Kendi cocuğunuzun terapisti olun! Filial terapi (ft)Her Ailenin Filial Terapiye (FT) İhtiyacı Var!
“Filial terapiye anne baba olarak katılın ve kendi cocuğunuzun oyun terapisti olun! Cocuğunuzla iletişimizi guclendirerek hem cocuğunuzu, hem de kendinizi mutlu edin.”
Filial Terapi (FT) Nedir?
Filial terapi, oyun ve aile terapisinin birleştiği psiko-eğitimsel bir yaklaşımdır. Ailelere cocuklarıyla oyun oynayarak iletişimlerini guclendirmelerine yardımcı olur. Filial oyun terapisi, 1960 yılların başlarında Amerika’da Dr. Bernard ve Louise Guerney tarafından geliştirildi. Daha sonra dunyanın bircok yerinde uzmanlar tarafından cocuklara ve ailelere yardım etmek icin kullanıldı. Yapılan araştırmalar psiko-eğitimsel olan bu yaklaşımın cocukların sorunlu davranışlarını azaltmada, aile ve cocuk arasındaki iletişimi guclendirmede cok etkili bir arac olduğunu gostermektedir.
Daha sonra Dr. Bernard ve Louise Guerney’in oğrencisi Dr. Rise Vanfleet, 35 yıllık eğitim ve tecrubeleriyle bu yaklaşımı daha da geliştirdi ve Family Enhancement and Play Therapy Center kurarak bu alanda calışmalarına devam etti. Dr. Rise dunyada bircok ulkede filial terapi eğitimi vererek bu yaklaşımın kullanılmasını yaygınlaştırarak ceşitli oduller almıştır.
2009 yılında Dr.Rise Vanfleet tarafından verilen Yoğunlaştırılmış Filial Terapi eğitimi alarak ailelerle filial terapi yapmaya kendi merkezimde başladım ve bu yaklaşımın ne kadar etkili olduğunu yaşayarak gorme fırsatım oldu. Aileler bu terapiden cok memnun ve terapiler sırasında cok eğlendiklerini ve cocuklarıyla oynamanın bu kadar kolay ve eğlenceli olduğunu bilmediklerini soyluyorlar. Filial Terapi eğitimini alma fırsatı yakaldığım icin cok mutluyum ve Dr. Risë VanFleet teşekkurlerimi sunuyorum.
Neden Her Ailenin Filial Terapiye İhtiyacı Var?
“Her ailenin (her anne ve babanın) guclu ve gucsuz yanları vardır. Anne baba olarak, anne baba olma sanatıyla doğmuyoruz ve cocuklarımız yetiştirirken bu alanda bilgi ve beceriler kazanmaya ihtiyac duyuyoruz. Filial terapi ise ihtiyac duyduğunuz bu bilgi ve becerileri size kazandırıyor, cocuğunuzla olan iletişiminizi guclendiriyor.”
Bence her ailenin filial terapisine katılarak cocuklarıyla iletişimlerini guclendirmesi veya yeniden yapılandırmaya ihtiyacı var. Anne baba olarak filial oyun terapisine katılmanız icin cocuğunuzla ilgili bir problem yaşamanız gerekmiyor. Cunku filial terapi, cocuğunuzla nasıl oynamanız gerektiğini, iletişiminizi nasıl guclendirebileceğinizi, cocuğunuzun dunyasına girere, onun dilinde nasıl konuşabileceğinizi oğretiyor. Bu becerileri kazandıktan sonra filial terapi sonunda cocuğunuzun oyun terapisti oluyorsunuz ve her hafta bir defa kendi evinizde cocuğunuzla oyun terapisi uyguluyorsunuz. Bu terapileri evinizde uygulamaya duzenli olarak birkac ay ya da gerekli gorurseniz birkac senede devam edebilirsiniz. Filial oyun terapisiyle cocuğunuzla olan iletişimizdeki gelişmeyi gunden gune fark edeceksiniz.
Sadece oyun terapisi ya da aile danışmanlığından daha etkilidir!
Cocuk merkezli oyun terapisinde sadece cocukla calışılmaktadır fakat sorun anne baba ve cocuk arasındaki iletişimindeyse bu konuda pek bir şey yapılamamaktadır. Aile danışmanlığında ise sadece aileye cocuklarıyla olan iletişimini geliştirmek icin onerilerde bulunmaktadır fakat bu onerileri aile tutarlı olarak uygulayamayabilir. Filial oyun terapisi ise aileleri bu becerileri kazandırarak cocuğu ulaşmakta, hem cocukla hem de ailelerle calışmaktadır. Filial terapinin sadece oyun terapisi ya da sadece aile danışmanlığından daha etkili olmasının sırrı oyunu kullanması ve aileyi işe katmasıdır. Filial oyun terapisini anlayabilmek icin once oyunun cocuk icin onemini anlamanız faydalı olacaktır.
Oyunun cocuğun dilidir!
Oyun oynayarak cocuklar, kendileri hakkında bilgi kazanır, cevresinde olan bitenlere anlam verir ve kendi kavramlarını geliştirirler. Ayrıca cocuklar gercek hayatı taklit ederek icsel catışmalarla ve yaşadıkları stresle başa cıkmayı, duygu ve duşuncelerini ifade etmeyi oyunla oğrenirler. Oyun, cocukların fiziksel, duygusal, sosyal ve zihinsel alanda bircok becerileri kazanmalarına fırsat yaratır.
Dr. Rise Vanfeet oyun onemini şoyle ozetliyor;
“Eğer cocukların oyunlarını anlarsak onları daha iyi anlayabiliriz. Cocuklarla konuşmak yerine oyunlarını izleyerek duşunceleri, duygularını, motivasyonları ve mucadeleleri hakkında cok daha fazla şey oğreniriz! Oyun “ cocuğun dili” olarak tanımlanır ve eğer biz bu dili oğrenirsek( ya da yeniden oğrenirsek), cocuklarımızla daha tatmin edici ilişkiler yaşabiliriz (Vanfleet & Cetin, 2009).
Oyun terapotik etkiye sahiptir!
Cocuklar duygu ve duşuncelerini, icsel catışmalarını yetişkinler gibi kolayca anlayıp ifade edemezler ve bu duygularıyla başa cıkamazlar. Onlar icin bunla başa cıkmanın, kendilerinin tanımanın yolu “oyun”dur. Bu nedenle oyun terapotik etkiye sahiptir.
Oyunun terapotik etkisini Dr. Rise Vanfleet şoyle acıklıyor;
“Oyun terapisinin yararlarından biri cocukların kendilerini ifade edebildikleri, yeni şeyler denedikleri, dunyanın nasıl işlediğini ve sırlarını oğrendikleri ve sorunlarını cozmeye calıştıkları guvenli bir hava yaratmasıdır.
Biz yetişkinler olarak zorlayıcı bir sorunla karşılaştığımızda, genellikle bir sure bu konu hakkında duşunur, ona farklı acılardan bakar, seceneklerimizi belirler ve bazen de bu konuyu guvendiğimiz biriyle konuşuruz. Bizim icin işler yolunda gitmediğinde zaman, aklımızı kullanarak neler olduğunu ve gelecekte bu durumla nasıl başa cıkabileceğimizi gozden geciririz. Cocuklar da aynı şeyi oyun terapisin de yaparlar, ancak farklı şekilde. Oyun terapisi bu tip bir oğrenmeyi, ifadeyi, canlandırmayı, kendini keşfetmeyi ve gelişimi desteklemek icin uygun materyalleri ve ortamı sağlar(Vanfleet & Cetin, 2009).”
Filial Terapi (FT) cocuğunuzla nasıl oynayacağınızı oğretir!
Oyunun onemi uzerine eminim sayısız makaleler okumuş ve hepsi de cocuğunuzla oyun oynamanızı gerektiğini vurgulamıştır. Fakat hicbiri cocuğunuzla nasıl oynayacağınız hakkında size bir yol gostermemiştir. Cunku bu anlatılmaz! Bu becerileri kazanmak icin eğitim almanız gerekiyor. Cocuğunuzla oyun oynarken onun dunyasına girip, ihtiyaclarını anlamamanız, olumlu iletişim kurmanız icin gerekli becerileri filial terapiyle oğrenir ve eğitim sonunda artık siz cocuğunuzun oyun terapisti oluyorsunuz.
Bu yaklaşımın en guclu yanı anne babalara bu beceriyi kazandırması ve onların bunu cocuklarıyla kendi başlarına uygulamasıdır. Butun aile mudahale programları anne babaları guclendirmeyi amaclar. Mesela Turkiye’ nin en unlu mudahale programı yuruten ACEV, anne babalara eğitim vererek cocuk yetiştirmelerinde rehberlik eder ve aileleri bilinclendirmeyi amaclar. Filial terapi ise; anne babaya, cocuklarıyla nasıl oynayabileceklerini ayrıntılı bir şekilde yaşatarak oğretir ve cocuklarının psikolojisini, yani cocuklarını anlamalarına yardımcı olur. Cocuklarını anlayan baba, cocuklarının ihtiyaclarını daha iyi karşılar ve sorunlar ortadan kalkar.
Anne baba olarak hicbirimiz doğuştan cocuklarımızla nasıl oynayacağımız bilgi ve becerisiyle doğmuyoruz. Her ailenin şartları, cocukların kişilik ozellikleri farklı da olsa cocukların dili aynıdır: “ oyun” dur. Oyunun cocuğumuzun gelişimi ve psikolojisi icin ne kadar onemli olduğunu bilmemize rağmen; Cocuğumuzla etkili zaman gecirip, onların dilinde konuşup, onlarla nasıl oynayacağımızı bilmiyor olabiliriz. Bu yaklaşım ise bunun icin gerekli bilgi ve becerileri kazanmanıza yardımcı oluyor.
Hem onleyici, hem de tedavi edici bir yaklaşımdır!
Filial terapi hem onleyici, hem de tedavi edici bir yaklaşımdır. Filial terapiyle cocuğunuzun bir sorunu varsa, bu sorunlu davranışı azalacak, herhangi bir sorunu olmasa bile bircok beceriyi kazanma fırsatı bulacak ve en onemlisi sizle guclu bir bağ geliştirecektir. Kısacası anne baba olarak cocuğunun davranış problemleri varsa bu sorunları azaltmaya yardım edecek, hem de gelecekteki problemler oluşmadan onlemiş olacaksınız.
Filial Terapisiyle diğer cocuklarınızla da oyun terapisi uygulayabilirsiniz!
Filial oyun terapisinin diğer avantajı ise bu beceriyi kazandıktan sonra oyun terapisini diğer cocuklarımızla da yapabilmeniz. Anne baba olarak filial terapisine katıldığınızda, oyun terapisini evde diğer cocuklarınızla uygulayabilir, cocuklarınızla iletişimizi geliştirebilir ve guclendirebilirsiniz. Kısacası anne baba olma bilgi ve becerilerinizi filial terapiyle kazanacak ve bunu gunluk hayatınızda her zaman uygulayarak, cocuğunuzla cok guclu bir bağ geliştireceksiniz.
Filial terapi evliliğinizi ve eşinizle olan iletişiminizi de geliştirir!
filial oyun terapisinin en onemli faydalarından biri de evliliğinizi de olumlu etkilemesidir. Anne baba olarak, “cocuklarınızla yaşadığımız gerginlikler” eşinizle olan iletişiminizi de olumsuz etkileyebiliyor. Ozellikle calışan anne baba olarak yorgun ve stresli bir şekilde ev donduğunuzde hicbir şeye tahammul edemiyor, cocuğunuz yaşadığınız ufacık gerginlik eşinizle tartışmaya neden oluyor olabilir ve gunden gune ilişkinizi yıpratıyor olabilirsiniz. Aile olarak cocuğunuzla yaşadığınız problemler azalınca, eşinizle, cocuğunuzun problemlerden kaynaklan gerginlikler de azalacak, hoşgorunuz artacak ve eşinizle olan ilişkinizde gelişecek ve duzelecektir.
Filial Terapi (FT) Size ve Cocuğunuza Neler Kazandıracak?
“Filial terapi, hem cocuğunuzla olan iletişiminizi guclendirecek, hem de anne baba olarak oz guveninizi artıracak ve cocuğunuzla yaşadığınız problemleri cozme becerisi kazandıracaktır.”
Filial Terapi (FT) cocuğunuza cok şey kazandıracak!
Filial oyun terapisi, Child-Centered Play Therapy’in (Cocuk Merkezli Oyun Terapisi), anne babalarla uygulanan versiyonudur. Cocuk merkezli oyun terapisi sırasında kontrol cocuktadır ve terapistin gorevi cocuğun hızında cocuğu takip etmek, duygu ve duşuncelerine ayna tutarak guven duyacağı bir oyun ortamı hazırlamaktır. Cocuk Merkezli Oyun terapisine, yonlendirilmemiş oyun terapisi de denilmektedir. Cunku terapist, kesinlikle cocuğu, onerilerde bulunarak veya soru sorarak yonlendiremez. Amac cocuğun kendini ifade etmesi, yargısız, doğru deneyimler kazanması, kendi duygularını ve ihtiyaclarını oğrenmesidir. Filial terapide anne baba bu eğitimi alarak cocukların terapisti olur ve aynı kurallarla yonlendirilmemiş oyun terapisini evde yurutur.
Cocuklar, anne babasının terapist olduğu filial oyun terapisinde, kendi duygularını ve başkalarının duygularını anlamayı, duygularını ve duşuncelerini uygun şekilde ifade etmeyi, yaşadıkları icsel catışmaları ve ikilemleri cozmeyi, sorumluluk almayı ve doğru secimler yapayı oğrenir. Ayrıca problem cozme becerilerini geliştirmelerine, olumsuz davranışlarını azaltmalarına, anne babalarına karşı duydukları guvenlerinin artmasına, kendi ozguvenlerinin ve oz saygılarının artırmalarına da yardımcı olmaktadır.
Filial Terapi (FT) Anne baba olarak size cok şey katacak!
Filial oyun terapisi anne babaya verilen bir seminer, eğitim kursu değildir. Anne babaya bu becerileri, canlandırmalarla, taklitlerle, bilgi ve tavsiyeler vererek bire bir hem anneyle, hem de babayla calışarak, yaşatarak bu becerileri oğretir. Terapist bu becerileri anne babaya kazanırken geribildirimlerde bulunur, guclu yanlarını acıklar, eksiklerini gidermede destek olur. Bu surec boyunca gozlemlerini paylaşarak tavsiyelerde bulunur. Yani bu surecte terapist her zaman anne babanın yanındadır. Bu yaklaşım hem aile danışmanlığını, hem de anne babaya bilgi ve beceriyi kendi deneyimlerinden yola cıkarak, bu sureci yaşatarak kazandırmayı kapsar. Ayrıca terapist cocuğun oynadığı oyun temalarını anne babayla birlikte konuşarak, cocukları hakkında daha derin bilgi sahibi olmalarını yardımcı olur ve bu temalar doğrultusunda ilişkilerini guclendirmek icin onerilerde bulunur ve aileyi empati kurarak dinler ve onların endişelerini paylaşır.
Peki, bu oğrenme ve uygulama surecinde anne baba olarak neler kazanırsınız? Oncelikle cocuklarınızın gelişimini, duygularını ve motivasyonlarını daha iyi anlar, oyunun ve duyguların onemini yaşayarak daha iyi oğrenir, cocuğunuzla iletişimizi ilerletirsiniz. Olumlu sonucları ortaya cıkaran diğer becerileri ve duşunceleri oğrenerek gelecekte oluşabilecek sorunları onlemenize de yardımcı olur. Cocuklarınıza karşı daha sıcak bir ilişki kurar ve cocuğunuza olan guveniniz artar. En onemlisi artık anne baba olarak kendinize olan guveniz artar ve cocuğunuzla iletişim kurmaktan korkmaz, cocuğunuzla zevkle oyun oynayarak anne baba olmanın tadını cıkarırsınız.
Her ailenin filial terapiye katılarak cocuklarıyla olan iletişimlerini guclendirmesi ve hayatlarına farklı bir anlam katması dileğiyle...
[h=2]İstanbul Pedagog uzmanlarına ulaşmak icin tıklayın![/h]