Mithat Yurdakul
Dünya, küresel iklim sorunlarý ve çözümlerinin damga vuracaðý bir yüzyýla hazýrlanýrken, Türkiye’deki þirketlerin gelecek planlarý arasýnda “enerji verimliliði” öne çýkýyor. Kamu, iþ dünyasý, akademi ve sivil toplumdan paydaþlarýn da yer aldýðý enerji sektörü öncülüðündeki kuruluþlar, verimlilik için “Daha Ýyi Bir Gelecek Platformu”nda buluþtu. Platformun destekçileri ve danýþma kurulunda ise, Enerji ve Tabii Kaynaklar Bakanlýðý, Türkiye Odalar ve Borsalar Birliði, Avrupa Ýmar ve Kalkýnma Bankasý, Birleþmiþ Milletler Kalkýnma Programý, Türkiye Ekonomi Araþtýrmalarý Vakfý, TÜBÝTAK, ÝTÜ Enerji Enstitüsü, Sabancý Üniversitesi Ýklim, Enerji ve Çevre Araþtýrmalarý Merkezi, Enerji Verimliliði Derneði yer alýyor. Platform, Türkiye’deki iþletmelerin verimlilik konusundaki mevcut durumlarýný, önceliklerini, beklentilerini ve risklerini ortaya koyan kapsamlý bir araþtýrma yayýmladý. 18 farklý il ve 12 sektörden bin 249 iþletmenin katýldýðý araþtýrmanýn sektörel ve bölgesel analizlerini içeren Türkiye Verim Haritasý, önemli verileri ortaya koydu. Araþtýrma sürecinde, baðýmsýz bir araþtýrma þirketinin yaný sýra, ekonomi, enerji ve sürdürülebilirlik konusunda uzman akademisyenlerin olduðu bir heyet çalýþtý.
Gelecek planýnda “enerji verimliliði”
Araþtýrma sonuçlarýna göre, þirketlerin gelecek planlarý arasýnda “enerji verimliliði” öne çýkýyor. Özellikle büyük ölçekli iþletmelerin gündeminde enerji verimliliði diðer iþletmelere kýyasla daha önde. Araþtýrmada, yenilenebilir enerji kullanýmýnýn artmasý, iþletmelerin yüzde 62’si tarafýndan tasarruf saðlayýcý önlemler arasýnda sayýlýrken, enerji verimliliði ve yenilenebilir enerji kullanýmýna iliþkin faaliyetlerde en büyük sýkýntý, bu alandaki yatýrým maliyetlerinin görece yüksekliði olarak görülüyor. Malzeme tasarrufu, atýk azaltýmý ve geri dönüþüm alanlarý, þirketlerin kaynak verimlilik odaðýnda yürütmekte olduðu çalýþmalarda baþý çekiyor. Plastik kullanýmýnýn azaltýlmasý, karbon yönetimi ve atýk yönetimi gibi çevresel eylemlerin maliyeti ise þirketler için önemli bir engel olarak görülmüyor.
En çok elektrik tüketimi nerede?
Çalýþma, enerji tüketiminde ilginç bir tabloyu da ortaya koyuyor. Türkiye’deki kiþi baþýna elektrik tüketimini ortaya koyan verilere göre, kiþi baþýna elektrik tüketiminde ilk sýrayý 9.4 kilovatsaat ile Bilecik çekiyor. Bilecik’in sýrasýyla Osmaniye, Kocaeli, Çanakkale, Karabük, Tekirdað, Kýrklareli ve Zonguldak izlerken, büyükþehirlerden Ýzmir, listenin 9. sýrasýnda yer alýyor. Son sýrayý Uþak’ýn aldýðý 10 illik listede Ýstanbul ve Ankara ise yer almýyor. Atýk azaltýmý için en çok önlem alýnan bölge ise sanayisiyle öne çýkan Marmara Bölgesi. Listede Marmara’yý Ege ve Ýç Anadolu izliyor. Doðu Anadolu’da atýk azaltýmý önlemi alan iþletmelerin sayýsý 18. Ayný sayý Marmara Bölgesi’nde 455. Araþtýrmanýn lansmanýnda konuþan Enerjisa, Enerji Yönetim Kurulu Baþkaný Kývanç Zaimler, “Ýklim krizine dur demek, yýkýcý teknolojiler geliþtirmek gibi konularý yalnýzca tartýþmak veya ilgi çekici bir slogan olarak kullanmak yerine somut adýmlar atmamýz gerekiyor” derken, þirketin CEO’su Murat Pýnar ise “Türkiye’nin en önemli gündemlerinden biri olan cari açýðýn azaltýlmasý için en önemli baþlýklarýn baþýnda verimlilik kavramý geliyor. Cari açýðýn en büyük kýsmýný oluþturan enerji sektörü ise bu alanda büyük bir sorumluluk taþýyor” diye konuþtu.