AYLÝN RANA AYDÝN - Yaz aylarýyla birlikte hasat dönemi de sürerken meyve, sebzede bolluk yaþanýyor. Fakat artan maliyetlerle birlikte ürün fiyatlarýnda da yükseliþ söz konusu. Milliyet olarak Baðcýlar bölgesindeki market ve pazarlarý dolaþtýk. Sebze ve meyve fiyatlarýnýn nabzýný yerinde tuttuk.
Meyve ve sebzenin bol olduðu bir dönem olmasýna raðmen fiyatlar önceki yýllara göre el yakýyor. Pazarda gözlemlerimize göre, çoðu vatandaþ sebze meyveyi, tek tek ihtiyacý kadar ya da yarým kilogram ile bir kilogram aralýðýnda satýn alýyor. Eskisi gibi kilolarca meyve, sebze alýmý yapýlmýyor. Pazarcýlar ise önceki yýllarda halden kasalarca ürün getirdiklerini ancak son dönemde birkaç kasa ürünle pazar tezgahý kurduklarýný söylüyor.
Öðle saatlerinde dolaþtýðýmýz pazarýn tenhalýðý da dikkat çekiciydi.Çoðu zaman vatandaþlar tezgâhlarý baþtan sona dolaþarak ‘biraz daha fazla alýrým’ düþüncesiyle en uygun fiyatlý ürünü bulmaya çalýþýyordu. Tezgâhlarda dikkat çeken baþka bir detay ise bazý tezgâhlarda fiyat etiketi yerine etiketlerde yalnýzca ürün adlarý yazýyordu. Ürün etiketi olmayan birkaç tezgâhta fiyat sorduðumuzda pazarcýlar genellikle pahalý olduðunu düþündükleri ürünlerin yarým kilogram fiyatýný söylemeyi tercih ediyor. Akþam üzeri isefiyatlar biraz daha düþtüðü için pazarda yoðunluk öðle saatlerine göre arttý.
Vatandaþlarýn en çok tükettiði ürünlerin baþýnda domates ve salatalýk geliyor. Domatesin kilogram fiyatý pazarda 12-25lira arasýnda deðiþirken, salatalýk da 15-20 liradan satýlýyor. Görüþtüðümüz pazarcý esnafý, geçen haftaya göre salatalýk, domates fiyatlarýnýn ayný düzeyde seyrettiðini açýklýyor.
‘50 kg satamýyoruz’
Pazarda bu hafta fasulyenin kilogramý 50 liradan, bamyaise 70 liradan satýlýyor. Fasulyenin önceki haftalarda 60-65 lira düzeyinde olduðunu belirten pazarcý esnafý, bu hafta fasulyede fiyatlarýn gerilediðini belirtiyor. Baþka bir esnaf ise, “Fasulyeyi bugün halden 46 liraya aldým. Günde normalde 300-400 kilogram fasulye, bamya satma zamaný. Ama vatandaþýn alým gücü de yok. Neredeyse 50-60 kilogram bile satamýyoruz” diye konuþtu. Bazý pazarcýlar isenakliye ücretleriyle fiyatlarýn arttýðýný, farklý semtlerdeki pazarlarda fiyatlarýn farklý olabildiðini dile getiriyor.
Pazarýn yaný baþýndaki fiyatlar
Pazarýn yakýnýnda bir markette de fiyatlarý inceledik. Markette sebze meyve fiyatlarýnýn pazara göre daha yüksek olmasý dikkat çekti.
Kýþlýk hazýrlýðý baþlýyor
Kýþlýk konserve hazýrlýðý da önümüzdeki günlerde baþlýyor. Ancak vatandaþlar hâlâ salça yapmak için domatesin fiyatýnýn biraz daha düþmesini beklediklerini söylüyor. Domates fiyatlarý tezgâhlarda cinsine göre deðiþiklik gösterirken 12 liradan baþlayýp 25liraya kadar tüketiciye sunuluyor. Pazarda alýþveriþ yapan bir vatandaþ, “Geçen yýl fiyatlar iyiydi. Þimdi kýþlýk konserve hazýrlýðýný nasýl yapacaðým diye düþünüyorum. Beþ kiþilik bir aileyiz, bakalým bu kýþý nasýl geçireceðiz. Genelde bütün konservelik ürünlerimi yazdan hazýrlar, kýþ aylarýnda da yalnýzca kýþlýk ürünleri almaya pazara gelirdim. Þu an kavun alýrken bile iki kere düþünüyorum” dedi.
Kýþ meyvesi daha ucuz
Önceden ‘meyve-sebze mevsiminde ucuz olur’ denilirdi. Ancak þu an bazý kýþ meyvelerinin marketlerde yaz meyvelerinden ucuz olduðu gözlemleniyor. Örneðin bazý marketlerde kýþ meyvesi de olarak bilinen portakal 25 liradan satýlýrken, kiraz gibi yaz meyveleri 40-50 liradan satýþa sunuluyor. Ýstanbul Halciler Derneði (HALDER) Baþkan Yardýmcýsý Muhittin Baran, bunun sebebini arz-talep olarak açýklýyor. Baran, “Örneðin, kiraz bu yýl ihracata fazla gitmedi, yaylalarda ya da yüksek rakýmlý bölgelerde ekilen kirazlar bu yýl çoðunlukla iç piyasaya girdi. Geçen yýl da narenciyede hasadýn fazla olmasý sebebiyle ürünler soðuk hava deposuna atýldý. Bu portakallar valencia cinsi sýkmalýk olanlar. Bu ürünler depolardan geliyor, talep de az olunca fiyat düþüyor. Örneðin, geçen yýl santamaria cinsi armut boldu, bu yýl az, bu nedenle fiyatlar da yüksek” dedi.