekmektedir. Hastanın muayenesine gore tuplerin acık olup olmadığını belirlemek icin rahim filmi cekilebilir, veya yapışıklık veya endometriozis ( cikolata kisti ) şuphesi varsa laparaskopi yapılabilir. Kadının hormon tahlilleri yapılır. Yine bir neden bulunamazsa biraz daha komplike olan aşılama tedavisine gecilebilir. 3-4 defa aşılama denebilir. 4 aşılama seansına rağmen gebelik elde edilmezse, en son care olarak tup bebek tedavisine gecilebilir.
Unutulammalıdır ki, tum tedaviler hastaya gore programlanır. Her hastaya aynı tedavi programı uygulanmaz. Hatanın yaşı, sosyoekonomik durumu, toplumsal baskı, psikolojik durum, kadın veya erkekte tespit edilen durumlar tedaviyi yonlendirmelidir. Yeni evli 21 yaşında bir hastanın tedavisini duzenlerken acele etmeye gerek yoktur. Her tedavi basamağından sonra 2-3 ay ara verilebilir ve bir cok hasta bu arada doğal olarak gebe kalabilir. 35 yaş ustu hastalarda yumurtaların kapasitesi zamanla zayıflıyacağından, daha hızlı bir tedavi programı uygulanabilir, veya en azından bir yontemden daha komplike bir yonteme gecerken ara verilmez ve zaman kaybından kacınılır. Herhangi kesin bir engel tespit edilen genc hastaların doğal olarak gebe kalması olasılığı olmadığından zaman kaybı olmadan tup bebek tedavisine gecilebilir.
Gelelim memleketimizin durumuna. Samandağ’ın ekonomik yapısı buyuk oranda yurt dışına bağımlıdır. İşci olsun, tuccar olsun iş gucunun coğunluğu yurtdışında calışmaktadır. İşin zor tarafı erkeklerin coğunluğu yurtdışından yaşarken, eşlerini yanlarında goturememektedir. Bundan dolayı infertilite tedavisi yaparken bununda goz ardı edilmemesi gerekmektedir. Yeni evli ve sadece 2-3 ay birlikte olma şansı olan cifte ‘’gidin, 1 yıl bekleyin, gebelik olmazsa gelin’’ dememek gerekir. Gebelik olayını hızlandırıcı basit ve guvenli tedavi programları uygulamak gerekmektedir.
Bu demek değildir ki her gurbetci hemen tedaviye gelsin. Aile ve sosyal baskı yoksa gurbetcilik uzun surmeyecekse tabiî ki zamana bırakmak en doğrusudur.
Ailelerin cocuk konusunda genclere baskı yapmaması lazım, bazen ne yaparsanız yapın işin hızlandıramayabilirsiniz. Hatta erken tedaviye gelmek yeni evli ciftte stres yaratacağından ve sağlıklı cifti hasta psikolojisine sokacağından fayda yerine zarar getirebilir. Tedaviye erken gelmek ciftin beklentisini arttırır, beklenti cok olunca, normal cift ‘’ tedaviye rağmen hemen gebe kalmadım, demek ki gercekten sorun var’’ psikolojisine sebep olabilir. Gebe kalmak beklenildiği kadar hızlı olmazsa cifti daha cok uzebilir.
Bu cok uzun bir konu olduğundan ileriki yazılarımda daha ayrıntılı olarak alt başlıklara değinmeye calışacağım.
OP. DR YILMAZ SEYYAH
Kadın Hastalıkları ve Doğum Uzmanı



[h=2]Tokat Kadın Doğum uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]